Η ExxonMobil αναμένεται να ανακοινώσει επίσημα την πρώτη ερευνητική γεώτρηση νοτιοδυτικά της Κρήτης, στο πλαίσιο της διυπουργικής συνόδου P-TEC που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 6-7 Νοεμβρίου, παρουσία τριών υπουργών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Πρόκειται για επενδυτική απόφαση ύψους 70-80 εκατ. ευρώ, που σηματοδοτεί το ιστορικό ξεκίνημα υποθαλάσσιας έρευνας σε μεγάλα βάθη, άνω των 1.000 έως 3.000 μέτρων, σε απόσταση πολλών ναυτικών μιλίων από τις κρητικές ακτές. Η ολοκλήρωση της αδειοδοτικής διαδικασίας αναμένεται εντός 12-18 μηνών, με στόχο η γεώτρηση να ξεκινήσει μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2027.
Η στρατηγική απόφαση και το ρίσκο
Η απόφαση της ExxonMobil θεωρείται ψήφος εμπιστοσύνης στις γεωλογικές ενδείξεις για ύπαρξη σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου, παρόμοιων με το αιγυπτιακό Zor, καθώς η περιοχή νοτιοδυτικά της Κρήτης φέρει την κωδική ονομασία «Τάλως». Η ερευνητική γεώτρηση χαρακτηρίζεται υψηλού ρίσκου, αλλά και μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας για την Ελλάδα, καθώς ανοίγει τον δρόμο για την πρώτη αξιοποίηση των ενεργειακών της αποθεμάτων.
Ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil, Τζον Άρντιλ, αναμένεται να κάνει τη σχετική ανακοίνωση στην Αθήνα, έπειτα από επαφές που είχε τον Μάιο με τον υπουργό Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου στα γραφεία της εταιρείας στο Χιούστον.
Τα δύο θαλάσσια «οικόπεδα» και η συνεργασία με HELLENiQ ENERGY
Η ExxonMobil διαχειρίζεται από το 2022 τα δύο θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, κατέχοντας ποσοστό 70%, ενώ το υπόλοιπο 30% ανήκει στη HELLENiQ ENERGY. Η εταιρεία ανέλαβε το έργο μετά την αποχώρηση της γαλλικής TotalEnergies.
Η κοινοπραξία επένδυσε πάνω από το 150% των συμβατικών υποχρεώσεών της, ολοκληρώνοντας δισδιάστατες και τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες με τη συνδρομή της ΕΔΕΥΕΠ. Συλλέχθηκαν δεδομένα από 12.278 σεισμογραφικές γραμμές, διπλάσιες του αρχικού προγράμματος, ενώ η επεξεργασία τους επιβεβαίωσε δομές κοιτασμάτων που είχαν εντοπιστεί ήδη από το 2012.
Χρονοδιάγραμμα και ενεργειακή προοπτική
Σύμφωνα με το επίσημο σχέδιο της ΕΔΕΥΕΠ:
-
2025-2026: Λήψη οριστικής επενδυτικής απόφασης.
-
2027: Ολοκλήρωση της πρώτης γεώτρησης.
-
2029: Πιθανή έναρξη παραγωγής, εφόσον τα αποτελέσματα είναι θετικά.
Από τη στιγμή της πρώτης γεώτρησης θα απαιτηθούν 3 χρόνια για επιβεβαίωση κοιτάσματος και έως 8 χρόνια για έναρξη εξόρυξης, ανάλογα με το μέγεθος και τη γεωλογική σύσταση των ταμιευτήρων.
Οι ενεργειακές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο
Η κίνηση της ExxonMobil ερμηνεύεται και ως αντίβαρο στην παρουσία της Chevron σε γειτονικά θαλάσσια τεμάχια γύρω από την Κρήτη και την Πελοπόννησο. Οι δύο αμερικανικοί κολοσσοί ανταγωνίζονται στρατηγικά για τον έλεγχο των ενεργειακών αποθεμάτων της Ανατολικής Μεσογείου.
Μελέτη της ΕΔΕΥΕΠ υπολογίζει ότι τα δυνητικά αποθέματα φυσικού αερίου νοτίως της Κρήτης ανέρχονται σε 70-90 τρισ. κυβικά πόδια, ποσότητα ικανή να καλύψει έως 20% των ετήσιων αναγκών της Ευρώπης.
Η επικείμενη ανακοίνωση της ExxonMobil στη σύνοδο P-TEC στην Αθήνα αναμένεται να τοποθετήσει την Ελλάδα στον ενεργειακό χάρτη της Μεσογείου, σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητεί νέες πηγές φυσικού αερίου και στρατηγική αυτονομία μετά την ενεργειακή κρίση.