Ο Τζορτζ Σιμιόν κατέκτησε την πρώτη θέση με 40,96% των ψήφων και θα περάσει στον δεύτερο γύρο στις 18 Μαΐου
Ο Τζορτζ Σιμιόν, ένας από τους πιο αμφιλεγόμενους πολιτικούς της Ρουμανίας, κατόρθωσε να ηγηθεί μιας εντυπωσιακής εκλογικής νίκης που αναστάτωσε το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος «Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων» (AUR), ο Σιμιόν κατάφερε να μετατρέψει μια πολιτική δύναμη που πολλοί χαρακτήριζαν περιθωριακή σε πρωταγωνιστή του δημόσιου βίου.
Με ρητορική που παραπέμπει άμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και σε άλλους λαϊκιστές ηγέτες, υιοθέτησε ένα στυλ πολιτικής που συνδυάζει εθνικισμό, έντονο αντιευρωπαϊσμό, συνωμοσιολογία και υπερσυντηρητικές θέσεις σε κοινωνικά ζητήματα.
Ο Σιμιόν εμφανίστηκε στην πολιτική σκηνή ως ακτιβιστής υπέρ της ένωσης της Ρουμανίας με τη Μολδαβία, ωστόσο σύντομα διεύρυνε τη δράση του ενσωματώνοντας ρητορική κατά της διαφθοράς, των ελίτ, των μεταναστών και της LGBTQ+ κοινότητας. Έχοντας παρουσιάσει τον εαυτό του ως «άνθρωπο του λαού» που αντιμάχεται το «σύστημα», κατάφερε να προσελκύσει ένα ευρύ φάσμα ψηφοφόρων που αισθάνονται αποκλεισμένοι ή απογοητευμένοι από το παραδοσιακό πολιτικό κατεστημένο. Η εικόνα του, με λαϊκά χαρακτηριστικά, εθνικά σύμβολα και επιθετικό λόγο, λειτούργησε μαγνητικά σε πολλούς πολίτες, ειδικά στις αγροτικές περιοχές και στα χαμηλά κοινωνικά στρώματα.
Η άνοδος του AUR συνοδεύτηκε από μια άρτια οργανωμένη ψηφιακή καμπάνια, βασισμένη στη διάδοση μηνυμάτων μέσω κοινωνικών δικτύων, όπου κυριάρχησαν θεωρίες συνωμοσίας, αντιεμβολιαστικά αφηγήματα και αναφορές σε «εθνική αφύπνιση».
Ο ίδιος ο Σιμιόν φρόντισε να καλλιεργήσει στενές σχέσεις με άλλες ακροδεξιές και λαϊκιστικές μορφές του εξωτερικού, επιδεικνύοντας ανοιχτά τον θαυμασμό του για τον Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο θεωρεί πρότυπο πολιτικής δράσης. Έχει επίσης εκφράσει επανειλημμένα την αντίθεσή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία κατηγορεί ότι περιορίζει την εθνική κυριαρχία της Ρουμανίας και επιβάλλει ξένες αξίες στον ρουμανικό λαό.
Η νίκη του στις τελευταίες εκλογές δεν ήταν απλώς μια πολιτική επιτυχία· ήταν ένα ηχηρό μήνυμα προς τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις της Ρουμανίας και της Ευρώπης συνολικά. Η δυναμική που έχει αναπτύξει ο Σιμιόν προκαλεί ανησυχία τόσο για την κατεύθυνση της ρουμανικής δημοκρατίας όσο και για την επιρροή που ενδέχεται να έχει η πολιτική του πλατφόρμα σε άλλες χώρες της περιοχής. Παρά τις επικρίσεις που δέχεται για τις ακροδεξιές του θέσεις, τον ακραίο λόγο του και τις επιθέσεις στους θεσμούς, ο Τζορτζ Σιμιόν φαίνεται να κερδίζει έδαφος παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως τον μοναδικό αυθεντικό εκφραστή των «πραγματικών Ρουμάνων».
Με δεδομένο το κλίμα πόλωσης και κοινωνικής ανασφάλειας που επικρατεί στη χώρα, ο Σιμιόν αξιοποιεί επιδέξια την απογοήτευση του κόσμου για να ενισχύσει τη θέση του, εμφανιζόμενος ως σωτήρας απέναντι σε μια «διεφθαρμένη ελίτ» και «ξενόφερτους αξιακούς κανόνες». Η εντυπωσιακή εκλογική του επίδοση επιβεβαιώνει ότι ένα σημαντικό τμήμα της ρουμανικής κοινωνίας είναι πρόθυμο να στηρίξει μια πολιτική πρόταση που υπόσχεται τάξη, επιστροφή σε παραδοσιακές αξίες και εθνική υπερηφάνεια, ακόμα και με κόστος τη δημοκρατική ισορροπία.
Ο Τζορτζ Σιμιόν, δεξιός εθνικιστής υποψήφιος και ηγετική φυσιογνωμία του ακροδεξιού κόμματος AUR, κατέγραψε μια εντυπωσιακή νίκη στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία, συγκεντρώνοντας το 40,96% των ψήφων, σύμφωνα με το BBC. Η νίκη του τον καθιστά αδιαμφισβήτητο φαβορί για τον δεύτερο γύρο, που θα διεξαχθεί στις 18 Μαΐου, όπου θα αντιμετωπίσει τον φιλελεύθερο δήμαρχο του Βουκουρεστίου, Νικουσόρ Νταν. Ο τελευταίος πέρασε στο δεύτερο γύρο επικρατώντας οριακά του κυβερνητικού υποψήφιου Κριν Αντονέσκου, με ποσοστό λίγο κάτω από το 21%.
Ο Σιμιόν έχει ταχθεί επανειλημμένα κατά της παροχής στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, ενώ εκφράζει σκεπτικισμό απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και δηλώνει υποστηρικτής ενός ισχυρού ΝΑΤΟ και υπέρ της παραμονής των αμερικανικών βάσεων στη Ρουμανία. Οι θέσεις του αντανακλούν έναν συνδυασμό εθνικιστικής ρητορικής, λαϊκιστικού αντικαθεστωτισμού και στροφής προς τη δεξιά πτέρυγα του ευρωσκεπτικισμού. Η στάση του απέναντι στην Ε.Ε. επικεντρώνεται στην υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας, την αντίσταση σε ευρωπαϊκές πολιτικές που χαρακτηρίζει «επιβαλλόμενες» και στην ανάδειξη της ρουμανικής ταυτότητας ως προτεραιότητας.
Η εκλογική αυτή επιτυχία αποκτά μεγαλύτερη σημασία αν ληφθεί υπόψη το πολιτικό χάος που προηγήθηκε. Έξι μήνες νωρίτερα, οι προηγούμενες προεδρικές εκλογές οδηγήθηκαν σε ακύρωση μετά από κατηγορίες για εκλογική νοθεία και ρωσική παρέμβαση. Εκείνη τη φορά είχε αναδειχθεί νικητής ο ριζοσπάστης εξωκοινοβουλευτικός υποψήφιος Καλίν Γκεόργκεσκου, ωστόσο το αποτέλεσμα δεν επικυρώθηκε ποτέ. Πολλοί από τους υποστηρικτές του φαίνεται να έχουν μετακινηθεί προς τον Σιμιόν, ενισχύοντας τη βάση του και μετατρέποντάς τον σε εκφραστή μιας πιο οργανωμένης και θεσμικά αποδεκτής μορφής της λαϊκής δυσαρέσκειας.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο Σιμιόν ευχαρίστησε τους ψηφοφόρους του με ηχογραφημένο μήνυμα, τονίζοντας ότι η ψήφος προς το πρόσωπό του ήταν μια πράξη θάρρους, εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης. Σε δημόσια δήλωσή του την Παρασκευή, επεσήμανε ότι αυτές οι εκλογές δεν αφορούν απλώς πρόσωπα αλλά την ίδια την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα των Ρουμάνων πολιτών που, όπως υποστήριξε, έχουν εξαπατηθεί και ταπεινωθεί από τις ελίτ.
Ο Τζορτζ Σιμιόν δηλώνει ανοιχτά θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ και φαίνεται να αντλεί πολιτική έμπνευση από το μοντέλο του Αμερικανού πρώην προέδρου, τόσο στον τρόπο που επικοινωνεί με το κοινό όσο και στη διαμόρφωση της πολιτικής του ταυτότητας. Χρησιμοποιεί ρητορική που αγγίζει τα συναισθήματα των ψηφοφόρων, προβάλλοντας ένα αφήγημα εθνικής «ανάκτησης» και αντίστασης απέναντι σε υπερκρατικές δομές και «ξένα συμφέροντα». Σε ένα περιβάλλον όπου η πολιτική δυσπιστία παραμένει διάχυτη, η στρατηγική του Σιμιόν έχει αποδειχθεί αποτελεσματική, επιτρέποντάς του να κεφαλαιοποιήσει τη διάχυτη κοινωνική δυσαρέσκεια και να διεκδικήσει την ανώτατη θέση της χώρας με αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας.
Ο Σιμιόν κατάφερε να συσπειρώσει ένα πολυσυλλεκτικό ακροατήριο. Εκτός από την παραδοσιακή εθνικιστική του βάση, δείχνει ικανός να προσελκύσει και ψηφοφόρους που προηγουμένως στήριζαν άλλες, φαινομενικά διαφορετικές πολιτικές επιλογές. Μεταξύ αυτών, υποστηρικτές του πρώην πρωθυπουργού Βίκτορ Πόντα, ο οποίος κατέλαβε την τέταρτη θέση στις εκλογές. Ο Πόντα, πρώην ηγετικό στέλεχος των Σοσιαλδημοκρατών, διεξήγαγε μια καμπάνια με βασικό σύνθημα το «Πρώτα η Ρουμανία», παρόμοια σε ύφος με το εθνικιστικό αφήγημα του Σιμιόν. Αυτή η θεματολογία, που εστιάζει στην ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας και την προτεραιότητα στα συμφέροντα των Ρουμάνων, αποτελεί ενοποιητικό στοιχείο για ευρύτερα τμήματα του εκλογικού σώματος που αισθάνονται αποξενωμένα από το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα.
Η τρέχουσα εκλογική διαδικασία έρχεται ως συνέχεια ενός βαθύτατου πολιτικού τραύματος. Οι προηγούμενες εκλογές, πριν από έξι μήνες, ακυρώθηκαν μετά από καταγγελίες για νοθεία και ρωσική παρέμβαση, με τον ριζοσπάστη υποψήφιο Καλίν Γκεόργκεσκου να έχει αρχικά ανακηρυχθεί νικητής. Η ανάμειξη αυτή είχε διεθνείς επιπτώσεις: τον Φεβρουάριο, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς προκάλεσε αντιδράσεις με την κριτική του στην ακύρωση των εκλογών, σοκάροντας την πολιτική ελίτ της Ρουμανίας, η οποία έχει παραδοσιακά στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Παρά την επιρροή του, ο Γκεόργκεσκου αποκλείστηκε από τη συμμετοχή στις επαναληπτικές εκλογές, γεγονός που οδήγησε πολλούς από τους ψηφοφόρους του να αναζητήσουν πολιτική έκφραση μέσω του Σιμιόν.
Ο Σιμιόν, θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζει έναν πολιτικό λόγο που συνδυάζει σκεπτικισμό απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αντίθεση στην αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, αλλά και στήριξη της παρουσίας του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στη χώρα. Αυτή η επιλεκτική στάση του, που διαχωρίζει το ΝΑΤΟ από την Ε.Ε., του επιτρέπει να παρουσιάζεται ταυτόχρονα ως υπερασπιστής της εθνικής κυριαρχίας και ως υποστηρικτής της ασφάλειας της Δύσης. Σε μήνυμά του προς τους ψηφοφόρους, χαρακτήρισε την υποστήριξη προς το πρόσωπό του ως «πράξη θάρρους, εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης» και τόνισε ότι οι εκλογές αυτές δεν αφορούν απλώς πολιτικές φιλοδοξίες αλλά την ανάγκη των πολιτών να υπερασπιστούν την ταυτότητα και τα δικαιώματά τους, έπειτα από χρόνια παραμέλησης και εξαπάτησης.
Η άνοδος του Σιμιόν αντικατοπτρίζει μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης στους παραδοσιακούς θεσμούς και στα κόμματα εξουσίας. Ενσαρκώνει την αντίδραση ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας απέναντι στην πολιτική κατεστημένη, αξιοποιώντας συναισθήματα απογοήτευσης και δυσαρέσκειας. Η ενίσχυση της υποψηφιότητάς του δείχνει ότι μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος αναζητά μια ριζική πολιτική αλλαγή, ακόμη κι αν αυτή προέρχεται από ακραίους χώρους.
Η επικράτηση του Τζορτζ Σιμιόν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία προκαλεί έντονη ανησυχία όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας αλλά και διεθνώς, με το βλέμμα στραμμένο στην Ουάσιγκτον, το Κίεβο, τη Μόσχα και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η πολιτική του ατζέντα, που περιλαμβάνει την κάθετη αντίθεσή του στην παροχή περαιτέρω στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, έχει σοβαρές επιπτώσεις για τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ρουμανίας στην ευρύτερη περιοχή.
Η Ρουμανία αποτελεί κρίσιμο κόμβο για τη μεταφορά στρατιωτικού υλικού, πυρομαχικών και ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Ουκρανία. Στη βάση του Δεβέσελου φιλοξενείται η αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα, ενώ τρεις μεγάλες αεροπορικές βάσεις χρησιμοποιούνται από το ΝΑΤΟ για αποστολές αεροπορικής επιτήρησης κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και στη Μαύρη Θάλασσα. Παράλληλα, η χώρα παίζει καθοριστικό ρόλο στις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών, με το 70% να διοχετεύεται μέσω ρουμανικών υδάτων προς την Τουρκία, χάρη στις επιχειρήσεις αποναρκοθέτησης του ρουμανικού ναυτικού. Η ρουμανική πολεμική αεροπορία, επιπλέον, συμμετέχει στην εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων σε μαχητικά F-16.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι δηλώσεις του Σιμιόν και η πιθανότητα εκλογής του στην προεδρία σηματοδοτούν μια επικείμενη μεταστροφή στη γεωπολιτική στάση της Ρουμανίας. «Ξεχάστε κάθε περαιτέρω βοήθεια στην Ουκρανία, αν ο Σιμιόν γίνει πρόεδρος», προειδοποιεί ο Τζορτζ Σκουτάρου, ειδικός σε θέματα ασφάλειας και επικεφαλής του think tank New Strategy Center. Υπενθυμίζει πως ο πρόεδρος της Ρουμανίας έχει την εξουσία να θέτει βέτο σε αποφάσεις και ασκεί καθοριστική επιρροή στην εθνική στρατηγική ασφάλειας. Παρ’ όλα αυτά, εκφράζει συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η εκλογική μάχη του δεύτερου γύρου θα μπορούσε να κερδηθεί από έναν πιο μετριοπαθή υποψήφιο του κεντρώου χώρου.
Η ένταση στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει ήδη αφήσει τα πρώτα της σημάδια. Η συμφωνία απαλλαγής από τη βίζα για τους Ρουμάνους πολίτες, η οποία αποτελούσε διαρκές αίτημα του Βουκουρεστίου, ακυρώθηκε αιφνιδιαστικά από την κυβέρνηση Τραμπ την παραμονή των εκλογών, ενισχύοντας το αίσθημα αβεβαιότητας για το μέλλον των διμερών σχέσεων.
Παρά τις επικρίσεις που δέχεται για την αποστασιοποίησή του από την Ουκρανία, ο Σιμιόν επιχειρεί να διατηρήσει μια πιο σύνθετη εικόνα στο εξωτερικό. Σε συνέντευξή του στο BBC παραδέχτηκε ότι η Ρωσία αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για χώρες όπως η Ρουμανία, η Πολωνία και οι Βαλτικές Δημοκρατίες, αλλά έσπευσε να προσθέσει πως ο πόλεμος στην Ουκρανία «δεν πηγαίνει πουθενά» και άφησε να εννοηθεί ότι η στρατιωτική υποστήριξη πρέπει να σταματήσει.
Η στάση του αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη πολιτική γραμμή που συνδυάζει την εθνική αυτάρκεια, την αποστασιοποίηση από παρατεταμένες πολεμικές συγκρούσεις και την προτεραιότητα στην εσωτερική σταθερότητα. Ωστόσο, μια τέτοια πολιτική μετατόπιση θα μπορούσε να αλλάξει τους συσχετισμούς στην Ανατολική Ευρώπη, να θέσει σε δοκιμασία την αλληλεγγύη προς την Ουκρανία και να αποδυναμώσει το ενιαίο μέτωπο του ΝΑΤΟ απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα. Οι επόμενες ημέρες και ο δεύτερος γύρος των εκλογών δεν θα καθορίσουν μόνο τον επόμενο πρόεδρο της Ρουμανίας, αλλά πιθανόν και τη στάση ολόκληρης της περιοχής απέναντι σε έναν πόλεμο που συνεχίζει να κλονίζει την ευρωπαϊκή ασφάλεια.