Γεωφαγία…
Ακούγεται κάπως, αλλά είναι πραγματικός όρος και αναφέρεται στην κατανάλωση χώματος!
Η ιδέα ότι το έδαφος μπορεί να φαγωθεί μοιάζει τρελή — ίσως και αποκρουστική.
Αυτό που για τους περισσότερους είναι άγνωστη πρακτική, επανέρχεται από τα βάθη της ιστορίας ως νέα τάση γιατί κάνει… θαύματα, όπως λένε οι πρώτοι «πιστοί» ακόλουθοι.
Γιατί, η ιστορία της ανθρωπότητας βρίθει από παραδείγματα όπου η γη όχι μόνο καταναλώθηκε, αλλά λειτούργησε ακόμη και θεραπευτικά.
Σε εποχές πείνας, πολέμου και επιβίωσης, το χώμα δεν ήταν απλώς τροφή ανάγκης, αλλά κάποιες φορές και η μόνη ελπίδα επιβίωσης.
Καλώς ήρθατε στον παράξενο κόσμο της γεωφαγίας: της συνήθειας να τρως τη γη.
Όταν η γη γίνεται φαγητό
Οι λεγόμενοι γεωφάγοι είναι άνθρωποι που καταναλώνουν χώμα — είτε λόγω παραδόσεων, είτε για λόγους υγείας, είτε από καθαρή ανάγκη.
Κατά τη διάρκεια λιμών, πολέμων και ακραίων συνθηκών, άνθρωποι έχουν στραφεί στο έδαφος ως πηγή θρεπτικών στοιχείων.
Από τις φυλές των ιθαγενών στην Αυστραλία και τον Αμαζόνιο, μέχρι τους κατοίκους της Ιάβας που ανακάτευαν το ρύζι τους με γη, η πράξη αυτή είναι διαχρονική και παγκόσμια.
Ο διάσημος Γάλλος αρχαιολόγος Μαρσέλ Μποντουέν είχε συγκεντρώσει ιστορικά στοιχεία που υποδείκνυαν ότι η κατανάλωση γης — ιδίως ηφαιστειογενών εδαφών — είχε ευεργετικά αποτελέσματα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Και όχι άδικα: σε πολλές περιπτώσεις, η γη περιέχει μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο και ιχνοστοιχεία που θεωρούνται απαραίτητα για το σώμα.
Από τη Βίβλο έως την ακραία πείνα
«Από τη γη προήλθαμε και σε αυτή θα επιστρέψουμε» αναφέρει η Βίβλος. Πέρα από τη μεταφορική σημασία, η φράση αυτή κρύβει ίσως και μια διατροφική αλήθεια. Στις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρωπότητας — λιμοί, πολιορκίες, ακόμα και κανιβαλισμός — υπήρχαν άνθρωποι που έτρωγαν χώμα είτε για να επιβιώσουν, είτε για να διατηρήσουν την ψυχική τους ισορροπία.
Κατά την Πρώτη Σταυροφορία, σύμφωνα με δυτικά χρονικά, κάποιοι ιππότες έτρωγαν σάρκες αιχμαλώτων από μίσος, ενώ οι πολιορκημένοι Μουσουλμάνοι έτρωγαν χώμα, προσευχόμενοι να τους σώσει ο Θεός ή ο Αλλάχ.
Αρκετοί γιατροί υποστηρίζουν ότι αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση των οστών και στην πρόσληψη φυσικών ανόργανων ουσιών.
Όπως τα πουλιά χρησιμοποιούν πετραδάκια για να αλέθουν την τροφή στο στομάχι, έτσι και οι άνθρωποι ίσως κρύβουν μέσα τους έναν αρχαίο διατροφικό μηχανισμό.
Η άργιλος, για παράδειγμα, έχει αντιτοξικές ιδιότητες παρόμοιες με το ενεργό άνθρακα. Παλιότερα, γιατροί έστελναν ασθενείς σε τόπους με “θεραπευτική γη”, παρόμοιους με σημερινά ιαματικά θέρετρα. Νησιά όπως η Λήμνος, κατοικημένα κοντά σε αρχαία ηφαίστεια, θεωρούνταν ιδανικά μέρη για «θεραπευτικό έδαφος».
Το χώμα σήμερα: φθηνή τροφή ή φάρμακο του μέλλοντος;
Στη σύγχρονη κοινωνία, όπου κυριαρχεί η επεξεργασμένη και χημική διατροφή, τα παραδοσιακά εδάφη με φυσικά μεταλλικά στοιχεία μοιάζουν με χαμένους θησαυρούς.
Σε εποχές που οι τροφές περιέχουν περισσότερα νιτρικά και συντηρητικά από βιταμίνες, ίσως το απλό χώμα να είναι ασφαλέστερο από το φαγητό του σούπερ μάρκετ.
Αν σκεφτεί κανείς ότι κάποτε τα παιδιά έριχναν χώμα σε πληγές, και σήμερα πληρώνουμε αδρά για ιατρικά “συμπληρώματα μετάλλων”, τότε ίσως η γη να έχει ακόμη πολλά να μας προσφέρει. Και όπως φαίνεται, δεν είναι απίθανο κάποια μέρα να αντικαταστήσει πλήρως τις πανάκριβες εισαγόμενες θεραπείες.
Μην το φτύσεις την επόμενη φορά που θα πέσεις και θα μπει χώμα στο στόμα σου — το χώμα ίσως αξίζει περισσότερο απ’ όσο φαντάζεσαι.