Πλήρη αποενοχοποίηση της Τουρκίας στο Κυπριακό αντανακλά το τελικό κείμενο της έκθεσης της Κομισιόν, η οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθεί αύριο Τρίτη.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Φ», οι κυπρογενείς αναφορές της έκθεσης της Κομισιόν έχουν αφετηρία τη διαπίστωση της Ε.Ε. ότι η Άγκυρα στήριξε τις απευθείας διαπραγματεύσεις και ότι στηρίζει τις προσπάθειες του Έσπεν Μπαρθ Άιντα για λύση, ενώ αρκείται να καλέσει την Τουρκία να συνεχίσει να συμβάλλει προς την ίδια κατεύθυνση.
Η αθώωση της Άγκυρας στο Κυπριακό είναι το βασικό μελανό σημείο της έκθεσης, στην οποία πάντως καταγράφονται πλέον όλες οι κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας. Υπενθυμίζεται ότι στο αρχικό προσχέδιο η Κομισιόν είχε «ξεχάσει» αρκετές εκ των κυπρογενών δεσμεύσεων της υποψήφιας προς ένταξη χώρας, οι οποίες όμως έχουν επανέλθει στο τελικό κείμενο, περιλαμβανομένης και της «αντιδήλωσης του 2005».
Ειδικότερα, στις «αποενοχοποιητικές της αναφορές» η Κομισιόν σημειώνει ότι η Τουρκία καλωσόρισε την επανάληψη των συνομιλιών για την επίτευξη συνολικής λύσης, μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων, τον Μάιο 2015, εκφράζοντας στήριξη στον Ειδικό Σύμβουλο του Γ.Γ. του ΟΗΕ και στον νεοεκλεγέντα ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Στην επιτομή της έκθεσης, η Κομισιόν φροντίζει να προτάξει και πάλι την υποστήριξη της Άγκυρας τόσο προς τις συνομιλίες, όσο και προς τον Έσπεν Μπαρθ Άιντα, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι η Τουρκία επιτελεί μέχρι στιγμής το καθήκον της. Αρκείται απλώς να υπενθυμίσει ότι η «συνεχιζόμενη» δέσμευση και συμβολή της Τουρκίας με συγκεκριμένους τρόπους παραμένει κρίσιμη, καλώντας ουσιαστικά την Άγκυρα να «συνεχίσει» την υποστήριξη και τη συμβολή της, όπως δηλαδή πράττει και τώρα (σύμφωνα με την Κομισιόν). Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η αποενοχοποίηση της Τουρκίας δεν είναι καινούργιο στοιχείο, αλλά αποτελεί διαχρονικό σημείο αναφοράς σε όλες τις εκθέσεις προόδου της Κομισιόν.
Την ίδια ώρα, το τελικό κείμενο «σώζει την παρτίδα» στο επίπεδο των κυπρογενών υποχρεώσεων της Άγκυρας:
>> Επισημαίνει ότι παρά τη στήριξη της Τουρκίας στην επανάληψη των διαπραγματεύσεων και στον κ. Άιντα, νωρίτερα, από τον Οκτώβριο 2014 μέχρι και τον Απρίλιο 2015, εξέδωσε ανακοινώσεις και ενεπλάκη σε ενέργειες αμφισβητώντας το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου προς όφελος όλων των Κυπρίων.
>> Υπενθυμίζει τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών-μελών, περιλαμβανομένης της συνομολόγησης διμερών συμφωνιών, εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων.
>> Τονίζει επίσης την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας των κρατών-μελών επί των χωρικών τους υδάτων και επί του εναερίου τους χώρου.
>> Σημειώνει ότι η Τουρκία αναμένεται να συμβάλει ενεργώς στις διαπραγματεύσεις με στόχο μια δίκαιη, βιώσιμη και συνολική λύση, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α. και με τις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ε.Ε.
>> Υπενθυμίζει ότι παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις, η Τουρκία δεν έχει συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που καθορίζονται στην αντιδήλωση της «21ης Σεπτεμβρίου 2005». Επί του προκειμένου πάντως, η Κομισιόν απέφυγε να περιλάβει ευθεία αναφορά για την ανάγκη αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας «ως απαραίτητης συνιστώσας της ενταξιακής πορείας» της Τουρκίας, αν και τα κράτη-μέλη είχαν προσφάτως υιοθετήσει ευθέως το λεκτικό αυτό.
>> Καταγράφει την άρνηση της Τουρκίας να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο και να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία.
>> Σημειώνει τα τουρκικά βέτο για τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αρκετούς διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΟΣΑ.
>> Τονίζει ότι η παροχή πλήρους πρόσβασης στη ΔΕΑ, σε αρχεία και στρατιωτικούς χώρους, πρέπει να επιταχυνθεί.
>> Η Κομισιόν επαναφέρει στο κείμενο και την έκκλησή της προς την Τουρκία «να ενισχύσει τις προσπάθειές της για εφαρμογή όλων των αποφάσεων του ΕΔΑΔ». Η εν λόγω αναφορά επιχειρεί να εξισορροπήσει τη «διαφήμιση» της λεγόμενης επιτροπής αποζημιώσεων του ψευδοκράτους, στην οποία επιδίδεται η έκθεση της Κομισιόν, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι υποβλήθηκαν ενώπιόν της 6216 αιτήσεις και ότι η «επιτροπή» πλήρωσε μέχρι στιγμής 283 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις.