Τα Σκόπια ζητούν από τον ΟΗΕ ο επιθετικός προσδιορισμός να είναι σύμφωνος με το επίσημο ή το σύντομο όνομα της χώρας. Παρότι αναφέρουν τους δύο μακροσκελείς προσδιορισμούς («της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας», «της Βόρειας Μακεδονίας») δεν αρκούνται σε αυτό.
Διότι κατοχυρώνουν επίσης και το σκέτο «Μακεδονικός» ή «Μακεδονική» που όλα δείχνουν ότι θα επικρατήσει, εφόσον δηλώνεται πλέον και επισήμως στον ΟΗΕ.
Συμπληρωματικά, συνεχίζει να τιτλοφορείται ως «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας» το Σύνταγμα των Σκοπιανών, ενώ παράλληλα με τη Συμφωνία των Πρεσπών, η κυβέρνηση αποδέχεται εμμέσως τα περί «μακεδονικής μειονότητας» στην Ελλάδα.
Τη χρήση του επιθετικού προσδιορισμού «Μακεδονικός» και «Μακεδονική» κατοχύρωσαν οι Σκοπιανοί στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, όχι μόνο για τις κρατικές και ιδιωτικές οντότητες, αλλά και για τα εμπορικά σήματα και τις ονομασίες των προϊόντων τους.
Πιο συγκεκριμένα, στο έγγραφο της Μόνιμης Αποστολής της «Βόρειας Μακεδονίας» στα Ηνωμένα Έθνη, με ημερομηνία 14 Φεβρουαρίου 2019, που αποκαλύπτει το newpost, υπάρχει η στήλη “Nationality (Citizenship)” δηλαδή «Εθνικότητα (Ιθαγένεια)».
Οι «Πρέσπες» κρύβουν πολλές παγίδες τις οποίες η κυβέρνηση δεν πρόσεξε. Η χώρα μας βγαίνει χαμένη από έναν μαραθώνα διαπραγματεύσεων, ενώ ο κ.Τσίπρας πανηγυρίζει για την αποτυχία.
Η χώρα μας είναι εκτεθειμένη στον αλυτρωτισμό, με τους Σκοπιανούς να «περνάνε» διπλή ονομασία στις οδηγίες για τη χρήση της νέας ονομασίας. Ο προσδιορισμός «Βόρεια» αγνοείται και το σκέτο «Μακεδονία» παραμένει, παρά τα όσα ισχυρίζεται το Μαξίμου.
Η ελληνική κυβέρνηση, η οποία με τις χλιαρές έως ανύπαρκτες αντιδράσεις δείχνει να αποδέχεται τα παραπάνω, αναγνωρίζει και «μακεδονική μειονότητα», καθώς η Συμφωνία των Πρεσπών δεν θέτει όρους για τα περί μειονότητας, ενώ περιορίζει μόνο επίσημους θεσμούς του κρατιδίου να αναφέρονται σε «μειονότητα».
Διπλή ονομασία για τη γειτονική χώρα μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών «δείχνουν» οι οδηγίες του υπουργείου Εξωτερικών των Σκοπίων προς τους δημοσιογράφους της χώρας για το πώς πρέπει να χειρίζονται το θέμα της ονομασίας.
Όπως επισημαίνεται στις οδηγίες μπορεί το όνομα της χώρας να είναι «Βόρεια Μακεδονία» αλλά η επικράτεια της χώρας είναι «Μακεδονική» δημιουργώντας μια επιπλέον ανησυχία για τις συνέπειες από τη συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ για το Σκοπιανό.
Οι κατευθυντήριες γραμμές από το σκοπιανό ΥΠΕΞ επιβεβαιώνουν, παράλληλα, και τις ανησυχίες όσων έχουν εκφράσει ήδη τη διαφωνία τους με τη Συμφωνία των Πρεσπών τονίζοντας ότι αναγνωρίζει «Μακεδονική» γλώσσα και «Μακεδονική» ταυτότητα.
Το υπουργείο Εξωτερικών της γειτονικής χώρας σημειώνει ότι η Βόρεια Μακεδονία έχει «Μακεδονική» γλώσσα και ότι αυτή η λέξη θα πρέπει να χρησιμοποιείται όταν μιλά κανείς «για τη γλώσσα μας, την ιστορία μας, την κουλτούρας μας, την κληρονομιά μας, την περιοχή μας και άλλα γνωρίσματα» τονίζοντας ότι οι όροι αυτοί «είναι ξεκάθαρα διαφορετικοί από αυτούς που χρησιμοποιούνται και σχετίζονται με την περιοχή της Μακεδονίας στην Ελλάδα».
Χρησιμοποιώντας παραδείγματα για τη σωστή χρήση του όρου «Μακεδονία» το υπουργείο Εξωτερικών των Σκοπίων υποστηρίζει ότι περιλαμβάνουν την «Μακεδονική» εθνική ταυτότητα, τη «Μακεδονική» γλώσσα, τη «Μακεδονική» κουλτούρα, την «Μακεδονική» περιοχή, τον «Μακεδονικό» λαό, τη «Μακεδονική» ιστορία κτλ. υπογραμμίζοντας ότι το επίθετο «βόρεια» δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται στις προαναφερθείσες περιπτώσεις.
Αντιμέτωπη με τα προβλήματα που θα δημιουργεί καθημερινά η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και με τις συνέπειες από τις «γκρίζες ζώνες» της Συμφωνίας, είναι η Αθήνα όπως απέδειξε και η ταραχή που προκαλείται από το ρεπορτάζ του BBC αλλά και από την σιωπή απέναντι στην επίσημη κατοχύρωση όχι μόνο στον ΟΗΕ αλλά και στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας της χρήσης των όρων «Μακεδονική-ικός».
Αναλυτικά η επεξήγηση αναφέρει τα εξής:
«Οι επιθετικοί προσδιορισμοί στο κράτος, στα επίσημα όργανά του και σε άλλες δημόσιες οντότητες, καθώς και σε ιδιωτικές οντότητες και φορείς που συνδέονται με το κράτος, έχουν ιδρυθεί με νόμο και υποστηρίζονται οικονομικά από το κράτος για δραστηριότητες στο εξωτερικό, θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με το επίσημο όνομα ή το σύντομο όνομα που είναι «της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» ή «της Βόρειας Μακεδονίας». Αλλες επιθετικές αναφορές που περιλαμβάνουν το «Βόρειο Μακεδονική-ός» ή «Μακεδονική-ός» δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις.
Άλλες επιθετικές χρήσεις, περιλαμβανομένων αυτών που αναφέρονται για ιδιωτικές οντότητες και φορείς που δεν συνδέονται με το κράτος και δημοσιές οντότητες, δεν έχουν ιδρυθεί με νόμο και δεν έχουν οικονομική στήριξη από το κράτος για δραστηριότητες στο εξωτερικό, μπορεί να είναι «μακεδονική».
Η επιθετική αναφορά επίσης για δραστηριότητες μπορεί να είναι «μακεδονική». Αυτό ισχύει με την επιφύλαξη της διαδικασίας που θεσπίστηκε με την τελική συμφωνία σχετικά με τις εμπορικές ονομασίες, τα εμπορικά σήματα και τις επωνυμίες και τα σύνθετα ονόματα των πόλεων που υπάρχουν κατά την ημερομηνία υπογραφής της τελικής συμφωνίας».
Tην ίδια στιγμή, το ρεπορτάζ του BBC για την ύπαρξη «καταπιεσμένης μακεδονικής μειονότητας» δεν είναι το πρώτο και κυρίως δεν θα είναι το τελευταίο, αλλά η ειδοποιός διαφορά τώρα είναι ότι τα συστατικά στοιχεία στα οποία στηρίζονταν για δεκαετίες οι προσπάθειες έγερσης μειονοτικού ζητήματος, δεν αναγνωρίζονταν από την Ελλάδα, ενώ αντιθέτως τώρα με την Συμφωνία των Πρεσπών έχουν αναγνωρισθεί η «μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα».
Πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ δήλωσαν χθες ότι «η Συμφωνία των Πρεσπών εξαλείφει κάθε περιθώριο έγερσης ζητήματος μειονότητας»προσθέτοντας ότι το ρεπορτάζ του BBC για «καταπιεσμένους Μακεδόνες-Σλάβους», περιέχει ανακριβείς και διαστρεβλωμένες πληροφορίες για τη Συμφωνία των Πρεσπών και την Ιστορία.
Η Συμφωνία των Πρεσπών όμως περιορίζει μόνο την βορειομακεδονική κυβέρνηση και επίσημους θεσμούς της γειτονικής χώρας να εγείρουν θέμα μειονότητας και φυσικά δεν δεσμεύει σε ατομικό η και σε συλλογικό επίπεδο για την μη έγερση μειονοτικού με όχημα αυτήν ακριβώς την «μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα» που σήμερα η Ελλάδα έχει αναγνωρίσει. Ενώ μέχρι τώρα η μη αναγνώριση τους αποτελούσε το βασικό εμπόδιο για την έγερση μειονοτικού ζητήματος, από πολίτες που ατομικά αυτοπροσδιορίζονται ως «Σλαβομακεδόνες» η «εθνικά Μακεδόνες».
Το μεγάλο κενό της διαπραγμάτευσης είναι ότι δεν επιδιώχθηκε είτε να ενταχθεί στην Συμφωνία είτε να υπάρξει ρητή δήλωση, ότι τα δυο μέρη αναγνωρίζουν ότι δεν υφίσταται «μακεδονική μειονότητα» στην Ελλάδα.
Η Συμφωνία των Πρεσπών στο άρθρο 4 παράγραφο 3 προβλέπει τη δέσμευση των δυο μερών, ότι «τίποτα στο Σύνταγμα του όπως ισχύει σήμερα ή όπως θα τροποποιηθεί στο μέλλον, μπορεί ή θα μπορούσε να ερμηνευθεί ότι αποτελεί ή θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου Μέρους σε οιαδήποτε μορφή και για οποιοδήποτε λόγο, περιλαμβανομένης της προστασίας του καθεστώτος και των δικαιωμάτων οιωνδήποτε προσώπων δεν είναι πολίτες του».
Υπενθυμίζεται όμως ότι στη συζήτηση που έγινε με τις τροπολογίες του Συντάγματος της πΓΔΜ υπήρξε έντονος προβληματισμός για την επιμονή της κυβέρνησης Ζάεφ να περιγράψει ως «διασπορά του Μακεδονικού λαού…» (και όχι όπως θα ήταν το ορθό «διασπορά της Βόρειας Μακεδονίας») αυτό που στην προηγούμενη εκδοχή του συντάγματος αναφέρονταν ως «μακεδονικές μειονότητες σε γειτονικές χώρες». Έτσι η τροπολογία 36 του Συντάγματος (που έγινε αποδεκτή από την Ελλάδα), αναφέρει (σημείο γ):
«Η Πολιτεία μεριμνά για την διασπορά του μακεδονικού λαού και για μέρος του αλβανικού λαού, του τουρκικού λαού, του βλάχικου λαού, του σερβικού λαού, του λαού των Ρομά, του βοσνιακού λαού και των άλλων και καλλιεργεί και προωθεί τους δεσμούς με την πατρίδα. Επ’ αυτού, η Πολιτεία δεν θα αναμειγνύεται στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις».
Και αυτή η διάταξη του Συντάγματος πλέον νομιμοποιεί (γιατί έχει γίνει με την συναίνεση της Ελλάδας) κάθε «βορειομακεδονική» κυβέρνηση και θεσμό να «μεριμνά» για την «διασπορά του μακεδονικού λαού» παρά την γενική διευκρίνηση ότι αυτό δεν θα πρέπει να οδηγεί σε ανάμιξη στα εσωτερικά άλλων κρατών και των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους.
Το άλλο επίσης σημαντικό ζήτημα που προέκυψε είναι η συνειδητοποίηση πλέον των μεγάλων κενών που έχει αφήσει στην erga omnes χρήση της νέας ονομασίας, η Συμφωνία των Πρεσπών με την νομιμοποίηση με τις ευλογίες της Ελλάδας της χρήσης του όρου «Μακεδονία, Μακεδόνας, Μακεδονικός» από την βορειομακεδονική πλευρά σε κάθε φορέα και για κάθε δραστηριότητα που δεν αφορά το επίσημο κράτος και θεσμούς που έχουν ιδρυθεί με νόμο και χρηματοδοτούνται από το κράτος, αναφέρει ο αναλυτής Νίκος Μελέτης.
Το βορειομακεδονικό υπουργείο Εξωτερικών στην Εγκύκλιο που εξέδωσε την Παρασκευή επισημαίνει ότι το επίθετο «Μακεδονική» θα χρησιμοποιείται για ότι έχει σχέση με την «εθνική και πολιτιστική ταυτότητα του λαού, την γλώσσα μας, την Ιστορία, τον πολιτισμό, την κληρονομιά, την Επικράτεια και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά» και διευκρινίζει απλώς ότι η χρήση αυτών των όρων είναι διακριτοί από αυτούς (τους ίδιους δηλαδή όρους) που χρησιμοποιούνται για την «περιοχή της Μακεδονίας στην Ελλάδα».
Στην εγκύκλιο προβάλλονται και συγκεκριμένα παραδείγματα για την «ορθή χρήση» του όρου: «Μακεδονική εθνική ταυτότητα, Μακεδονική γλώσσα, Μακεδονική κουλτούρα, Μακεδονική επικράτεια, Μακεδονικός λαός, Μακεδονική Ιστορία, Μακεδονικά βουνά, Μακεδονική λογοτεχνία, Μακεδονικό Κυριλλικό αλφάβητο, Μακεδονικό φαγητό, Μακεδονικές εκκλησίες κ.α.».
Με στόχο να αποφευχθεί το ενδεχόμενο επέκτασης της πρακτικής χρήσης του Βορειομακεδονικός, σπεύδει να δηλώσει ότι στις περιπτώσεις των επίσημων θεσμών που ισχύει το νέο όνομα πρέπει να χρησιμοποιείται ο όρος «της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» ή «της Βόρειας Μακεδονίας», με στόχο βεβαίως να υπάρχει διακριτή αναφορά σε «Μακεδονία».
Στην ίδια Εγκύκλιο προσφέρονται παραδείγματα χρήσης του «Μακεδονικός-ή» και σε μια σειρά δραστηριότητες: «Μακεδονική οικονομία», «Μακεδονική Τέχνη», «Μακεδονική Γεωργία», «Μακεδονική Αρχιτεκτονική» σε αντιδιαστολή με δραστηριότητες που έχουν σχέση με τον κράτος όπως «Τομέας υγείας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας».
Και όλα αυτά ενώ ο κορυφαίος θεσμός στη γειτονική χώρα, η Προεδρία της Δημοκρατίας αναφέρεται ακόμη ως «Προεδρία της Δημοκρατίας της Μακεδονίας», ο κ. Ιβάνοφ συνεχίζει να υπογράφει ως «Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας» και οι τροπολογίες δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί στο κύριο σώμα του Συντάγματος που συνεχίζει να τιτλοφορείται «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
