Μεγάλη έκπληξη δοκίμασαν οι Τούρκοι που ερευνούσαν τα ερείπια μιας ιστορικής, εγκαταλειμμένης από την εποχή της ανταλλαγής ελληνορθόδοξης εκκλησίας της Σινώπης του Πόντου, όταν ανοίγοντας ένα παλιό κιβώτιο εμφανίστηκε μέσα μια περίτεχνη αγιογραφία του Ιησού Χριστού, ένας σταυρός και άλλα άγια αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν στο ιερό της εκκλησίας όταν ακόμα λειτουργούσε για το ελληνορθόδοξο ποίμνιο της περιοχής.
Όπως ανέφερε ένα αποκαλυπτικό δημοσίευμα της τούρκικης εφημερίδας Yeni Şafak, στην εκκλησία αυτή που οι Τούρκοι την ονομάζουν Balatlar – Kiliesi, (κτίστηκε περίπου το 660 μ Χ. και πολύ πιθανόν να πρόκειται για τον Ιερό Ναό Παναγίας της Σινώπης ), γίνονταν εργασίες ανασκαφής από μια ειδική ομάδα 35 ατόμων υπό την εποπτεία του νομάρχη Σινώπης, Yabuz Selim Köşger και του καθηγητή αρχαιολογίας, Gülgün Köröğlu, ο οποίος έκανε και τις ανακοινώνεις για τα μεγάλης αξίας θρησκευτικά και πολιτιστικά αντικείμενα που βρήκαν μέσα στο εσωτερικό του ναού.
Εδώ και τέσσερα χρόνια είχε ξεκινήσει η αναστήλωση του μνημείου. Κατά τη διάρκεια των σχετικών ανασκαφών βρήκαν ένα πέτρινο κουτί, μέσα στο οποίο υπήρχαν ιερά κειμήλια, ανάμεσα στα άλλα και σταυροί, αλλά και οστά, όπως δήλωσε ο επικεφαλής της αναστήλωσης, καθηγητής κ. Gülgün Köroğlu.
Η πιθανή εξήγηση που δόθηκε είναι ότι αυτό το «οστεοφυλάκιο» ήταν το ιερό προσκύνημα του ναού. Παράλληλα, πιθανόν να υπήρχε και νεκροταφείο στην περιοχή, καθώς οι σκελετοί που ήρθαν στην επιφάνεια ξεπερνούν τους χίλιους! Τις εργασίες παρακολουθεί από κοντά και ο Νομάρχης Σινώπης κ.Yavuz Selim Köşger, ο οποίος κατανοεί πλήρως τη σημασία του εν λόγω μνημείου.
Σύμφωνα με τον Τούρκο καθηγητή η αγιογραφία του Ιησού Χριστού είναι το πιο πολύτιμο εύρημα από τις ανασκαφές στο εσωτερικό του ναού, ενώ το κιβώτιο που βρέθηκε καθώς και τα άλλα αντικείμενα θεωρήθηκε ότι έχει πολύ μεγάλη αξία. Ο ίδιος ο Νομάρχης παραδέχτηκε πως η αξία των ευρημάτων είναι πολύ μεγάλη για την ίδια την ιστορία της Σινώπης και ότι η πόλη της Σινώπης εμπλουτίζεται και πολιτιστικά με αυτά τα ιερά αντικείμενα από μια ελληνορθόδοξη χριστιανική εκκλησία
Να σημειωθεί ότι η Σινώπη κατά το μεσαίωνα απετέλεσε επισκοπή υπαγόμενη στη Μητρόπολη Ελενοπόντου, στους δε νεότερους χρόνους στη Μητρόπολη Αμάσειας. Κατά τη χριστιανική παράδοση, πρώτος που κήρυξε το χριστιανισμό στη πόλη ήταν ο Απόστολος Ανδρέας ο οποίος χειροτόνησε τον πρώτο επίσκοπο της, τον Φιλόλογο.
Επί αυτοκράτορα Τραϊανού φέρεται να μαρτύρησε εδώ ο επίσκοπος Φωκάς. Αργότερα φέρονται μνημονευόμενοι επίσκοποι της Σινώπης ο Προαιρέσιος, ο Αντίοχος (στη Δ’ Οικουμενική Σύνοδο), ο Σέργιος (στη ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδο), ο Γρηγόριος (στη Ζ’ Οικουμενική Σύνοδο) και άλλοι.
Ο ελληνικός πληθυσμός της Σινώπης πριν το 1914 ήταν 5.000 και ο τουρκικός 9.000. Οι ¨Ελληνες διατηρούσαν αστική σχολή, Παρθεναγωγείο και 3 εκκλησίες. Στα περίχωρα δε υπήρχαν άλλοι 2.000 Έλληνες.
Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, οι Έλληνες της πόλης και των γύρω χωριών υπέστησαν πολλές κακουχίες και οι επιζήσαντες από την μεγλαη γεννοκτοναι του ποτιακου ελληνισμού μετανάστευσαν στην Ελλάδα κατά τη διετία 1923-1924, κατά την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
www.nikosxeiladakis.gr