Η Σουηδία παρουσίασε οικονομική ανάπτυξη κατά 0,1% το πρώτο τρίμηνο, προσαρμοσμένη εποχιακά και σε σύγκριση με τους τελευταίους τρεις μήνες του 2019.

 

Του Jon Miltimore

 

Το CNBC αναφέρει ότι η Σουηδία, η οποία δεν επέβαλε οριζόντιο λουκέτο κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, είδε την οικονομία της να αναπτύσσεται το πρώτο τρίμηνο του 2020.

 

Η σουηδική οικονομία αναπτύχθηκε με πολύ υψηλότερο ρυθμό από ό,τι πολλές Ευρωπαϊκές οικονομίες κατά τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να μην επιβάλει γενικευμένο λουκέτο για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κοροναϊού.

Η στατιστική υπηρεσία της σκανδιναβικής χώρας ανέφερε ότι το ΑΕΠ, το ευρύτερο μέτρο οικονομικής ανάπτυξης, αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 0,4% το πρώτο τρίμηνο.

Το ΑΕΠ της Σουηδίας αυξήθηκε κατά 0,1% το πρώτο τρίμηνο, προσαρμοσμένο εποχιακά και σε σύγκριση με τους τελευταίους τρεις μήνες του 2019. Οι μέσες προβλέψεις των οικονομολόγων στο Reuters, ανέμεναν υποχώρηση 0,6% σε τριμηνιαία βάση.

Τα αποτελέσματα αποτελούν πιθανώς έκπληξη για πολλούς.

Τόσο οι επικριτές όσο και οι υποστηρικτές της «ελαφριάς» πολιτικής της Σουηδίας, επεσήμαναν ότι ενώ το ποσοστό θνησιμότητάς της χώρας είναι καλύτερο από πολλούς από τους ευρωπαίους γείτονές της – Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο,  οι Σουηδοί αναμενόταν να αντιμετωπίσουν οικονομική συρρίκνωση το πρώτο τρίμηνο.

Μια σύνοψη οικονομολόγων στο Reuters είχε προβλέψει συρρίκνωση 0,6% το πρώτο τρίμηνο και οι ετήσιες προβλέψεις ήταν πολύ χειρότερες. Μόλις στις 30 Απριλίου, η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας, η Riksbank, προέβλεπε οικονομική συρρίκνωση μεταξύ 6,9 και 9,7% για το 2020. Το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικής Έρευνας (NIER), εν τω μεταξύ, δήλωσε ότι πιστεύει ότι η οικονομία της Σουηδίας θα συρρικνωθεί κατά 7%.

Για να είμαστε σίγουροι, υπάρχει πολύς δρόμος. Η Σουηδία μπορεί να αντιμετωπίσει μείωση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο και μετά. Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν μια έντονη διαφοροποίηση μεταξύ της Σουηδίας και των εθνών που υπέστησαν οριζόντια λουκέτα.

Η Γαλλία έχει ήδη εισέλθει επίσημα σε ύφεση, σημειώνοντας μείωση 5,8% του ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο, ακολουθώντας τη συρρίκνωση του 0,1% το τελευταίο τρίμηνο του 2019.

Οι ΗΠΑ σημείωσαν συρρίκνωση 5% το πρώτο τρίμηνο. Η οικονομία της Ιταλίας υποχώρησε κατά 4,7%. Η οικονομία της Ισπανίας κατέρρευσε κατά 5,2% .

Φυσικά, οι συνέπειες αυτών των οικονομικών υφέσεων θα είναι καταστροφικές. Αλλά αυτό που ίσως είναι πιο αξιοσημείωτο είναι ο πολλαπλασιασμός των φωνών που υποστηρίζουν όλο και περισσότερο ότι η καταστροφή αυτή μπορεί να ήταν περιττή.

Αυτόν τον μήνα, η επικεφαλής του οργανισμού δημόσιας υγείας της Νορβηγίας, Camilla Stoltenberg, έδωσε μια συνέντευξη στην οποία είπε ότι τα λουκέτα δεν ήταν απαραίτητα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του COVID-19.

«Η εκτίμησή μας τώρα – ενώ διαπιστώνω ότι υπάρχει μια ευρεία συναίνεση σε σχέση με την άρση των περιορισμών – είναι ότι θα μπορούσε πιθανώς να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα – και να αποφευχθεί μέρος των επιβλαβών επιπτώσεων – χωρίς λουκέτα», δήλωσε η  Stoltenberg. «Θα μπορούσαμε, αντίθετα, να μην επιβάλλουμε λουκέτα, διατηρώντας παράλληλα προφυλάξεις ώστε να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού».

Αυτό που λέει η Stoltenberg είναι ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι η κοινωνική αποστασιοποίηση μπορεί να επιτευχθεί χωρίς οριζόντια λουκέτα. Αυτό ακριβώς έκανε η Σουηδία.

Ο Anders Tegnell, ο κορυφαίος Σουηδός εμπειρογνώμονας για τις μολυσματικές ασθένειες και ο αρχιτέκτονας της στρατηγικής έναντι του COVID 19, επεσήμανε ότι η κυκλοφορία πεζών και τρένων στη Σουηδία, ήταν στο 10% και 20%, αντίστοιχα, των φυσιολογικών επιπέδων.

«Στην πραγματικότητα κάναμε μια σύγκριση με τους Σκανδιναβούς γείτονές μας και τα σουηδικά πρότυπα μετακινήσεων έχουν αλλάξει όσο και αυτά των Σκανδιναβών γειτόνων μας, παρά το γεγονός ότι αυτοί έχουν επιβάλλει νομικά πολύ περισσότερους περιορισμούς και λουκέτα από ό, τι εμείς», επεσήμανε ο Tegnell σε συνέντευξη του τον Μάιο.

Με άλλα λόγια, η Σουηδία τήρησε τις κοινωνικές αποστάσεις. Απλώς τηρήθηκαν με διαφορετικό τρόπο, ενθαρρύνοντας τους πολίτες να συμπεριφέρονται υπεύθυνα χωρίς να υποστούν παρεμβατικούς (και επιβλαβείς) περιορισμούς ανάλογους με αυτούς των γειτόνων τους και τους επιτράπηκε να συνεχίσουν τις περισσότερες ασχολίες της καθημερινής ζωής. Ως αποτέλεσμα, η Σουηδία απέφυγε πολλές από τις «ατυχείς επιπτώσεις» στις οποίες αναφέρθηκε η Stoltenberg. (Το ποσοστό θνησιμότητας από COVID 19 στη Σουηδία είναι υψηλότερο από αυτό των Σκανδιναβών γειτόνων της, ωστόσο, είναι χαμηλότερο από πολλά άλλα ευρωπαϊκά έθνη.)

Τα λουκέτα επιβλήθηκαν με καλές προθέσεις. Σχεδιάστηκαν για να προστατεύσουν τους ανθρώπους από έναν θανατηφόρο ιό. Ωστόσο, όπως επεσήμανα αυτήν την εβδομάδα σε άλλο άρθρο, η πολιτική των λουκέτων είναι ανορθόδοξη χωρίς ιστορικό προηγούμενο. Αντίθετα, η πολιτική της Σουηδίας ήταν η ιστορικά ορθόδοξη πολιτική.

Βάσει αυτών των δεδομένων, δεν είχαμε εμπειρικές γνώσεις σχετικά με το κόστος των μαζικών λουκέτων. Τελικά αρχίζουμε να βλέπουμε αυτά τα κόστη πιο ξεκάθαρα: οικονομική ύφεση, μαζική ανεργία, εκατοντάδες χιλιάδες κατεστραμμένες επιχειρήσεις και τεράστια αύξηση των κρατικών δαπανών.

Το ψυχικό κόστος της οικονομικής ύφεσης και της κοινωνικής απομόνωσης είναι επίσης συντριπτικό. Η αύξηση των αυτοκτονιών είναι δεδομένη, αλλά και η διαδεδομένη συναισθηματική διαταραχή του κόσμου αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. (σ.σ. Στην Ελλάδα της οικονομικής ύφεσης, χάναμε 3000 επιπλέον ανθρώπινες ζωές κάθε χρόνο (σύμφωνα με έρευνα δημοσιευμένη στην Lancet Public Health- 2016), χώρια οι ψυχικές νόσοι η ανέχεια και η δυστυχία εκατομμυρίων ανθρώπων).

Σύμφωνα με άρθρο ψυχιάτρων στο The Conversation, τα νέα κυβερνητικά στατιστικά στοιχεία, δείχνουν ότι οι Αμερικανοί αρχίζουν να κλονίζονται υπό την πίεση όσων υπέστησαν.

«Σε σύγκριση με μια έρευνα του 2018, οι ενήλικες στις ΗΠΑ είναι οκτώ φορές πιθανότερο να υποστούν μια σοβαρή ψυχική διαταραχή», αναφέρει το άρθρο. «Το ένα τρίτο των Αμερικανών αναφέρουν κλινικά σημαντικά συμπτώματα άγχους ή κλινικής κατάθλιψης, σύμφωνα με την ανακοίνωση των στοιχείων του Γραφείου Απογραφής στα τέλη Μαΐου 2020».

Οι οικονομολόγοι λένε πως είναι σημαντικό να κρίνουμε τις πολιτικές από τα αποτελέσματά τους και όχι από τις προθέσεις τους.

Τα αποτελέσματα των μαζικών λουκέτων γίνονται σαφή: ήταν καταστροφικά.

***

Ο Jonathan Miltimore είναι διευθυντής σύνταξης στην Ιστοσελίδα FEE.org. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό TIME, στην Wall Street Journal, στο CNN, στο Forbes, και στο Fox News. 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο site του Foundation for Economic Education – FEE.org

eleytheriagora