Στο διάστημα που μεσολάβησε μετά τα lockdowns, είδαμε πολλές ολέθριες συνέπειες να απορρέουν από τον άνευ προηγουμένου περιορισμό της κοινωνίας.

 

Του Brad Polumbo

Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Μαρής

Όταν οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής σε ολόκληρη τη χώρα αποφάσισαν να μας «κλειδώσουν», αντιδρώντας στο ξέσπασμα του νεοεμφανιζόμενου κορωνοϊού τον Μάρτιο, έκαναν ένα άλμα στο κενό. 

Όχι μόνο γνωρίζαμε ελάχιστα πράγματα για τον ίδιο τον COVID-19 εκείνη την εποχή, αλλά δεν ξέραμε σχεδόν τίποτα για το πώς το κλείδωμα σχεδόν ολόκληρης της κοινωνίας θα επηρέαζε τους ανθρώπους.

Οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής επικεντρώθηκαν στα προγνωστικά τους μοντέλα, που προέβλεπαν το πώς τα lockdowns θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον περιορισμό της εξάπλωσης του COVID-19, σίγουρα ένας σημαντικός παράγοντας. Επίσης, πολλοί αναγνώρισαν τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις των lockdown. Όμως, στους μήνες που μεσολάβησαν από τότε, είδαμε πολλές άλλες δεινές συνέπειες να απορρέουν από αυτό τον άνευ προηγουμένου περιορισμό της κοινωνίας.

Η μελλοντική πολιτική για τη δημόσια υγεία θα πρέπει να λάβει υπόψη αυτές τις τέσσερις απειλητικές για τη ζωή ανεπιθύμητες συνέπειες των περιορισμών λόγω του COVID-19.

1) Μαζικές αυξήσεις στα ποσοστά αυτοκτονιών και κρίσεις ψυχικής υγείας

Ακόμα και οι πιο τυχεροί ανάμεσά μας ένιωσαν τη συναισθηματική πίεση του να ζούμε για μήνες πίσω από κλειστές πόρτες. Η αποκοπή από τους φίλους, την οικογένεια, και από πολλά ακόμα πράγματα που δίνουν νόημα στη ζωή, αποδείχθηκε αβάσταχτη για πολλούς ανθρώπους που ήδη πάσχιζαν να τα βγάλουν πέρα.

Όπως έχει αναφέρει λεπτομερώς ο Διευθυντής σύνταξης του FEE.org , Jon Militmore, το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) διαπίστωσε ότι ένας στους τέσσερις νέους μέχρι στιγμής, είχε αυτοκτονικές σκέψεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας. (Συγκριτικά, λιγότερο από το 6% των νέων είχαν παρόμοιες σκέψεις το 2008-2009 σύμφωνα με παλαιότερα δεδομένα του CDC). Και πάνω από το 40% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η κρίση τους προξένησε προβλήματα ψυχικής υγείας ή συμπεριφοράς. Τα ανεπίσημα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της καραντίνας.

Δεδομένου ότι οι νέοι χωρίς προϋπάρχοντα νοσήματα διατρέχουν σχεδόν μηδενικό κίνδυνο θανάτου από COVID-19 και δεδομένων των καλά τεκμηριωμένων επιβλαβών επιπτώσεων της κοινωνικής απομόνωσης, είναι εύλογο να αποδώσουμε σε μεγάλο βαθμό στα lockdown, αυτή την άκρως ανησυχητική τάση στην ψυχική υγεία.

2) Αύξηση των υπερβολικών δόσεων ναρκωτικών και της κατάχρησης ουσιών

Φυσικά, η κοινωνική απομόνωση και η απελπισία είναι βασικοί παράγοντες για την υποτροπή της κατάχρησης ουσιών. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι συναισθηματικές και διανοητικές συνέπειες του εγκλεισμού λόγω COVID-19 έχουν επιδεινώσει μια ήδη σοβαρή κρίση ναρκωτικών στις ΗΠΑ.

Κάτι τέτοιο διαδραματίστηκε και στην γειτονιά μου, στην περιοχή του μετρό της Ουάσιγκτον.

«Τον Απρίλιο, τον πιο πρόσφατο μήνα για τον οποίο διατίθενται στατιστικά στοιχεία, η πόλη της Ουάσιγκτον DC βίωσε τον μεγαλύτερο μηνιαίο αριθμό υπερβολικών δόσεων οπιοειδών τα τελευταία πέντε χρόνια», αναφέρει η Washington Post . «Αυτό αποτελεί μέρος μιας πανεθνικής τάσης αύξησης των υπερβολικών δόσεων, που οι ειδικοί του τομέα της υγείας σημειώνουν ότι έχει επιταχυνθεί τους τελευταίους μήνες».

Εν τω μεταξύ, στο Μέριλαντ παρατηρήθηκαν υπερδιπλάσιοι θάνατοι από υπερβολική δόση οπιοειδών κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, σε σύγκριση με το προηγούμενο. Και στη Βιρτζίνια, οι κρατικοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι θα «καταγράψουν σχεδόν 1.700 τέτοιους θανάτους μέχρι το τέλος του έτους – ο υψηλότερος ετήσιος φόρος θανάτων από το 2007, τουλάχιστον».

Αυτή η τάση εμφανίζεται σε όλη τη χώρα. Το NPR αναφέρει ότι οι υπερβολικές δόσεις σε εθνικό επίπεδο έχουν αυξηθεί κατά περίπου 18%. Συγκριτικά, το 2018, περισσότεροι από 67.300 Αμερικανοί πέθαναν από υπερβολικές δόσεις ναρκωτικών . Η αύξηση κατά 18% αναμφίβολα ισοδυναμεί με χιλιάδες επιπλέον τραγικούς θανάτους από υπερβολικές δόσεις.

3) Η οικονομική καταστροφή οδηγεί στην πείνα

Η Υπηρεσία Απογραφών των ΗΠΑ διενέργησε πρόσφατα μια έρευνα σχετικά με το πώς η κρίση του COVID-19 επηρέασε την ικανότητα των πολιτών να συντηρήσουν την οικογένειά τους, και τα αποτελέσματα είναι τρομακτικά.

«Ο αριθμός των Αμερικανών που δηλώνουν ότι δεν μπορούν να εξασφαλίσουν επαρκή τρόφιμα για τους ίδιους ή τα παιδιά τους αυξάνεται», αναφέρει η Wall Street Journal . «Στα τέλη του περασμένου μήνα, περίπου το 12,1% των ενηλίκων ζούσαν σε νοικοκυριά που δεν είχαν αρκετό φαγητό σε κάποιο χρονικό σημείο της προηγούμενης εβδομάδας, από 9,8% στις αρχές Μαΐου, σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής. Και σχεδόν το 20% των Αμερικανών με παιδιά στο σπίτι δεν μπορούσαν να προσφέρουν στα παιδιά τους αρκετό φαγητό, από σχεδόν 17% στις αρχές Ιουνίου.»

Εν τω μεταξύ, οι τράπεζες τροφίμων αναφέρουν ένα άνευ προηγουμένου αυξημένο επίπεδο ζήτησης για τις φιλανθρωπικές υπηρεσίες τους.

Το κλείσιμο επιχειρήσεων και σχολείων ενδέχεται να περιόρισε τη διάδοση του COVID-19. Αλλά είναι επίσης σαφές ότι οι οικονομικές συνέπειες των lockdown προκάλεσαν μαζικό υποσιτισμό, και επίσης ώθησαν πολλές αμερικανικές οικογένειες στο χείλος της λιμοκτονίας. (Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα απαγορευτικά λόγω COVID-19 μπορεί να οδηγήσουν έως και 100 εκατομμύρια ανθρώπους στην ακραία φτώχεια).

4) Αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας

Δυστυχώς, η παγίδευση των ανθρώπων στο σπίτι τους και η αποκοπή τους από κάθε εξωτερική υποστήριξη είναι ένας δρόμος που οδηγεί στην ενδοοικογενειακή βία. Αυτό έχει εκδηλωθεί σε παγκόσμιο επίπεδο , με αναφορές για αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας σε συνθήκες έντασης και κατ’ οίκον εγκλεισμού στην Ινδία, στην Πόλη του Μεξικού, στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο.

Υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι και οι ΗΠΑ έχουν βιώσει μια παρόμοια τάση. Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Radiology διαπίστωσε πολύ αυξημένα επίπεδα τραυματισμών που αντιστοιχούν σε ενδοοικογενειακή βία σε νοσοκομείο της Μασαχουσέτης κατά τη διάρκεια των έκτακτων κρατικών διαταγών για παραμονή στο σπίτι.

Αυτά τα δεδομένα επιβεβαιώνουν αυτό που υποπτευόμαστε», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης στο US News and World Report. «Το να περιορίζονται στο σπίτι για ένα χρονικό διάστημα, αυξάνει την πιθανότητα βίας μεταξύ των συντρόφων».

Μια ανεξάρτητη μελέτη που αναλύει δεδομένα από αστυνομικά  τμήματα σε αρκετές μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ έδειξε επίσης αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας κατά την περίοδο της καραντίνας, με την αύξηση να κυμαίνεται από 10% έως 27%.

Οι ακούσιες επιπτώσεις απαιτούν πιο ταπεινές πολιτικές

Αυτές οι δεινές ακούσιες επιπτώσεις των κλειδωμάτων λόγω COVID-19 είναι τραγικές, αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, δεν αποτελούν σοκ. Γνωρίζουμε από παλιά ότι οι εκτεταμένες κυβερνητικές παρεμβάσεις έχουν αλυσιδωτές συνέπειες, που εκτείνονται πολύ πέρα ​​από τους επιδιωκόμενους στόχους τους.

Γιατί; Εξαιτίας αυτού που ο οικονομολόγος και φιλόσοφος Friedrich Hayek ονόμασε «το πρόβλημα γνώσης».

«Αν μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι το οικονομικό πρόβλημα της κοινωνίας είναι κυρίως ένα πρόβλημα ταχείας προσαρμογής στις αλλαγές στις ιδιαίτερες συνθήκες του χρόνου και του τόπου», έγραψε ο Hayek, «φαίνεται να συνεπάγεται ότι οι τελικές αποφάσεις πρέπει να αφεθούν στα άτομα που είναι εξοικειωμένα με αυτές τις συνθήκες, που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τις σχετικές αλλαγές αλλά και τους άμεσα διαθέσιμους πόρους, που χρειάζονται για να τις αντιμετωπίσουν».

Με απλά λόγια, το πρόβλημα της γνώσης σημαίνει ότι οι προσπάθειες κεντρικού σχεδιασμού είναι καταδικασμένες να αποτύχουν. Μόνο εκείνοι που βρίσκονται πιο κοντά σε ένα πρόβλημα γνωρίζουν πώς βγαίνει κανείς απ΄ αυτό.

Για παράδειγμα, μπορείτε να φανταστείτε να σχεδιάζετε ένα πάρτι γενεθλίων για ένα άτομο που δεν έχετε γνωρίσει ποτέ; Δεν ξέρετε τι είδους τούρτα του αρέσει. Δεν ξέρετε αν προτιμά πίτσα πεπερόνι ή χαβανέζικη. Δεν ξέρετε καν ποιους να προσκαλέσετε. Τώρα, ποιες είναι οι πιθανότητες να σχεδιάσετε ένα τέτοιο πάρτι και να μην εξελιχθεί σε αποτυχία ;

Αυτός είναι ο Ηράκλειος άθλος που περιμένει τους κρατικούς αξιωματούχους που επιχειρούν να υπαγορεύσουν την κάθε ατομική συμπεριφορά εκατομμυρίων ανθρώπων.

Έτσι, όταν πρόκειται για σαρωτικά κλειδώματα λόγω πανδημιών, οι κεντρικοί σχεδιαστές δεν θα είναι ποτέ σε θέση να αξιολογήσουν επαρκώς όλες τις θανατηφόρες ακούσιες συνέπειες που αντιστοιχούν στις δραστικές ενέργειές τους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να κάνουν τίποτα απολύτως στο πεδίο που αποκαλείται «δημόσια» υγεία, αλλά ότι οι εκλεγμένοι αξιωματούχοι θα έπρεπε να είναι πολύ πιο ταπεινοί στην έκταση των ενεργειών τους. Οι θανατηφόρες ακούσιες συνέπειες των σαρωτικών lockdown εξαιτίας του COVID-19 μας υπενθυμίζουν το γιατί.

***

Ο Brad Polumbo είναι φιλελεύθερος-συντηρητικός δημοσιογράφος και συνεργάτης του Foundation for Economic Education

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο site του Foundation for Economic Education – FEE.org

eleytheriagora