Μας κατέβαλε υποχόνδριος πανικός για έναν ιό ο οποίος έχει θνητότητα 0,2%. Ο πολιτισμός μας δεν απειλείται από τον covid 19, αλλά από το βαθιά εσφαλμένο σκεπτικό για τον τρόπο που θα έπρεπε να τον διαχειριστούμε.

 

Πρώτη δημοσίευση: 27-9-2020

Της Jenin Younes

Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Μαρής

Όταν ξεκίνησαν όλα, τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου, ο κόσμος πανικοβλήθηκε. Μεγάλο μέρος του τρόμου προερχόταν από την πιθανότητα ότι αντιμετωπίζαμε μια απειλή επιπέδου βιβλικής αποκαλύψεως, με τη μορφή ενός ιού που θα μπορούσε να σκοτώσει ένα σημαντικό τμήμα της ανθρωπότητας πλήττοντας όλες τις ηλικιακές ομάδες, απειλώντας τους πάντες πάνω στον πλανήτη, και τέλος τον ίδιο τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Τώρα πια γνωρίζουμε ότι δεν ήταν καθόλου ακριβής αυτή η απεικόνιση του κορωνοϊού. 

Παρά τις λανθασμένες αντιλήψεις που εξακολουθούν να υπάρχουν και που οφείλονται, μεταξύ άλλων, στην ανεύθυνη προβολή ανεπιβεβαίωτων ιστοριών από τα μέσα ενημέρωσης, στην αποτυχία έγκυρης πληροφόρησης, στην απόκρυψη αντιτιθέμενων απόψεων καθώς κάποιες φορές και σε απόλυτα ψεύδη, έχει πλέον αποσαφηνιστεί από ιατρικής και επιστημονικής απόψεως ότι ο ιός δεν είναι ιδιαίτερα θανατηφόρος, ιδίως για τους νέους και τους μεσήλικες.

Σκοτώνει λιγότερα παιδιά από ό,τι η εποχική γρίπη, και σχεδόν κανένας κάτω των 50 ετών δεν θα πεθάνει από αυτόν τον ιό. Ο κορωνοϊός παρουσιάζει σημαντικό κίνδυνο μόνο για εκείνους που είναι ήδη αρκετά ηλικιωμένοι και άρρωστοι . Νέες εκτιμήσεις για το ποσοστό θνητότητας της λοίμωξης, το τοποθετούν περίπου στο 0,2% δύο μόνο φορές μεγαλύτερο από το ποσοστό της εποχικής γρίπης. (λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες ανακαλύψεις, ότι αρκετοί θάνατοι αποδόθηκαν εσφαλμένα στον ιό όταν, στην πραγματικότητα, ο θανών είχε πολλαπλές υποκείμενες ασθένειες και δεν ήταν καθόλου σαφές ότι ο Covid-19 ήταν η πραγματική αιτία θανάτου).

Επιπλέον, η μόλυνση ακόμη και σε ομάδες υψηλού κινδύνου είναι πολύ λιγότερο θανατηφόρος, ως αποτέλεσμα της ιατρικής προόδου στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Στην πραγματικότητα, οι θάνατοι μειώθηκαν κατά περίπου 50% για τους σοβαρά ασθενείς μετά από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, για αυτόν ακριβώς το λόγο.

Μεταξύ των νέων διαπιστώσεων σχετικά με τη θνητότητα που επιφέρει ο ιός (ή πιο σωστά, της απουσίας θνητότητας) και των βελτιωμένων θεραπειών, έχει γίνει πια λιγότερο αποδεκτό να υποστηρίζει κανείς ότι η κοινωνία θα καταρρεύσει χωρίς ακραία κυβερνητικά μέτρα. Έτσι, έχει εμφανιστεί μια διαφορετική συλλογιστική στις μάζες υπέρ των lockdown και της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας. Αντί να σώσουμε τον κόσμο από έναν  ιό «βιβλικής αποκαλύψεως», αυτή η νέα συλλογιστική βασίζεται στην ιδέα ότι θα πρέπει να διενεργηθεί μια ανάλυση κόστους-οφέλους.

Οι υποστηρικτές των lockdowns και των περιορισμών ισχυρίζονται πως οποιεσδήποτε συνέπειες προκαλούνται από το να ζούμε σε καθεστώς μερικού ή ολικού lockdown, από την χρήση μάσκας και από το να αναγκαστούμε να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας, είναι λιγότερο οδυνηρές από τους θανάτους λόγω κορωνοϊού.

Όπως έχω γράψει και σε προηγούμενο άρθρο, μια ορθή ανάλυση, που λαμβάνει υπόψη τις μελλοντικές βλάβες καθώς και τις παρούσες, δείχνει ότι η ζημιά που προκαλείται από την ισχύουσα ακραία μας προσέγγιση ξεπερνά σημαντικά τα οφέλη. 

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα δεδομένου ότι οι αρνητικές συνέπειες των μέτρων, όπως το κλείσιμο επιχειρήσεων και σχολείων και οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, πιθανότατα θα εμφανιστούν με την πάροδο κάποιου χρόνου. Δεν πιστεύω ότι οι υποστηρικτές των lockdown έχουν μελετήσει και σταθμίσει επαρκώς τα – συχνά απροσδιόριστα – κόστη αυτών των ακραίων μέτρων.

Όμως, υποστηρίζω ότι ακόμη και με την πραγματοποίηση αυτής της στάθμισης, μπαίνουμε σε ένα επικίνδυνο μονοπάτι. Το να υποβάλλουμε τη λειτουργία των βασικών μας θεσμών και την άσκηση των ελευθεριών μας σε μια ανάλυση κόστους-οφέλους σημαίνει ότι, με την ίδια λογική, σε κάθε εποχική γρίπη θα πρέπει να παλεύουμε με τις στατιστικές και να αποφασίζουμε εάν η ζωή σε συνθήκες καραντίνας θα προκαλούσε λιγότερη βλάβη από ό,τι οι θάνατοι λόγω της γρίπης.

 Δεδομένου ότι 1,36 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως σκοτώνονται ετησίως σε τροχαία δυστυχήματα, μήπως θα έπρεπε να εξετάσουμε και το ενδεχόμενο απαγόρευσης της οδήγησης αυτοκινήτων; Κάθε χρόνο, 656.000 Αμερικανοί πεθαίνουν από καρδιακές παθήσεις και 606.000 από καρκίνο. 

Πολλές από αυτές τις ζωές θα μπορούσαν να παραταθούν εάν επιβάλλαμε την καθημερινή άσκηση και απαγορεύαμε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και αλκοόλ. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσαμε ακόμα να υποχρεώσουμε υγιείς ανθρώπους να δωρίσουν ένα τους νεφρό: σίγουρα κάθε ταλαιπωρία που θα προκαλούσαμε στον δότη θα αντισταθμιζόταν από τη ζωή που θα έσωζε.

Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται αμέσως ότι τέτοιες ιδέες -ένα είδος διεστραμμένης εφαρμογής της φιλοσοφίας του ωφελιμισμού- είναι γελοίες, απάνθρωπες και αντίθετες με τις αρχές του φιλελευθερισμού. 

Και δικαίως. Αυτό συμβαίνει επειδή, εμμέσως, κατανοούμε ότι ορισμένα πράγματα δεν είναι προς συζήτηση, καθώς είναι απαραίτητα για την ευημερία μας, τόσο του παρόντος όσο και του μέλλοντος, και για την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας. Αυτά τα πράγματα περιλαμβάνουν το να μπορείς να μορφώσεις τα παιδιά σου, να βγάζεις τα προς το ζην, να κοινωνικοποιείσαι με τους φίλους και την οικογένειά σου, και να αναπνέεις καθαρό αέρα.

Πρέπει να απορρίψουμε αυτήν την προσέγγιση για τον κορωνοϊό, ή για οποιαδήποτε μεταδοτική ασθένεια που δεν είναι τύπου MEV-1 (σ.σ. δολοφονικός ιός στην ταινία επιστημονικής φαντασίας Contagion ). Μια πανδημία σε επίπεδα βιβλικής αποκαλύψεως είναι πολύ διαφορετική από μια με ποσοστό θνητότητας περίπου διπλάσιο μόνο από αυτό της εποχικής γρίπης, και η οποία [θνητότητα] συμπυκνώνεται κατά βάση μεταξύ των ηλικιωμένων ασθενών με υποκείμενα νοσήματα.

Ο πολιτισμός μας απειλείται όχι από αυτόν τον ιό, αλλά από ένα βαθιά εσφαλμένο σκεπτικό για τον τρόπο που θα έπρεπε να τον διαχειριστούμε.

 Εάν δεν καταστήσουμε σαφές στους πολιτικούς μας και στους συμπολίτες μας ότι κάνουν λάθος, και ότι η ελευθερία μας να συμμετέχουμε σε δραστηριότητες και επιδιώξεις ζωτικές για την ευημερία μας δεν είναι διαπραγματεύσιμη, διατρέχουμε τον κίνδυνο να ζήσουμε αυτού του είδους την κουτσουρεμένη ζωή και για το υπόλοιπο του βίου μας.

***

Η Jenin Younes είναι συνήγορος του πολίτη στη Νέα Υόρκη. 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του American Institute for Economic Research