Κορυφαίο γεγονός, με τη δική του ξεχωριστή εμβέλεια στα επιστημονικά – ιστορικά – πολιτισμικά δρώμενα της Κύπρου, μπορεί να χαρακτηριστεί το Συνέδριο και οι ημερίδες, με θέμα: «Η εκατόμβη της 9ης Ιουλίου 1821», ενόψει της διακοσιετηρίδας της Εθνικής Παλιγγενεσίας.
Διοργανωτές η ιερά μονή Μαχαιρά και το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Κάτω από αντίξοες συνθήκες λόγω των περιορισμών που επέβαλε η πανδημία, εργάστηκαν άοκνα για ν’ ανταποκριθούν στις υψηλές απαιτήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος.
Η άρτια οργάνωση του συνεδρίου σε συνδυασμό με την πλούσια θεματολογία του, με την ανάδειξη σημαντικών, σπάνιων και πρωτότυπων στοιχείων και παραμέτρων που αναμένεται να έλθουν στην επιφάνεια από τους διακεκριμένους εισηγητές, προεξοφλούν ένα καθ’ όλα επιτυχημένο επιστημονικό συνέδριο στο είδος του, με την φιλοδοξία να καταστεί σημείο αναφοράς, όπως, άλλωστε, συνέβη και σε προηγούμενες παρόμοιες προσπάθειες.
Το Συνέδριο «Η εκατόμβη της 9ης Ιουλίου 1821», θ’ αρχίσει τις εργασίες του το ερχόμενο Σάββατο 5 Ιουνίου 2021, στη Λευκωσία, στο Συνεδριακό Κέντρο «Αρχάγγελος Μιχαήλ», της ιεράς μονής Κύκκου, στις 9:00 το πρωί, με χαιρετισμό από τον πανιερώτατο μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρο. Την έναρξη των εργασιών θα κηρύξει ο υπουργός Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, Πρόδρομος Προδρόμου. Οι εργασίες του ολοήμερου Συνεδρίου, που αναμένεται να λήξει γύρω στις 7:30μ.μ. θα διεξαχθούν σε τέσσερις Συνεδρίες και σ’ αυτό μετέχουν με αξιόλογες εισηγήσεις 14 διακεκριμένοι ομιλητές.=
Την σημασία του Συνεδρίου εξήρε ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Πέτρος Παπαπολυβίου. Τόνισε ότι πρόκειται για ένα πολύ τολμηρό εγχείρημα, το οποίο με βάση και την εμπειρία του παρελθόντος από τη συνεργασία της ιεράς μονής Μαχαιρά και του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, αναμένεται ν’ αποδώσει σημαντικά αποτελέσματα, κυρίως στην παραγωγή πλούσιου και πολύτιμου υλικού που συνήθως προκύπτει από τη διεξαγωγή τέτοιου εκτοπίσματος συνεδρίων. Παρέπεμψε δε σε παρόμοιο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε πριν από μερικά χρόνια. Συγκεκριμένα, υπενθύμισε ότι το 2010 η ιερά μονή Μαχαιρά και το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου οργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου το Συνέδριο «Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός: Ο μάρτυρας της πίστεως και της πατρίδος». Τα πρακτικά του Συνεδρίου εκδόθηκαν το 2012 σ’ ένα ογκώδη τόμο 766 σελίδων.
Ο κ. Παπαπολυβίου επεσήμανε περαιτέρω ότι λόγω και των δύσκολων συνθηκών που προέκυψαν από την πανδημία, αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία η διοργάνωση αυτού του γεγονότος, αφού μπορεί να θεωρηθεί ότι στο είδος και την εμβέλειά του –επιστημονική και ιστορική– με αφορμή την διακοσιετηρίδα της Εθνικής Παλιγγενεσίας, είναι το πρώτο που διεξάγεται αυτή την περίοδο, μετά από τα μέτρα των αυστηρών περιορισμών και των lockdown.
Ειδικότερα, ανάμεσα στις εισηγήσεις του Συνεδρίου περιλαμβάνονται ανακοινώσεις για τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό και τους άλλους Κύπριους μάρτυρες της 9ης Ιουλίου και της Τουρκοκρατίας, τα προσωπικά τους κειμήλια, αλλά και την υστεροφημία τους, τις ιουλιανές σφαγές και γεγονότα της περιόδου που συνδέονται με τη μονή Κύκκου και την περιοχή Λαπήθου – Καραβά, τις μαρτυρίες των γαλλικών προξενικών Αρχών για την εποχή, στοιχεία για αγωνιστές του 1821, όπως τον Νικόλαο Θησέα και για τις ποιητικές προσλήψεις της 9ης Ιουλίου και του μαρτυρίου του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού. Γενικά, τα θέματα που αντλούμε από το Πρόγραμμα του Συνεδρίου και των Ημερίδων, ξεχωρίζουν για τον επιστημονικό και πρωτότυπο χαρακτήρα τους, αλλά και γιατί συνθέτουν το πλαίσιο μιας ιστορικής πραγματικότητας, που αποτυπώνει την αλήθεια ως μαρτυρία για την 9η Ιουλίου 1821. Το εύρος των προσεγγίσεων της πλούσιας θεματολογίας των παρουσιάσεων αφήνουν ανεξίτηλα αποτυπωμένη τη σφραγίδα της επιτυχίας.
Στο Συνέδριο μετέχουν με ανακοινώσεις τους ο μητροπολίτης Μόρφου κ. Νεόφυτος, ο μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής κ. Ησαΐας, ο ηγούμενος της ιεράς μονής Μαχαιρά, επίσκοπος Λήδρας κ. Επιφάνιος και οι Γεώργιος Γεωργής, Κυριάκος Ιωάννου, Κωστής Κοκκινόφτας, Δημήτριος Κοντογεώργης, Πέτρος Παπαπολυβίου, Στυλιανὸς Περδίκης, Άννα Pouradier Duteil – Λοϊζίδου, Παναγιώτα Χαραλάμπους, Καλλιόπη Χαρμαντά Πρωτοπαπά και Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου.
Σταθμός και φάρος η 9η Ιουλίου 1821
Το μεγαλείο της αντίστασης του κυπριακού Ελληνισμού απέναντι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σηματοδοτεί η 9η Ιουλίου 1821. Ήταν η αποφράδα μέρα που άρχισε η μεγάλη σφαγή των αρχιερέων και των προκρίτων της μεγαλονήσου. Πρώτος στην αγχόνη οδηγήθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός, που από τότε έγινε σύμβολο αγώνα και θυσίας και ακολούθησε ο αποκεφαλισμός των μητροπολιτών (Πάφου, Κιτίου, Κυρηνείας) και πλειάδας άλλων ιερομαρτύρων. Η αναφορά του Σουηδού επισκέπτη Μπέργκρεν, τον επόμενο χρόνο, είναι δηλωτική της κατάστασης που επικράτησε: «Η Παναγία ντύθηκε παντού στα μαύρα, πολλά σπίτια ήταν πιτσιλισμένα με αίμα». Οι Έλληνες της Κύπρου έγραφαν την δική τους ιστορία και μάλιστα ποτίζοντας το δένδρο της ελευθερίας με το ίδιο τους το αίμα. Έδιναν τη δική τους μαρτυρία και απετέλεσαν τον φάρο του μεγαλείου που συνθέτει την ιστορική και εθνική ταυτότητα του τόπου.
Ημερίδες σε άλλες πόλεις
Το Συνέδριο της 5ης Ιουνίου 2021 είναι ανοικτό για το κοινό, με την τήρηση όλων των προστατευτικών μέτρων του Υπουργείου Υγείας για την πανδημία. Τις επόμενες βδομάδες η ιερά μονή Μαχαιρά και το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου προγραμμάτισαν την οργάνωση Ημερίδων για τις ιουλιανές σφαγές και το 1821 στην Κύπρο, στη Λεμεσό, στις 12 Ιουνίου 2021, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της ιεράς μητροπόλεως και στο Δημοτικό Θέατρο του Λυκείου Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος», στις 19 Ιουνίου 2021, και το Φθινόπωρο και σε άλλες πόλεις της Κύπρου. Τόσο το Συνέδριο της 5ης Ιουνίου όσο και οι Ημερίδες των επόμενων εβδομάδων θα μεταδίδονται απευθείας στον ιστότοπο https://www.pemptousia.tv
philenews.