[1/3] Αυτή η έρευνα για πράξεις δολιοφθοράς κατά των τηλεπικοινωνιακών υποδομών και κατά της ανάπτυξης του 5G έχει τρία μέρη. Αύριο θα δημοσιεύσουμε τη συνέντευξη τριών σαμποτέρ: τι πολιτικό νόημα δίνουν στη δράση τους  ;

---

Είναι ένα κίνημα που προχωρά υπόγεια, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, μια βαθιά εξέγερση που εξαπλώνεται στη Γαλλία. Εδώ και δύο χρόνια, οι πράξεις δολιοφθοράς κατά των τηλεπικοινωνιακών υποδομών και κατά της ανάπτυξης του 5G έχουν αυξηθεί.

Οι κεραίες ρελέ πυρπολήθηκαν, τα καλώδια οπτικών ινών κόπηκαν, οι πυλώνες ξεβιδώθηκαν. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, οι άνθρωποι καίνε μηχανήματα κατασκευής, επιτίθενται στα τηλεφωνικά ρελέ με κόφτες δίσκων ή καταστρέφουν ηλεκτρικά ντουλάπια με μάζα. Μόνο τον περασμένο Νοέμβριο, τρία υποκαταστήματα βγήκαν στον καπνό στο Saint-Héand στο διαμέρισμα του Λίγηρα. Λίγες μέρες νωρίτερα, στην Τουλούζη, τέσσερα βαν από εταιρεία εγκατάστασης οπτικών ινών κάηκαν. Στο Gard, μεταξύ Salindres και Barjac , χιλιάδες άνθρωποι στερήθηκαν το διαδίκτυο μετά από κοπή καλωδίων με τσεκούρι.

Ανακαλύψτε στον χάρτη μας τις δολιοφθορές που αναφέρονται από το Reporterre  :

Μεμονωμένα, καθεμία από αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσε να συγκριθεί με μια απλή είδηση. Από άκρη σε άκρη, υφαίνουν, αντίθετα, τον ιστό μιας κοινής ιστορίας. Αυτές οι ενέργειες εμφανίζονται στα αιτήματά τους ως άρνηση να ζήσουν σε μια υπερσυνδεδεμένη κοινωνία, όσο και μετωπική αντίσταση στην ψηφιοποίηση του κόσμου .

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει εκατοντάδες δολιοφθορές. Για αρκετούς μήνες, αναφέρονται μία προς μία, σύμφωνα με την εμφάνισή τους σε άρθρα στον περιφερειακό ημερήσιο Τύπο και στις ιστοσελίδες των απαιτήσεων και των αναρχικών πληροφορίες όπως Attaque ή Sansnom . Μεταξύ Ιανουαρίου 2020 και Δεκεμβρίου 2021, μετρήσαμε, αντλήσαμε και αναλύσαμε 140 σε ολόκληρη τη χώρα. Μάλλον υπάρχουν περισσότερα από αυτά. Τον Μάιο του 2021, μια εσωτερική έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών απαριθμούσε ήδη 174 πράξεις δολιοφθοράς σε ένα χρόνο. Αυτό το έγγραφο, του οποίου η France Inter μπόρεσε να λάβει αντίγραφο, δεν έχει δημοσιοποιηθεί. Παρά τα αιτήματά μας, το Υπουργείο Εσωτερικών δεν θέλησε να μας το κοινοποιήσει.

Από την πλευρά τους, οι τηλεπικοινωνιακοί φορείς λαμβάνουν επίσης υπόψη τους. ”  Στο Orange, περίπου μία κεραία την εβδομάδα είναι στόχος βανδαλισμού  ” , είπε ο Cyril Luneau, διευθυντής σχέσεων με τις τοπικές κοινότητες , στη La Tribune τον Σεπτέμβριο . Συνολικά, μέσα σε δύο χρόνια, η Orange έχει υποστεί 130 επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένων 61 σε ιστότοπους κινητής τηλεφωνίας.

Οι πωλητές 5G δεν έχουν διστάσει να το διαφημίσουν μαζικά, όπως εδώ στην πρωτεύουσα. © Laury-Anne Cholez / Reporterre

Είναι δύσκολο να έχουμε ένα εξαντλητικό όραμα για τον παγκόσμιο αριθμό των σαμποτάζ. Τόσο οι χειριστές όσο και οι αρχές παραμένουν προσεκτικοί σχετικά με την επικοινωνία τους. ”  Είναι ακόμη περισσότερο ζήτημα να μην διαδοθούν πάρα πολλά σχετικά με αυτά τα στοιχεία προκειμένου να αποφευχθεί η παροχή ιδεών σε ορισμένα άτομα  “ , μας εξηγεί μέσω email ο Ariel Turpin, ο γενικός εκπρόσωπος της Avicca (Ένωση πόλεων και κοινοτήτων για ηλεκτρονικές επικοινωνίες και οπτικοακουστικό). Ο φόβος τους είναι βάσιμος: σε μια δημοσκόπηση του IFOP , που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020, τουλάχιστον το 20  % των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ήταν υπέρ της καταστροφής των πύργων κινητής τηλεφωνίας 5G.

Για είκοσι χρόνια μετα τις επιθέσεις ενάντια στα ΓΤΟ (γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί) , η Γαλλία δεν γνώριζε μια τόσο μαζική εκστρατεία δολιοφθοράς. Οι επαγγελματίες του τηλεφώνου είναι κάτι παραπάνω από ανήσυχοι. Προκαλούν, στον Τύπο, μια «  μάστιγα εναντίον ζωτικών τόπων του έθνους  » . Το αφεντικό της Orange, Stéphane Richard , καλεί ακόμη και να  «  εκκαθαριστεί  »   η συζήτηση για να αποφευχθεί ένα  «  Αφγανιστάν κινητής τηλεφωνίας, όπου θα είναι απαραίτητο να πολεμήσουμε πυλώνα προς πυλώνα, δήμο προς δήμο για να προσπαθήσουμε να βάλουμε 5G  » . Vincent Cuvillier , Πρόεδρος της Ofitem(Γαλλική Ένωση Διαχειριστών Υποδομής Κινητής Τηλεφωνίας) δεν διστάζει να μιλήσει για «  ψηφιακή τρομοκρατία  ». Η προσφορά είναι απαραίτητη. Στη Le Figaro , ένας δημοσιογράφος περιγράφει τους σαμποτέρ ως «  έναν μυστικό ψευδοστρατό που σηκώθηκε ενάντια στο 5G με πιθανές συνδέσεις στο εξωτερικό  ».

200.000 € ανά πυλώνα

Η ζημιά που προκαλείται είναι πράγματι κάτι που τους τρομάζει. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Reporterre , η συνολική ζημιά από αυτό το σαμποτάζ ξεπερνά τα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. «  Ένας πυλώνας κεραίας ρελέ κοστίζει περίπου 200.000 ευρώ », επιβεβαιώνει ο Michel Combot της Γαλλικής Ομοσπονδίας Τηλεπικοινωνιών στο Reporterre . Εάν καταστραφεί, πρέπει να προστεθεί το κόστος απομάκρυνσης. Για μετασχηματιστές και ηλεκτρικό εξοπλισμό, θα εξαρτηθεί από τον βαθμό υποβάθμισης, δεν είναι το ίδιο εάν πρόκειται για ηλεκτρικό ντουλάπι που πυρπολείται ή απλώς για ένα καλώδιο που κόβεται.  “Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ζημιά μπορεί να φτάσει και πολλά εκατομμύρια ευρώ. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση της Γκρενόμπλ τον Ιανουάριο του 2020, όταν μια τοποθεσία Enedis πυρπολήθηκε με δώδεκα οχήματα ή, τον Μάιο του 2020, όταν δύο υποκαταστήματα στο Jura είχαν καεί . Ο ιστότοπος δεν μπόρεσε να τεθεί ξανά σε λειτουργία.

Γενικά, οι φορείς εκμετάλλευσης διστάζουν να αποκαλύψουν το πραγματικό ποσό του τιμολογίου. Ο Vincent Cuvillier εξακολουθεί να είναι λίγο πιο περίπλοκος. ”  Εάν λάβετε κατά μέσο όρο 200.000 ευρώ ανά τοποθεσία και πολλαπλασιάσετε με τις 174 πράξεις υποβάθμισης [από την έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών] , δεν θα αμφισβητήσουμε τον αριθμό  “, είπε στο Reporterre . Ή 34,8 εκατ. ευρώ.

Εκατομμύρια άνθρωποι επηρεάστηκαν

Πέρα από αυτό το κόστος, οι συνέπειες αυτών των πράξεων είναι επίσης σημαντικές. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, μέρος του Tarn αποκόπηκε από τα δίκτυα μετά την πυρκαγιά πολλών κεραιών ρελέ. 52.000 συνδρομητές Bouygues και SFR στερήθηκαν την τηλεφωνική υπηρεσία για αρκετές ημέρες. Τον Ιανουάριο του 2021, η φωτιά ενός πομπού κοντά στη Λιμόζ από μια μυστηριώδη « επιτροπή για την κατάργηση του 5G και του κόσμου του »   είχε στερήσει από 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Ένα μήνα νωρίτερα, κοντά στη Μασσαλία, μια άλλη πυρκαγιά εμπόδισε 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν πρόσβαση στην τηλεόραση. Το σαμποτάζ επηρεάζει και μεγάλες εταιρείες. Στο Saint-Héand, στο Λίγηρα, είναι ένα εργοστάσιο της Thales που δεν μπορούσε να λειτουργήσει σωστά για αρκετές ημέρες μετά την πυροδότηση μιας κεραίας ρελέ.

Η αρθρογράφος μας Corinne Morel Darleux είπε στο Reporterre πώς μια σειρά από συντονισμένες δολιοφθορές παρέλυσαν την κοιλάδα του Drôme όπου ζει. Δεν λειτουργούσε πλέον το τηλεφωνικό δίκτυο, τα ταμειακά μηχανήματα και οι πληρωμές με πιστωτικές κάρτες. Αυτό το γιγαντιαίο μπλακ άουτ είναι «  τροφή για σκέψη  » , έγραψε. “ Για μια στιγμή κατασχέθηκαν τα ψηφιακά γρανάζια που διέπουν τη ζωή μας. Ο καπνοπώλης λυπήθηκε που δεν μπορούσε να πουλήσει παιχνίδια. Οι καπνιστές έψαχναν νευρικά στο πίσω μέρος της τσέπης τους για κέρματα για να αγοράσουν οι ίδιοι ένα πακέτο. Οι ιδιοκτήτες εστιατορίων, που ήταν ήδη κλειστά λόγω Covid, δεν λάμβαναν πλέον παραγγελίες για παράδοση. Οι έμποροι στην αγορά έγραψαν IOU σε χαρτάκια. Περνούσαμε ανάμεσα στην αγανάκτηση και ένα χαρούμενο χάος. Χρειάστηκε μόνο μία πυρκαγιά για να κλείσει μεγάλο μέρος της δραστηριότητας.  “

«  Αντικαταστήστε τα πέντε G με το σημείο G  » σε μια αφίσα στους δρόμους του Παρισιού. © lw

Για αρκετά χρόνια, οι σαμποτέρ έχουν αναγνωρίσει τις κεραίες αναμετάδοσης ως τους νευρικούς κόμβους μέσω των οποίων αναπτύσσονται οι οικονομικές ροές και ο τεχνοκαπιταλισμός. Τα αναρχικά δελτία κάνουν λόγο για «  ομφάλιο λώρο  » , άλλα σημεία για «  αχίλλειες πτέρνες  » .

«  Ένας τρόπος χαλάρωσης της λαβής του κράτους, σπάσιμος της επιτήρησης και παρεμπόδισης των οικονομικών ροών  »

Οι πρώτες επιθέσεις μεγάλης κλίμακας ξεκίνησαν το 2017, με μια σειρά δολιοφθορών στην Ωβέρν-Ρον-Αλπ, τις οποίες ανέλαβε μια ομάδα που ορίστηκε ως «  ελευθεριακή  » από τον Τύπο . Το κίνημα συνεχίστηκε το 2019 με πολυάριθμες δολιοφθορές που πραγματοποιήθηκαν από τα κίτρινα γιλέκα, ιδίως στην Αλσατία και στο Nièvre . «  Το θέμα των κεραιών οπτικών ινών και ρελέ είχε ήδη συζητηθεί αρκετά στις συνελεύσεις των κίτρινων γιλέκων  » , δήλωσε στο Reporterre ένα πρώην μέλος του κινήματος. “ Πολλά σεμινάρια κυκλοφορούσαν στα κοινωνικά δίκτυα και σε επιδείξεις για να εξηγήσουν πώς να καταστρέφεις ραντάρ, να σαμποτάρεις μετρητές Linky ή κεραίες. Εκείνη την εποχή, θεωρούνταν ήδη ως ένας τρόπος για να χαλαρώσει η λαβή του κράτους, να σπάσει την επιτήρηση και να μπλοκάρει τις οικονομικές ροές  », λέει.

Στη Γαλλία, υπάρχουν τουλάχιστον 50.000 κεραίες 4G και 18.994 ενεργές κεραίες 5G . Η πλειονότητα είναι εγκατεστημένη σε απομονωμένες τοποθεσίες που δύσκολα επιδέχονται επιτήρηση, και ως εκ τούτου, κατά την παραδοχή τους, δέχονται εύκολα επίθεση: «  Δεν είναι ρεαλιστικό σήμερα να πούμε ότι πρόκειται να εγκαταστήσουμε 66.000 βιντεοκάμερες παρακολούθησης σε όλες τις κεραίες. Και ας είμαστε ξεκάθαροι: κάποιος που θέλει να εισέλθει και να καταστρέψει μια απομονωμένη τοποθεσία θα μπορέσει να το κάνει  », λέει ο Vincent Cuvillier. Και οι οδηγίες χρήσης πολλαπλασιάζονται σε εξειδικευμένες τοποθεσίες, βασισμένες σε κουρέλια, δοχεία κηροζίνης, πυροσβέστες και αναπτήρες.

Μια δυναμική που τονώνει η πανδημία

Αλλά ήταν πραγματικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 που αυτό το σαμποτάζ απέκτησε σημασία και άρχισε να ανησυχεί τις αρχές. Ένα άρθρο στο Le Parisien που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2020 αποκάλυψε ένα εμπιστευτικό σημείωμα από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών της Επικράτειας ( SCRT ), το οποίο αντιπροσώπευε περίπου είκοσι επιθέσεις κατά τον μήνα Απρίλιο. «  Η υπεραριστερά έχει εμπειρία », είπε ένας αστυνομικός στην εφημερίδα. Δεν αφήνουν ίχνος, είναι δύσκολο να εντοπιστούν, αλλά όλα οδηγούν σε αυτά.  “

Αρκετές εκκλήσεις από το αναρχικό περιβάλλον καλούν πράγματι να αναληφθεί δράση. «  Σε μια εποχή που σχεδόν όλοι ζουν εγκλωβισμένοι σε μια φούσκα οικιακού αυτοματισμού συνδεδεμένη με τη μήτρα ως ζωή ersatz, τι θα συνέβαινε αν ένας εύκολα προσβάσιμος πυλώνας υψηλής τάσης έπεφτε στο έδαφος  », ρωτούν οι ακτιβιστές.

Άλλοι ζήτησαν «  επανασύνδεση με άμεση δράση  » ενόψει των αποτυχιών των τελευταίων κινητοποιήσεων στο δρόμο, ιδιαίτερα κατά του 5G . Αφού προκάλεσαν ένα άνευ προηγουμένου κατασταλτικό πλαίσιο και την αδυναμία να ακουστούν με παραδοσιακά μέσα, αρκετά κείμενα δεσμεύουν όσους θέλουν να δημιουργήσουν ένα κίνημα «  συγκεκριμένης αντίστασης, και όχι μόνο συμβολικής  » , να «  ανακτήσουν το πλεονέκτημα στο πολεμικό κοινωνικό ρεύμα  » , μέσω ενέργειες δολιοφθοράς και υποβάθμισης .

Το πολιτικό πλαίσιο είναι πράγματι ευνοϊκό για την επιστροφή της άμεσης δράσης: αφενός η κυβέρνηση έχει θέσει σε ισχύ στο 5G , αφετέρου το κίνημα της αντιπολίτευσης πολιτών κάνει σαμποτάζ από την αρχή της πρόκλησης αυτής της επιβεβλημένης τεχνολογίας. Τα νομικά μέσα , όπως τα αιτήματα μορατόριουμ , δεν έχουν επιτύχει την παραμικρή αλλαγή στην εφαρμογή του 5G.

“Τα  σαμποτάζ πολλαπλασιάζονται όταν περισσότερες θεσμικές μορφές διαπραγμάτευσης βρίσκονται σε κρίση  “

Σε επαφή με το Reporterre , ο γενικός εκπρόσωπος της ένωσης Agir pour l’Environnement Stephen Kerckhove παρατηρεί: «  Δεν εκπλήσσομαι που βλέπω ανθρώπους να παίρνουν το ρυθμιζόμενο κλειδί τους. Σε μια εποχή που τα παραδοσιακά νομικά και θεσμικά κανάλια των ενώσεων αγωνίζονται να επιτύχουν αποτελέσματα, αυτό αναπόφευκτα μετατοπίζεται σε δολιοφθορά. Είναι μια φωτογραφία της συλλογικής μας ανικανότητας και της ανευθυνότητας της κυβέρνησης. Αυτό δημιουργεί εύλογα τρελή οργή, καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι μπορούν να κινητοποιηθούν με αυτόν τον τρόπο.  “

Στην περιβαλλοντική κοινότητα, το εύρημα είναι αρκετά παρόμοιο. Ο διευθυντής Cyril Dion, πρώην εγγυητής του Citizen’s Convention for the Climate -ο οποίος είχε επίσης ζητήσει ένα μορατόριουμ στο 5G- διασφαλίζει επίσης ότι «  καταλαβαίνουμε ότι οι άνθρωποι φτάνουν σε αυτούς τους στόχους  » . Το σαμποτάζ «  μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως έσχατη λύση, για τη δημιουργία ισορροπίας δυνάμεων, ακόμα κι αν το ιδανικό είναι προφανώς ο δημοκρατικός τρόπος. Αυτό που έχει σημασία είναι να αρθρωθούν οι στρατηγικές  » , εκμυστηρεύτηκε στο παρελθόν στο Reporterre . Για τον ιστορικό επιστήμης François Jarrige, αυτή η κατάσταση δεν είναι, στην πραγματικότητα, έκπληξη. “ Το σαμποτάζ αυξάνεται όταν περισσότερες θεσμικές μορφές διαπραγμάτευσης βρίσκονται σε κρίση  », είπε στο Reporterre . «  Είναι ακριβώς σε μια εποχή που οι τεχνικές επιλογές είναι ακόμα αβέβαιες και δεν είναι πλήρως ριζωμένες στη φαντασία και στους θεσμούς, είναι δυνατό να δράσουμε. Το ίδιο συνέβη με τους ΓΤΟ , την πυρηνική ενέργεια, αλλά και με το αυτοκίνητο στα σπάργανα και τη βιομηχανική μηχανοποίηση τον 19ο αιώνα. Σήμερα, σειρά έχουν οι ψηφιακές επικοινωνιακές υποδομές.  “