breaking newsκοινωνίαΚύπρος

Κυπρος-”Η βία σκοτώνει τη δημοκρατία”

Έκκληση σε όλους τους φορείς κρατικής εξουσίας να σεβαστούν, αλλά και να προστατεύσουν έμπρακτα τα δικαιώματα της ελεύθερης έκφρασης, δημιουργίας, κριτικής αμφισβήτησης και διαμαρτυρίας, απευθύνουν μέσω ανοικτής επιστολής 86 άνθρωποι των Τεχνών και των Γραμμάτων σχετικά με την καταπάτηση της ελευθερίας έκφρασης.
Διατρανώνουν, παράλληλα, ότι ούτε ο πολιτισμός, ούτε η δημοκρατία μπορούν να ανθίσουν και να εμπεδωθούν σε κλίμα εκφοβισμού και αυθαίρετων περιορισμών. Αφορμή, σημειώνουν, στάθηκαν αρκετά περιστατικά, όπως οι διώξεις καλλιτεχνών καθώς και «η πρόσφατη βίαιη αστυνομική καταστολή μιας ειρηνικής διαδήλωσης».

Όλοι εμείς που υπογράφουμε, αναφέρεται στην επιστολή, προερχόμενοι από όλους τους χώρους του πολιτισμού, δεν θα μιλήσουμε για την επιβολή κάποιας άποψης, αλλά για το δικαίωμα επιλογής του μέσου, του χώρου, του περιεχομένου και της μορφής της έκφρασής της. Η ελευθερία της έκφρασης, είτε όταν πραγματώνεται μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας, είτε όταν εκδηλώνεται συλλογικά μέσω της ειρηνικής διαδήλωσης, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατίας και θεμελιώδες δικαίωμα κάθε ανθρώπου. Μέσα από την ελεύθερη έκφραση και ανταλλαγή ιδεών, απόψεων και πληροφοριών, αφενός επιτυγχάνεται η διαφάνεια, η λογοδοσία και ο ανταγωνισμός μεταξύ ιδεολογιών και επιχειρημάτων, και, αφετέρου, ο κάθε άνθρωπος έχει την ευκαιρία να αναπτύσσεται ως άτομο, ως πολίτης και ως καλλιτέχνης.

Ακόμη και εν καιρώ πανδημίας, όταν λαμβάνονται οι κατάλληλες προφυλάξεις, η κοινωνία δικαιούται να συνεχίζει να έχει τρόπο για να υψώνει τη φωνή της όταν θεωρεί ότι υπάρχει σοβαρή αιτία διαμαρτυρίας ή αμφισβήτησης. Είναι μια υγιής πρακτική που δεν μπορεί να διακόπτεται ούτε μεμονωμένα, ούτε για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού. Όλες οι απόψεις, εκτός εάν υποκινούν σε βία ή προάγουν το μίσος, πρέπει να συζητούνται με επιχειρήματα και να μην πατάσσονται. 

Εξάλλου, αναφέρουν, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει υποδείξει ότι η ελευθερία της έκφρασης εφαρμόζεται όχι μόνο στις ιδέες που γίνονται ευνοϊκά δεκτές ή θεωρούνται ανώδυνες ή αδιάφορες, αλλά επίσης -και κυρίως- σε εκείνες που προβάλλουν, πλήττουν ή ενοχλούν το κράτος αφού τέτοιες είναι οι απαιτήσεις της πλουραλιστικής ανεκτικότητας και του ανοιχτού πνεύματος, χωρίς τις οποίες δεν νοείται η ύπαρξη «δημοκρατικής κοινωνίας». Συνακόλουθα, παρότι υπό προϋποθέσεις είναι θεμιτοί κάποιοι περιορισμοί της ελευθερίας της έκφρασης, αυτοί δεν επιτρέπεται να αναιρούν τον ίδιο τον πυρήνα της, να φαλκιδεύουν κάθε υπονομευτική ή αντιδραστική εκφορά του λόγου και της τέχνης και να οδηγούν σε αποθάρρυνση της έκφρασης εξαιτίας του φόβου για επαπειλούμενες συνέπειες.

Για τους πιο πάνω λόγους, είναι με μεγάλη θλίψη και ανησυχία που παρακολουθούμε κατά το τελευταίο διάστημα περιστατικά αδικαιολόγητης και καταχρηστικής κρατικής καταστολής διαφόρων μορφών καλλιτεχνικής έκφρασης ή συλλογικής διαμαρτυρίας, όπως π.χ. περιπτώσεις δίωξης καλλιτεχνών ή ατόμων που ασκούν πολιτική σάτιρα, καθώς και την πρόσφατη βίαιη αστυνομική καταστολή μιας ειρηνικής διαδήλωσης. Εφόσον μια διαδήλωση έχει ειρηνικό χαρακτήρα, όποιο και να είναι το περιεχόμενο της διαμαρτυρίας, η βία με στόχο την καταστολή είναι απαράδεκτη και καταδικαστέα. Έχει δε, συνέπειες πολύ χειρότερες και μακροπρόθεσμες γενικότερα για την κοινωνία από ό,τι έχει για τις Αρχές η μεμονωμένη αποσιώπηση. 

Αποτελεί ισχυρή πεποίθησή μας ότι τέτοιες ενέργειες όχι απλώς προσβάλλουν τον ίδιο τον δημοκρατικό χαρακτήρα του κράτους και τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα των πολιτών, αλλά και αποθαρρύνουν τις υγιείς διεργασίες της πολιτιστικής και κοινωνικής ανάπτυξης.

  Δέσποινα Ψύλλου   
Back to top button