Δεν μπορούσαμε να το προβλέψουμε, ήταν η κακοκαιρία των 1000 ετών, ήταν θέλημα… Θεού για την Θεσσαλία.

Αυτά και άλλα πολύ χειρότερα έχουμε ακούσει τις τελευταίες ώρες για την βυθισμένη Θεσσαλία και κάποιοι θέλουν να μας πείσουν ότι δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο.

Γιατί το φαινόμενο είχε προβλεφθεί από τις αρχές του μήνα, και μάλιστα ΟΛΟΙ οι μετεωρολόγοι και οι επίσημοι φορείς μιλούσαν για πρωτόγνωρης έντασης και διάρκειας φαινόμενο που θα «χτυπήσει» τη Θεσσαλία και άλλες περιοχές. Αλλά τότε, μας ένοιαζε να αποδείξουμε ότι το Αστεροσκοπείο διοικείται από «πράκτορες ξένων δυνάμεων» ή είναι «όργανα της αντιπολίτευσης».

Η φέρουσα ικανότητα της Θεσσαλικής πεδιάδας είναι (ή θα έπρεπε να είναι) γνωστή σε όλους όσοι έχουν την ευθύνη της πολιτικής προστασίας. Όπως επίσης και η συμπεριφορά της σε πλημμυρικά φαινόμενα. Θεωρητικά, θα μπορούσαν να έχουν «τρέξει» δύο και τρία σενάρια εξέλιξης των βροχοπτώσεων και να έχουν πέντε – έξι προβλέψεις. Είμαι σίγουρος ότι όλα τα σενάρια, θα προέβλεπαν τις πλημμύρες, τουλάχιστον και μάλιστα με τη χρονική σειρά που συνέβησαν: Φάρσαλα, Παλαμάς, Τρίκαλα, Καρδίτσα, Πηνειάδα – Κουτσόχερο, Λάρισα.

Αφού το φαινόμενο είχε προβλεφθεί, υπήρχε ΙΚΑΝΟΤΑΤΟΣ χρόνος να εκκενωθούν τα χωριά στο χαμηλότερο υψόμετρο και να εξασφαλισθεί η ομαλή και οργανωμένη μεταφορά των κατοίκων σε ασφαλές μέρος. Δυστυχώς, δεν έγινε απολύτως τίποτα, με τα γνωστά αποτελέσματα. Το χειρότερο όμως είναι πως γνώριζαν πριν ακόμα από τις καταστροφές του Ιανού ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Ο Ιανός αποτέλεσε το προειδοποιητικό καμπανάκι για την μεγάλη καταστροφή που θα ακολουθούσε.

Παρακάτω σας παραθέτουμε ένα κείμενο του Σωκράτη Βασιλακου, πτυχιούχου της Γεωπονικής σχολής του ΑΠΘ με μεγάλη δράση σε περιβαλλοντικά και οικολογικά ζητήματα στην περιοχή της Καρδίτσας και γενικότερα της Θεσσαλίας. Από αυτό το κείμενο που δημοσιεύθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2022, θα καταλάβετε, πως δεν ευθύνονται μόνο τα ακραία καιρικά φαινόμενα για την τραγωδία που βιώνουμε αυτές τις ημέρες στον Θεσσαλικό κάμπο, αλλά και οι εγκληματικές (σκόπιμες ή μη) παραλείψεις των τοπικών αρμόδιων αρχών και του ελληνικού κράτους γενικότερα.

Η πλημμύρα Ιανού, το πλημμυρικό φράγμα Καράμπαλη και τα υπεσχημένα αντιπλημμυρικά έργα που ακόμη δεν έγιναν

Γράφει ο Σωκράτης Βασιλάκος

Οι περισσότεροι πολίτες του νομού μας δεν γνωρίζουν τους λόγους και τις αιτίες για τους οποίους, κάθε λίγα χρονια έχουμε και μια πλημμύρα νότια του ποταμού Γαβρά από τους ποταμούς Γαβρά και Καράμπαλη. Στις 18-9-20 είχαμε την πλημμύρα του Ιανού όχι μόνο νότια αλλά και βόρια του ποταμού με τις καταστροφικές συνέπειες και για την πόλη της Καρδίτσας και όχι μόνο.

Τα φράγματα στις κοίτες των ποταμών

Μεταξύ των άλλων (ακαθάριστα ποτάμια) σημαντικός λόγος είναι και τα νόμιμα ή παράνομα τεχνητά φράγματα που κατασκευάστηκαν στις κοίτες των ποταμών. Ιδιαίτερα θα σταθούμε σε εκείνο που κατασκευάστηκε παράνομα μετά τη σμίξη των ποταμών Γαβρά και Καράμπαλη, στο ύψος της γέφυρας Καράμπαλη, κατά τη δεκαετία του 1980* από την Νομαρχία, με χρήματα του τότε Νομαρχιακού Ταμείου, προκειμένου να εξυπηρετεί αρδευτικές ανάγκες χωραφιών των δήμων Καρδίτσας, Σοφάδων και Παλαμά.

Το φράγμα σε πλήρη λειτουργία κατά την αρδευτική περίοδο (αρχές Μάη-αρχές Σεπτέμβρη). Μεγάλη ποσότητα νερού υπερχειλίζει και παροχετεύεται προς Λάρισα, δημιουργώντας ταυτόχρονα αυτόν το καταρράχτη – υπερθέαμα που μένει αναξιοποίητο. Κάποιοι αυτοδιοικητικοί παράγοντες άλλων νομών, θα το είχαν αναδείξει σε μεγάλη τουριστική ατραξιόν.

Αυτό το μόνιμο φράγμα στη γέφυρα Καράμπαλη, κατά την Αρδευτική Περίοδο (Α.Π.) υπερυψώνεται επί πλέον κατά δύο περίπου μέτρα, με σίδερα και σανίδες, ενώ τελειώνοντας η Α.Π., η υπερύψωση αφαιρείται και παραμένει η μόνιμη βάση από μπετόν που είναι υπερυψωμένη και αυτή στην κοίτη του ποταμού κατά δύο μέτρα περίπου. Συνολικά η στάθμη του νερού κατά την Α.Π. ανεβαίνει κατά 4 μέτρα, για να διοχετευθεί έτσι το νερό σε διώρυγα με κατεύθυνση ανατολικά του φράγματος.

Προχθές Τετάρτη 21-9-22, και ενώ η αρδευτική περίοδος τελείωσε προ πολλού, το πρόσθετο φράγμα με σίδερα και σανίδες βλέπε σχετική φωτογραφία, παραμένει ακόμη, με κίνδυνο μεγάλων πλημμυρικών καταστροφών εάν συμβεί να έχουμε έντονες και παρατεταμένες βροχοπτώσεις. Η πλημμύρα του Ιανού έγινε στις 18-9-20 και αυτό δεν δίδαξε τίποτα στους υπεύθυνους της κατασκευής και διαχείρισης του παράνομου αυτού φράγματος. Εάν «ο μη γένοιτο», έχουμε νέα πλημμύρα, ποιος θα αναλάβει την ευθύνη των νέων καταστροφών και το κυριότερο ποιος θα αποζημιώσει τις καταστροφές;  Κατά το παρελθόν έγιναν περί τις έξη πλημμύρες με αποκορύφωμα αυτή του Ιανού, και ουδείς έκανε λόγο για το παράνομο φράγμα  στη γέφυρα Καράμπαλη, που αποτελεί την κυριώτερη ίσως αιτία των πλημμυρών νότια της πόλης.

Εδώ πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι όλες οι πλημμύρες, κάπου έξη, άρχισαν να εμφανίζονται μετά την κατασκευή του τεχνητού φράγματος, με πρώτη το 1992 και την επόμενη ακόμη μεγαλύτερη το 1994 και ακολουθούν 1997, 2006, 2012, 2020.  Νότια του ποταμού Γάβρα και βόρια του Καράμπαλη υπάρχουν κάπου 15 αγροτικές εκμεταλλεύσεις με εγκαταστάσεις και κτίσματα πέραν των καλλιεργειών και ουδείς, μα κανείς, δεν νοιάστηκε για τις μεγάλες ζημιές που προκλήθηκαν από τις πολλές αναφερόμενες πλημμύρες, παρά μόνο κατά την πλημμύρα του Ιανού (2020).

Οι ιδιοκτήτες των ως άνω 15 αγροτ. εκμεταλλεύσεων είναι πλέον ανάστατοι, γιατί έστω και καθυστερημένα αντιλήφθηκαν ότι η κύρια αιτία για τις κάθε τόσο πλημμύρες στις εκμεταλλεύσεις τους είναι το παράνομο και μόνιμο φράγμα στην κοίτη του ποταμού Καράμπαλη, στο ύψος της ομώνυμης γέφυρας. Μέχρι τώρα δεν ζήτησαν αποζημιώσεις, πέρα από αυτές της πλημμύρας του Ιανού. Τώρα σκέπτονται, προβληματίζονται και αναζητούν τους υπεύθυνους της κατασκευής και διαχείρισης του ΠΑΡΑΝΟΜΟΥ αυτού φράγματος.

Ο καθαρισμός των ποταμών

Λίγες μέρες μετά την πλημμύρα του Ιανού, επισκέφθηκε την Καρδίτσα ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης, για να δει ό ίδιος τις καταστροφές. Μεταξύ άλλων υποσχέθηκε την άμεση χορήγηση χρηματικού ποσού 45 εκατομ. € για καθάρισμα των τριών ποταμών Καράμπαλη, Γαβρά (Καρδίτσας) και Πάμισου (Μουζακίου) που ήταν αυτοί με τα περισσότερα νερά και που δημιούργησαν τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα. Όμως, αν και παρήλθαν δύο ακριβώς ολόκληρα χρόνια, τα ποτάμια παραμένουν ακαθάριστα και οι υποσχέσεις του κ. πρωθυπουργού φαίνεται πως δόθηκαν για να κατευνάσουν την λαϊκή οργή των καιρών εκείνων.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας κάθε τόσο ανακοινώνει και πραγματοποιεί «αντιπλημμυρικά έργα», μικρής όμως κλίμακας και σε άλλους ποταμούς και ρέματα πλην των παραπάνω τριών αναφερόμενων και ιδιαίτερα των Καράμπαλη και Γαβρά που είναι οι υπεύθυνοι για τις τόσες πλημμύρες καθώς και αυτή της πόλης.

Τι μπορεί λοιπόν να υποθέσει κανείς για την ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ αυτή των κυβερνητικών παραγόντων; Τι μπορεί να υποθέσει λοιπόν κανείς για το ότι τα ποτάμια παραμένουν κίνδυνος θάνατος για νέες πλημμύρες; Γιατί οι αρμόδιοι αυτοδιοικητικοί παράγοντες με επικεφαλής τον Περιφερείάρχη Θεσσαλίας και Αντιπεριφερειάρχη Καρδίτσας δεν ενημερώνουν το λαό του νομού μας για την τύχη του καθαρισμού των τριών ως άνω αναφερόμενων ποταμών; Τι έχουν να μας πουν οι δήμαρχοι Καρδίτσας, Παλαμά και Σοφάδων καθώς και ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας και Αντιπεριφερειάρχης Καρδίτσας για το παράνομο φράγμα στο ύψος της γέφυρας ποταμού Καράμπαλη; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη σε μια νέα πλημμύρα; Τελικά αυτό το παράνομο φράγμα θα παραμείνει για πολλά ακόμη χρόνια με ό,τι αυτό συνεπάγεται;

Περιμένουμε απαντήσεις…

Και οι απαντήσεις δόθηκαν την εβδομάδα που μας πέρασε με τον πιο τραγικό τρόπο…

* Αξίζει να αναφέρουμε ότι ο ρόλος κατασκευής τεχνητών φραγμάτων στις κοίτες των ποταμών, ως παράγοντας κινδύνου και πρόκλησης πλημμυρικών  φαινομένων, αναδείχθηκε κατά το 1^ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο της ΟικόΣφαιρας που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στις 19 & 20 Μαΐου 2022

primenews.