Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απέρριψε την ειρηνευτική πρωτοβουλία που πρότειναν από κοινού η Κίνα και η Βραζιλία, χαρακτηρίζοντάς την «καταστροφική». Η πρωτοβουλία αυτή είχε ως στόχο τη διαμεσολάβηση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας με τη συμμετοχή και άλλων χωρών, ωστόσο η ουκρανική κυβέρνηση εξέφρασε έντονη δυσαρέσκεια, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση δεν λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας.
Τα Βασικά Σημεία της Πρωτοβουλίας
Τον Μάιο, η Κίνα και η Βραζιλία πρότειναν τη διεξαγωγή μιας διεθνούς ειρηνευτικής διάσκεψης με τη συμμετοχή και την αναγνώριση της Ρωσίας και της Κίνας, καθώς και τη δίκαιη εξέταση όλων των ειρηνευτικών σχεδίων που είχαν υποβληθεί. Ο στόχος αυτής της πρωτοβουλίας ήταν η δημιουργία μιας πλατφόρμας όπου θα συμμετείχαν όλες οι πλευρές ισότιμα, με έμφαση στη διαπραγμάτευση ενός ειρηνευτικού σχεδίου που θα ικανοποιούσε τόσο τη Ρωσία όσο και την Ουκρανία.
Η Αντίδραση του Ζελένσκι
Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε την πρόταση «πολιτική δήλωση» χωρίς πραγματική δέσμευση για τη λύση της σύγκρουσης, εκφράζοντας την ανησυχία του ότι η Ουκρανία δεν είχε κληθεί να συμμετάσχει ενεργά στη διαδικασία. «Πώς μπορείς να παρουσιάζεις μια πρωτοβουλία χωρίς να ζητάς τίποτα από εμάς;» διερωτήθηκε ο Ουκρανός πρόεδρος σε συνέντευξη που έδωσε στο βραζιλιάνικο δίκτυο Metropoles. Η αντίδραση αυτή αντανακλά τη συνεχή ανησυχία της Ουκρανίας για τις διεθνείς ειρηνευτικές προσπάθειες, ειδικά όταν αυτές δεν περιλαμβάνουν ενεργή συμμετοχή του Κιέβου.
Επιπλέον, ο Ζελένσκι τόνισε ότι η πρωτοβουλία δεν σέβεται την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η επιστροφή των μετασοβιετικών συνόρων του 1991 και η πλήρης απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων είναι μερικά από τα βασικά σημεία που θέτει ο ίδιος στις δικές του προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Ενώ ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, είχε υποστηρίξει παρόμοιες κινεζικές ειρηνευτικές προτάσεις, ο Ζελένσκι δήλωσε πως αυτές οι προτάσεις είναι ασαφείς και δεν συνεισφέρουν ουσιαστικά στη λήξη της σύγκρουσης.
Η Πρωτοβουλία των Αναπτυσσόμενων Χωρών
Η Κίνα, τον Ιούνιο, επιδίωξε να ενισχύσει τη στήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών για την ειρηνευτική της πρωτοβουλία, εισάγοντας ένα σχέδιο έξι σημείων. Παρά τις διεθνείς προσπάθειες, το σχέδιο αυτό συνάντησε χλιαρές αντιδράσεις από την Ουκρανία. Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, σχολίασαν ότι η Κίνα επιδιώκει να παρουσιαστεί ως ουδέτερος ειρηνοποιός, ενώ ταυτόχρονα αναπαράγει τη «ψευδή ρητορική» της Ρωσίας και αποφεύγει να καταδικάσει την εισβολή της Μόσχας.
Κριτική στη Βραζιλία
Ο Ζελένσκι εξέφρασε επίσης την απογοήτευσή του για τη στάση της Βραζιλίας, υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση της χώρας είναι «περισσότερο φιλορωσική». Ανέφερε ότι, αν και η υποστήριξη προς τη Ρωσία μπορεί να είναι προσωρινή, η έλλειψη σεβασμού προς το κράτος δικαίου και τη διεθνή τάξη είναι διαρκής. Αυτή η στάση ενισχύει τις ανησυχίες της Ουκρανίας σχετικά με την ουδετερότητα και τις προθέσεις των μεσολαβητών που συμμετέχουν σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Οι Προτάσεις του Ζελένσκι
Ο Ουκρανός πρόεδρος έχει ήδη παρουσιάσει τα δικά του σχέδια για την ειρήνη, τα οποία επικεντρώνονται στην απόσυρση όλων των ρωσικών δυνάμεων από το ουκρανικό έδαφος και την αποκατάσταση των συνόρων της χώρας στα προπολεμικά επίπεδα. Ο Ζελένσκι πιστεύει ότι η Ρωσία πρέπει να λογοδοτήσει για τις ενέργειές της και να ληφθούν διεθνή μέτρα για την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ουκρανίας.
Συμπεράσματα
Η απόρριψη της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας από τον Ζελένσκι αντικατοπτρίζει τη συνεχιζόμενη δυσκολία στην εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αν και η Κίνα και η Βραζιλία επιχειρούν να διαδραματίσουν ρόλο ειρηνοποιών, η προσέγγισή τους φαίνεται να αγνοεί τις βασικές απαιτήσεις της Ουκρανίας, που αφορούν την κυριαρχία και την ασφάλειά της. Ο Ζελένσκι, από τη δική του πλευρά, συνεχίζει να προωθεί τη δική του ατζέντα για την επίτευξη μιας δίκαιης ειρήνης, βασισμένης στην αποκατάσταση των ιστορικών συνόρων και τη διεθνή λογοδοσία της Ρωσίας.