Την περασμένη Τετάρτη το υπουργείο Ανάπτυξης έδωσε νέα λίστα, την τέταρτη κατά σειρά, με τα προϊόντα που συμπεριλήφθηκαν στο μέτρο «μειωμένης τιμής», το οποίο αποτελεί επανάληψη της «εθελοντικής μείωσης τιμής 5%» του πρώην υπουργού Κώστα Σκρέκα αλλά με υψηλότερες φιλοδοξίες.
Τον Νοέμβριο του 2023 δηλωμένος στόχος του μέτρου Σκρέκα ήταν να συγκρατήσει τον πληθωρισμό στα τρόφιμα που τότε έτρεχε ακόμη με 9% και να δείξει ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για την ακρίβεια εκτός από τα πιο σημαντικά: εξασφάλιση φτηνού ενεργειακού κόστους, μείωση του ΦΠΑ.
Σήμερα όμως, που ο πληθωρισμός στα τρόφιμα έχει περιοριστεί κατά την ΕΛΣΤΑΤ στο 1,5%, φιλόδοξος στόχος του μέτρου Θεοδωρικάκου είναι να εντάξει όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα στη μειωμένη τιμή ώστε να εμφανιστεί στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η περίφημη μείωση τιμών 0,1% ανά τεμάχιο στα βασικά καταναλωτικά αγαθά που διαθέτουν τα σουπερμάρκετ στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024 και καταγράφηκε από τη Circana. Κυριάκος Μητσοτάκης και Τάκης Θεοδωρικάκος έχουν επικαλεστεί αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες τα στοιχεία της Circana για να ισχυριστούν ότι υπάρχει αρνητικός πληθωρισμός στα σουπερμάρκετ και υποχωρούν οι τιμές, άρα η κυβέρνηση κατάφερε να αντιμετωπίσει την ακρίβεια.
Το κυβερνητικό τέχνασμα
Βεβαίως, κατά Circana, οι τιμές υποχωρούν μόνο στα προϊόντα ατομικής περιποίησης και υγιεινής (-3,5%) και φροντίδας σπιτιού (-2%), όχι στα τρόφιμα (+0,7%).
Από την περασμένη εβδομάδα λοιπόν έχουμε το μέτρο σε πλήρη ανάπτυξη. Η αρχική λίστα με τα 32 προϊόντα και τους 123 κωδικούς που περιλάμβανε κυρίως καθαριστικά και είδη προσωπικής φροντίδας έχει επεκταθεί σε 155 προϊόντα και 523 κωδικούς, από τα οποία τα μισά και παραπάνω προέρχονται από την κατηγορία των τροφίμων που, όπως διαφημίζεται, θα διατίθενται στα σουπερμάρκετ για δύο βδομάδες σε τιμές από 5% έως 24% χαμηλότερες (στην πραγματικότητα το 98% αυτών διατίθεται σε τιμές 5-10% χαμηλότερες). Παράλληλα τα σουπερμάρκετ ανάρτησαν τα ταμπελάκια με την ειδική σήμανση, ώστε να τα βλέπουν οι καταναλωτές και τα προϊόντα αυτά να αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων.
Τι τρόφιμα περιλαμβάνει όμως αυτή η λίστα; Πλήθος βασικών τροφίμων όπως ζυμαρικά, γαλακτοκομικά, άλευρα, αρτοσκευάσματα, μπισκότα, σοκολάτες και λοιπά ζαχαροειδή, κατεψυγμένα θαλασσινά, ελαιόλαδα, καφέδες και άλλα. Με τη διαφορά ότι στο μεγαλύτερο μέρος τους αποτελούν εισαγωγές πολυεθνικών οι οποίες είχαν κατηγορηθεί το προηγούμενο διάστημα για τις υψηλές τιμές στις οποίες πουλούσαν στην Ελλάδα αλλά και ελληνικών εταιρειών από τις «ακριβές» της αγοράς, που για ορισμένες ήταν μάλιστα γνωστό ότι είχαν χάσει μερίδια αγοράς τα τρία προηγούμενα χρόνια.
Αν κάτι φαίνεται ήδη, είναι ότι πολυεθνικές και ελληνικές εταιρείες των τροφίμων που έχουν χάσει μερίδια αγοράς λόγω της στροφής των φτωχοποιημένων καταναλωτών προς τα φτηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έσπευσαν να κάνουν το μέτρο ευκαιρία για να τραβήξουν την προσοχή του κόσμου με τα ταμπελάκια για να αυξήσουν τις πωλήσεις τους – μειώνοντας τις τιμές τους κοντά στα μέσα επίπεδα της κάθε κατηγορίας που πάντως παραμένουν κατά 40-50% υψηλότερες από τα ομοειδή προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.