Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φέρονται να εξετάζουν σοβαρά την πιθανότητα επανέναρξης των πωλήσεων ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ μέσω αγωγών, στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Η συζήτηση αυτή φαίνεται να έχει προκύψει στο πλαίσιο του σχεδιασμού για μια ενδεχόμενη διευθέτηση της κρίσης, με την επιστροφή των ρωσικών προμηθευτών ενέργειας στην ευρωπαϊκή αγορά να θεωρείται ως πιθανή συνιστώσα αυτής της συμφωνίας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι αρκετά κράτη-μέλη της ΕΕ φέρονται να προτείνουν την επανεκκίνηση των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου μέσω των αγωγών ως μέρος των διαπραγματεύσεων για μια πιθανή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία. Αυτή η πρόταση έχει βρει υποστήριξη από αξιωματούχους από χώρες όπως η Γερμανία και η Ουγγαρία, αν και και άλλες χώρες της ΕΕ, οι οποίες δεν κατονομάζονται στο δημοσίευμα, φαίνεται να συμμερίζονται αυτήν την άποψη.
Οι υπέρμαχοι αυτής της προσέγγισης πιστεύουν ότι η επανεκκίνηση των ρωσικών προμηθευτών ενέργειας θα έχει θετική επίδραση στις τιμές ενέργειας στην ΕΕ, προσφέροντας παράλληλα ένα κίνητρο για την τήρηση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός από όλες τις πλευρές της σύγκρουσης.
Ένας ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος που μίλησε στους Financial Times τόνισε ότι η προώθηση της επιστροφής ρωσικών προμηθευτών φυσικού αερίου στην ΕΕ έχει ως στόχο τη μείωση του κόστους ενέργειας για τα κράτη-μέλη, το οποίο παραμένει υψηλό λόγω των πρόσφατων διαταραχών στην αγορά ενέργειας. Ο αξιωματούχος υπογράμμισε ότι «όλοι θέλουν να μειώσουν το κόστος αγοράς ενέργειας», καθιστώντας αυτή την πρόταση ελκυστική για πολλές χώρες της ΕΕ.
Ωστόσο, αυτή η πρόταση δεν έχει περάσει αδιαμαρτύρητα στο εσωτερικό της ΕΕ. Στην πραγματικότητα, έχει προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις από αξιωματούχους και διπλωμάτες, ιδίως από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες έχουν καταβάλει σημαντικές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια για να μειώσουν τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας. Οι αντιρρήσεις είναι ιδιαίτερα έντονες στις χώρες που θεωρούν ότι η επιστροφή στις ρωσικές προμήθειες θα υπονομεύσει τις προσπάθειες απομάκρυνσης από τη ρωσική εξάρτηση και θα υπονομεύσει την κοινή ευρωπαϊκή στάση απέναντι στη Ρωσία.
Η ιδέα αυτή έχει επίσης προκαλέσει ανησυχία στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς οι Αμερικανοί εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) βλέπουν την ΕΕ ως μια βασική αγορά για το προϊόν τους. Η πιθανή επαναφορά των ρωσικών προμηθευτών στη διείσδυση της αγοράς μπορεί να μειώσει τη ζήτηση για αμερικανικό LNG και να περιορίσει τις ευκαιρίες των αμερικανικών εταιρειών στην ευρωπαϊκή αγορά.
Σήμερα, η μόνη ενεργή διαδρομή για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι ο Turkish Stream, ο οποίος έχει δύο γραμμές: η μία τροφοδοτεί την Τουρκία, ενώ η άλλη προορίζεται για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η συνολική χωρητικότητα του Turkish Stream ανέρχεται σε 31,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ενώ η λειτουργία του ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2020.
Η κατάσταση ήταν διαφορετική μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2025, όταν η Ρωσία τροφοδοτούσε την ΕΕ μέσω της Ουκρανίας. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή έληξε λόγω της άρνησης της Ουκρανίας να ανανεώσει την συμφωνία με τη Ρωσία, ενώ το 2022 οι εκρήξεις στον αγωγό Nord Stream 1 και 2, που διασχίζουν τη Βαλτική Θάλασσα, αχρήστευσαν αυτά τα δίκτυα, κάνοντάς τα αδύνατο να συνεχιστεί η ροή αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη μέσω αυτών. Επιπλέον, η Πολωνία είχε σταματήσει τις προμήθειες μέσω του αγωγού Yamal-Europe, ο οποίος παρείχε αέριο στη Γερμανία και άλλες χώρες της ΕΕ.