Από τις χθεσινές εξαγγελίες του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ως προς τα μέτρα στήριξης των πολιτών που «ξεκλείδωσε» το πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4,8% του ΑΕΠ, έντονο ενδιαφέρον προκάλεσε η ανακοίνωση για επιστροφή ενός ενοικίου στο τέλος κάθε έτους, το Νοέμβριο.
Βάσει των κριτηρίων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, από το μέτρο θα επωφεληθούν 1.188.000 φορολογούμενοι, ή αλλιώς περίπου 948.000 νοικοκυριά. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 80% όλων των ενοικιαστών στη χώρα. Η επιβάρυνση στα δημόσια ταμεία θα ανέλθει σε 230 εκ. ευρώ.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αττικής-Αθηνών Λευτέρης Ποταμιάνος αποκαλεί το μέτρο «ασπιρίνη», εκφράζοντας την ανησυχία ότι μπορεί να ανεβάσει κι άλλο τα ενοίκια. Αντίστοιχο προβληματισμό καταθέτει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates. Ο ίδιος αμφισβητεί ότι θα πρόκειται για ένα ολόκληρο ενοίκιο, αφού όπως λέει «τα μαθηματικά δεν βγαίνουν» με βάση τα κονδύλια που ανακοινώθηκαν.
Σύμφωνα με την εξειδίκευση των μέτρων από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, το μέγιστο ποσό της επιστροφής ενοικίου θα είναι 800 ευρώ, αυξημένο κατά 50 ευρώ για κάθε παιδί. Το ποσό θα υπολογίζεται με βάση τη φορολογική δήλωση και θα αντιστοιχεί στο 1/12 του συνολικού ετήσιου μισθώματος. Γι’αυτό όπως είπε ο υπουργός «συμφέρει να δηλώνεται το ενοίκιο», συμβάλλοντας έτσι και στην πάταξη της φοροδιαφυγής.
Η ρύθμιση αφορά όσους δηλώνουν ενοίκιο για κύρια ή φοιτητική κατοικία και στοχεύει στην ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης απέναντι στις αυξημένες τιμές στέγασης. Τα εισοδηματικά κριτήρια θα είναι παρόμοια με το «Σπίτι μου 2»: Για τον άγαμο το εισόδημα δεν πρέπει να ξεπερνά τις 20.000 ευρώ και για τους έγγαμους τις 28.000 ευρώ.
Υπολογίζεται ότι επιλέξιμα θα είναι το 80% των νοικοκυριών που πληρώνουν ενοίκιο – ήτοι 948.000 νοικοκυριά, ενώ το δημοσιονομικό κόστος του μέτρου ανέρχεται στα 230 εκ ευρώ.
Ήδη η αντιπολίτευση άσκησε σφοδρή κριτική στις πρωθυπουργικές εξαγγελίες, κάνοντας λόγο για «προεκλογικό εργαλείο» (ΠΑΣΟΚ), «επικοινωνιακό τρικ» (ΣΥΡΙΖΑ) και «ψίχουλα» (ΚΚΕ), ενώ και η Ελληνική Λύση προχώρησε σε σφοδρή κριτική.
Σε ό,τι αφορά το μέτρο της επιστροφής ενοικίου, επισημάνθηκε ότι δεν αντιμετωπίζει το στεγαστικό πρόβλημα ούτε την αύξηση των ενοικίων – που φτάνει σωρευτικά το 40% από το 2020 και 10% το 2024.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών-Αττικής εκτιμά ότι υπάρχει ορατός κίνδυνος περεταίρω αύξησης των ενοικίων, μετά τις εξαγγελίες για επιστροφή ενός μισθώματος το χρόνο. Κάνει λόγο για «επιδοματικό μέτρο – ασπιρίνη», που μπορεί να φέρει προσωρινή ανακούφιση σε κάποιους ενοικιαστές, αλλά δεν πρόκειται να ρίξει τα ενοίκια. «Αντιθέτως τα ενοίκια θα ανέβουν αν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση της φορολόγησης», λέει ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών.
Καθώς ο υπουργός Οικονομίας παραδέχθηκε ότι η επιδότηση ενοικίου θα είναι κίνητρο για να δηλώνεται ολόκληρο το ενοίκιο στην εφορία, ο ιδιοκτήτης είναι πολύ πιθανό να ζητήσει αύξηση του μισθώματος, για να αντισταθμίσει τη μεγαλύτερη φορολόγηση.
Ο φόβος ότι η αγορά θα «απορροφήσει» το αναμενόμενο επίδομα, αυξάνοντας κι άλλο τα ενοίκια είναι διάχυτος. Εξάλλου παρόμοια φαινόμενα παρατηρήθηκαν με το «Σπίτι μου 2», με αύξηση των τιμών ακινήτων.
Η άνοδος των ενοικίων είναι πιο πιθανή σε περιοχές που υπάρχει ήδη υψηλή ζήτηση και περιορισμένη προσφορά. «Όταν ο ενοικιαστής λαμβάνει μια ελάφρυνση, η απέναντι πλευρά θα πει ‘δώσε μου κι εμένα κάτι’», είναι ένα από τα σχόλια που διατυπώθηκαν.
karditsastakra.