Ο Πούτιν δοκιμάζει – ο Τραμπ διστάζει
Οι ελπίδες για άμεσο τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, όπως διαπιστώνει η ανάλυση του CNN, εξανεμίζονται. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, που άλλοτε παρουσιαζόταν ως μεσολαβητής ικανός να φέρει την ειρήνη εντός 24 ωρών, σήμερα παραμένει εγκλωβισμένος στη ρητορική του. Όχι μόνο δεν πέτυχε πρόοδο μετά την πρόσφατη συνομιλία του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά δίνει την εντύπωση πως παίζει το παιχνίδι του Κρεμλίνου.
Το ρωσικό επιτελείο, αντιλαμβανόμενο τη διστακτικότητα, επιλέγει να στείλει ένα μήνυμα: εντείνει τις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά αμάχων στην Ουκρανία, μια εβδομάδα μετά την επικοινωνία Τραμπ – Πούτιν. Όχι τυχαία. Το μήνυμα είναι σαφές: “δεν σε παίρνουμε στα σοβαρά”. Η Μόσχα στοιχηματίζει πως ο Τραμπ, παρά τις σποραδικές λεκτικές επιθέσεις του κατά του Πούτιν – όπως το ότι τον αποκάλεσε “τρελό” – δεν πρόκειται να κινηθεί αποφασιστικά.
Ο πρόεδρος, κατά την προσφιλή του τακτική, φρόντισε να διανθίσει την επίθεση προς τον Ρώσο ηγέτη με αιχμές κατά του ίδιου του θύματος: του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι. Πρόκειται για ένα επικοινωνιακό τέχνασμα με στόχο να αποφύγει την τοποθέτηση σε πραγματικά διλήμματα. Αντιθέτως, η στάση του καταγράφεται ως πολιτική υπεκφυγή, που επιτρέπει στη Ρωσία να συνεχίζει ακάθεκτη την πολιτική του πολέμου φθοράς.
Η στροφή που φοβάται ο Τραμπ
Ο Τραμπ βρίσκεται μπροστά σε τρεις επιλογές – καμία από τις οποίες δεν είναι πολιτικά ανώδυνη. Η πρώτη: να επιβάλει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Η δεύτερη: να μιμηθεί τον Μπάιντεν και να εγκρίνει επιπλέον στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Η τρίτη – και η πιο καταστροφική: να σηκώσει τα χέρια ψηλά, δηλώνοντας πως οι ΗΠΑ δεν μπορούν να κάνουν τίποτα πλέον και να αποσυρθεί από το ζήτημα.
Το πρόβλημα; Η τρίτη επιλογή, που μοιάζει πιο συμβατή με τη ρητορική του, θα συνιστούσε γεωπολιτικό σεισμό. Η αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τον ουκρανικό πόλεμο θα επέτρεπε στη Ρωσία να παγιώσει την εδαφική της αρπαγή. Και θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Παρά τις λεονταριστικές δηλώσεις του στο Truth Social – «Αυτός είναι ο πόλεμος του Ζελένσκι, του Πούτιν και του Μπάιντεν, όχι ο δικός μου» – η πραγματικότητα τον διαψεύδει. Ο Τραμπ, εφόσον θέλει να διατηρήσει την πολιτική του αξιοπιστία, καλείται να αναλάβει δράση. Διαφορετικά, θα επιβεβαιωθεί πως η δήλωσή του περί ειρήνης σε 24 ώρες ήταν απλώς φαντασίωση.
Μια έμπρακτη κίνηση θα ήταν η εισαγωγή των λεγόμενων «δευτερογενών κυρώσεων», που θα έπλητταν κάθε οικονομική οντότητα που συνεργάζεται με τη Μόσχα. Μια άλλη – με σαφώς μεγαλύτερο πολιτικό κόστος – η αποστολή σύγχρονων συστημάτων αεράμυνας, όπως οι Patriot. Όμως, η πολιτική βάση του Τραμπ δύσκολα θα συγχωρούσε μια τέτοια στροφή. Και ο ίδιος δείχνει πως υπολογίζει περισσότερο τις εντυπώσεις, παρά την ουσία.
Οι παρατηρητές στην Ουάσινγκτον, όπως η πρώην αξιωματούχος Μπεθ Σάνερ, είναι ξεκάθαροι: «Τα λόγια είναι φτηνά. Περιμέναμε πράξεις». Ο Πούτιν, σύμφωνα με την ίδια, δεν πιστεύει πως ο Τραμπ θα συνεχίσει να αντιστέκεται. Και ίσως να έχει δίκιο.
Η εικόνα του Τραμπ ως ηγέτη που «πατάει σταθερά» αρχίζει να καταρρέει. Και το κόστος αυτής της αναποφασιστικότητας δεν το πληρώνει μόνο ο ίδιος. Το πληρώνει ο ουκρανικός λαός. Το πληρώνει η Δύση.