Γράφει η Μαρία Ζαχαράκη, SigmaLive
Η επιμονή της Ευρώπης να διατηρήσει την Τουρκία εντός του πυρήνα των ευρωπαϊκών μηχανισμών ασφάλειας (SAFE), έγινε εμφανής ξανά μέσα από τις πρόσφατες δηλώσεις του Επιτετραμμένου της ΕΕ στην Άγκυρα. Η συζήτηση γύρω από το πρόγραμμα SAFE επιβεβαιώνει ότι η Ένωση εξακολουθεί να αναζητά τρόπους ένταξης της Τουρκίας στο νευραλγικό σχήμα (SAFE), ακόμη κι αν όχι πλήρως, τουλάχιστον σε βαθμό που να διατηρεί την εταιρική σχέση ζωντανή.
Μια «πολύ δυνατή και καλή χρονιά» για τις σχέσεις ΕΕ–Τουρκίας
Στην αποτίμηση του έτους, ο Επιτετραμμένος της ΕΕ στην Τουρκία, Μάρεκ Βιλτσίνσκας, υπογράμμισε τον θετικό απολογισμό των διμερών σχέσεων, δηλώνοντας ότι «το 2025 ήταν μια πολύ δυνατή και καλή χρονιά για τις σχέσεις Τουρκίας–ΕΕ».
Το ενδιαφέρον της Ευρώπης να κρατήσει ανοικτή την πόρτα του SAFE προς την Τουρκία φάνηκε, πάντως, από τις απαντήσεις των δημοσιογράφων στη συνέντευξη Τύπου.
Σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου για το αν έληξε πράγματι η προθεσμία συμμετοχής και τις πιθανές νέες ευκαιρίες, ο Βιλτσίνσκας απάντησε με μια σαφή αναγνώριση της τουρκικής αμυντικής δυναμικής.
«Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να πω ότι οι επιτυχίες της Τουρκίας, ιδίως στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, όσον αφορά τις στρατιωτικές εξαγωγές, είναι πραγματικά απίστευτες, ίσως και απαράμιλλες. Αν κοιτάξετε τον κόσμο, νομίζω ότι η χώρα σας έχει αυξήσει τις εξαγωγές αμυντικών προϊόντων σε πάνω από 7 δισεκατομμύρια. Νομίζω ότι πέρυσι η αύξηση των εξαγωγών ήταν σχεδόν 30%, κάτι που πιθανώς είναι ένα από τα υψηλότερα ποσοστά σε παγκόσμια κλίμακα».
Η πιο ενδιαφέρουσα στιγμή της συνέντευξης ήρθε όταν ο Βιλτσίνσκας θέλησε να αποσαφηνίσει τι ισχύει πραγματικά ως προς την πρόσβαση της Τουρκίας στο πρόγραμμα.
«Τώρα, οι οργανισμοί που εδρεύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ελέγχονται από την Τουρκία μπορούν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να συμμετέχουν σε κοινές δραστηριότητες προμήθειας ως προμηθευτές. Οι οργανισμοί που εδρεύουν στην Τουρκία μπορούν επίσης να συμμετέχουν ως υπεργολάβοι σε ορισμένες κοινές δραστηριότητες προμήθειας υπό ορισμένες προϋποθέσεις, έως και 35%. Οι τουρκικές εταιρείες μπορούν επίσης να προμηθεύουν εξαρτήματα αξίας έως και 15% της αξίας της σύμβασης. Ως εκ τούτου, η άποψη ότι η Τουρκία έχει αποκλειστεί από το SAFE δεν είναι σωστή».
Και για να μην αφήσει περιθώριο παρερμηνειών, κατέληξε:
«Γι’ αυτό, δεν πιστεύω ότι είναι σωστό να λέγεται ότι η Τουρκία έχει αποκλειστεί από το SAFE. Δηλαδή, η Τουρκία δεν έχει πρόσβαση στο πιστωτικό μέρος του προγράμματος, στη χρηματοδότησή του, αλλά έχει πρόσβαση σε ορισμένα τμήματα του προγράμματος».