Την πρόθεση για ανάπτυξη ηλεκτρικών διασυνδέσεων με γειτονικά κράτη, ενισχύοντας τον περιφερειακό ρόλο της Κύπρου, ανέδειξε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης κατά την ομιλία του στο 13ο Ενεργειακό Συμπόσιο.
Ο Πρόεδρος τόνισε ότι η συμμετοχή της Κύπρου στο σχήμα «3+1» με την Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαιώνει τη στρατηγική επιδίωξη για την εξεύρεση ενεργειακών λύσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Σημείωσε ότι η Κύπρος επιδιώκει να λειτουργήσει ως εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος προς την Ευρώπη.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε επίσης στις εκτιμήσεις για το 2027, όσον αφορά την εξαγωγή των κυπριακών κοιτασμάτων μέσω της Νταμιέττα, τονίζοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο και θα εντάξει την Κύπρο στην πράξη στον ενεργειακό χάρτη μαζί με την Ελλάδα. Ο Πρόεδρος ανέφερε ότι η συνεργασία των δύο χωρών αποτελεί σταθερή στρατηγική επιλογή. Σε πλήρη συνεννόηση με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, λήφθηκε πρόσφατα η απόφαση για επικαιροποίηση των οικονομικών και τεχνικών παραμέτρων που θα συνδέσει ενεργειακά την Κύπρο με την Ευρώπη και θα ενισχύσει τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια εφοδιασμού.
«Η θέση μας είναι ξεκάθαρη σε σχέση με την ενεργειακή διασύνδεση, ενώ την ίδια στιγμή συζητούμε τέτοιου είδους ηλεκτρικές διασυνδέσεις και με άλλα γειτονικά κράτη», ανέφερε ο Πρόεδρος.
Ενδιαφέρον από ενεργειακούς κολοσσούς και επαφές στο Λίβανο
Παράλληλα, ο Πρόεδρος ανέφερε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από ενεργειακούς κολοσσούς για δραστηριοποίηση σε επιπλέον οικόπεδα. «Είναι κάτι που συζητούμε, και θεωρώ σύντομα θα λάβουμε αποφάσεις», ανέφερε.
Ανακοίνωσε επίσης ότι στις 26 Νοεμβρίου θα μεταβεί στον Λίβανο για επαφές αφιερωμένες αποκλειστικά στους ενεργειακούς σχεδιασμούς. «Μπαίνουμε δηλαδή πλέον στο στάδιο, ανάμεσα σε άλλα, ενισχύει και τη διεθνή εικόνα, προσελκύει επενδύσεις, ενδυναμώνει τις περιφερειακές συνεργασίες και όχι μόνο», είπε.
Πρόσθεσε ότι το μεγάλο ενεργειακό στοίχημα που πρέπει να αξιοποιηθεί είναι να συνδεθούν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί και οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο με τον ευρύτερο σχεδιασμό, κάτι που απασχολεί την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως είπε, ακόμη και τόσα χρόνια μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ευρώπη δεν έχει πλήρως απεξαρτηθεί ενεργειακά από τρίτες χώρες. Άρα, υπάρχει προοπτική η Ανατολική Μεσόγειος να λειτουργήσει και ως ένας εναλλακτικός ενεργειακός διάδρομος για την Ευρώπη.
«Σε μια εποχή λοιπόν, όπου η ενέργεια καθορίζει συμμαχίες, συνεργασίες, ισορροπίες και στρατηγικές επιλογές, η χώρα μας αξιοποιώντας τα χαρακτηριστικά της, επιχειρεί στην πράξη και όχι στα λόγια να βρισκόμαστε με αυτούς που προσφέρουν λύσεις και όχι με αυτούς που δημιουργούν τα προβλήματα», είπε.
Αναφερόμενος στα κυπριακά κοιτάσματα, επισήμανε ότι η πρόσφατη ανακάλυψη ανεβάζει το σύνολο των εκτιμώμενων ποσοτήτων στα περίπου 20 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Υπενθύμισε ότι οι διαδικασίες για τα κοιτάσματα Αφροδίτη και Κρόνος βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με στόχο τελική επενδυτική απόφαση το 2026. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εταιρειών, η πρώτη εξαγωγή κυπριακού φυσικού αερίου μέσω Νταμιέττας τοποθετείται στο 2027, κάτι που, όπως είπε, θα αποτελεί «σημαντική ενεργειακή εξέλιξη» που θα εντάξει ουσιαστικά την Κύπρο στον ενεργειακό χάρτη και στην πράσινη μετάβαση. Σημείωσε ότι η Κυβέρνηση επιδιώκει αύξηση, αλλά ταυτόχρονα διασφαλίζει ότι τα ευάλωτα νοικοκυριά και ευάλωτες κατηγορίες πολιτών δεν θα μείνουν πίσω. Υπογράμμισε ότι προωθούνται σημαντικά έργα αναβάθμισης δικτύων μεταφοράς και διανομής ύψους 114 εκατ. ευρώ, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη σχέδια για αποθήκευση ενέργειας και ανάπτυξη ενεργειακών κοινοτήτων, με την Τηλλυρία να αποτελεί το πρώτο πιλοτικό παράδειγμα.
«Από το 2026 η εμπειρία και η υλοποίηση στην Τηλλυρία θα μετατραπεί σε πολιτική για όλη τη χώρα», είπε.
Παρά το γεγονός ότι το ποσοστό διείσδυσης ΑΠΕ έχει αυξηθεί στην Κύπρο φτάνοντας το 23%, είπε ότι «δεν είμαι καθόλου ικανοποιημένος» για μια χώρα με τόσο υψηλό δείκτη ηλιοφάνειας και εξέφρασε την αποφασιστικότητα προς ένα πιο πράσινο, ανταγωνιστικό ενεργειακό σύστημα.
Ο Πρόεδρος τόνισε ότι η μετάβαση απαιτεί συνέπεια, απαιτεί συνεργασία, απαιτεί σχέδιο. Αναγνώρισε ότι υπάρχουν δυσκολίες και ότι υπάρχουν πολλά που εδώ και χρόνια έπρεπε να είχαν γίνει, σημειώνοντας όμως ότι η Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει με ρεαλισμό, με ευθύνη, βήμα προς βήμα, με γνώμονα το συμφέρον των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Υπενθύμισε ότι η στρατηγική είναι ξεκάθαρη και επισήμανε ότι με ξεκάθαρο πλάνο και σχεδιασμό, με συνεργασίες και συμμαχίες με τους εταίρους, η χώρα προχωρεί με μοναδικό στόχο τη διασφάλιση. Πρόκειται για «ένα μεγάλο στοίχημα που εργαζόμαστε για να κερδίσουμε».