Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Πέμπτη ένα νέο «Σύμφωνο για τη Μεσόγειο», με στόχο την αναμόρφωση των σχέσεων με τις χώρες της Νότιας Γειτονίας, εν μέσω αυξανόμενης παγκόσμιας αστάθειας.
Το σύμφωνο περιλαμβάνει σειρά έργων που θα αναπτυχθούν σε δέκα μεσογειακές χώρες, εστιάζοντας σε βασικούς τομείς στρατηγικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Θέλουμε να ενισχύσουμε αυτή τη σχέση και να πετύχουμε βαθύτερη ολοκλήρωση μέσα στον Κοινό Μεσογειακό Χώρο», αναφέρει το έγγραφο.
«Στόχος του Συμφώνου είναι να επιφέρει μια αλλαγή παραδείγματος, απαραίτητη για να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό της συνεργασίας μας, στηριζόμενο στις αρχές της συνιδιοκτησίας, της συνδημιουργίας και της κοινής ευθύνης».
Το περιεχόμενο του Συμφώνου
Το έγγραφο δίνει έμφαση στην εμπορική ολοκλήρωση, τη διαχείριση της μετανάστευσης και των συνόρων, καθώς και στον αυξανόμενο ρόλο της περιοχής στην ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού για τη γεωργία, τα λιπάσματα και τις κρίσιμες πρώτες ύλες.
Παράλληλα, προβλέπει έργα στους τομείς:
-
της απανθρακοποίησης και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής,
-
των ΑΠΕ και της διαχείρισης υδάτων,
-
της αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών,
-
της ενίσχυσης των ιδιωτικών επενδύσεων,
-
της ψηφιοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης,
-
καθώς και πρωτοβουλίες για την ίδρυση Μεσογειακού Πανεπιστημίου και την προώθηση της εκπαίδευσης και πολιτιστικής ανταλλαγής.
Το σύμφωνο αφορά τις χώρες: Αλγερία, Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Λίβανο, Λιβύη, Μαρόκο, Παλαιστίνη, Τυνησία και Συρία.
Ωστόσο, προβλέπεται ανοιχτή συμμετοχή σε επιμέρους έργα για χώρες του Κόλπου, τη Μαυριτανία, τη Σενεγάλη, την Τουρκία, τα Δυτικά Βαλκάνια και εταίρους από τη Μαύρη Θάλασσα.
«Από τη βάση προς τα πάνω»
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, η Ευρωπαία Επίτροπος για τη Μεσόγειο, Ντουμπράβκα Σούιτσα, υποστήριξε ότι αυτή τη φορά οι Βρυξέλλες ακολουθούν διαφορετική προσέγγιση απέναντι στους εταίρους τους στην απέναντι όχθη:
«Έχουμε μια προσέγγιση από τη βάση προς τα πάνω· συμβουλευτήκαμε όλους όσοι δραστηριοποιούνται επί τόπου, όχι μόνο τις κυβερνήσεις. Δημιουργούμε συνεργασίες μεταξύ ίσων», είπε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών άσκησαν κριτική, υποστηρίζοντας ότι η διαβούλευση ήταν περιορισμένη.
Ο αντιπρόεδρος της οργάνωσης EuroMed Rights, Μοατάζ Ελ Φεγκιέρι, δήλωσε:
«Η δημοσίευση του Συμφώνου προηγήθηκε μιας περιορισμένης διαδικασίας διαβούλευσης. Πολλοί από τα θύματα καταπίεσης των καθεστώτων της περιοχής δεν ακούστηκαν».
Επισήμανε επίσης ότι η έμφαση στο εμπόριο και τις επενδύσεις, χωρίς καμία αναφορά σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις όπως στο παρελθόν με τη Διαδικασία της Βαρκελώνης (1995), ενέχει τον κίνδυνο να προωθήσει κρατοκεντρική συνεργασία εις βάρος της κοινωνίας των πολιτών.
Οι γεωπολιτικές προκλήσεις
Στη συνέντευξη Τύπου, τέθηκε το ερώτημα πώς η Ε.Ε. σκοπεύει να ανταγωνιστεί τις μεγάλες δυνάμεις που έχουν έντονη παρουσία στη Μεσόγειο, όπως η Κίνα και η Ρωσία.
Η ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική Κάγια Κάλας απάντησε ότι η Ένωση «συμβάλλει θετικά, προωθώντας ισότιμες συνεργασίες».
«Πρέπει να είμαστε αξιόπιστοι και συνεπείς αν θέλουμε να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί», είπε χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά τη Μόσχα, η Κάλας πρόσθεσε ότι η Ε.Ε. «εγείρει το ζήτημα της Ρωσίας» και καλεί τους εταίρους να μην παρακάμπτουν τις κυρώσεις.ΠΗΓΗ: Euronews