Αδιάλλακτος στην επιθετική πολιτική του φέρεται ο Μπενιαμίν Νετανιάχου – Έτοιμη να επιβάλλει κυρώσεις η ΕΕ- Σε ανθρωπιστική κρίση η Γάζα
Μετά την ηχηρή απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να παγώσει τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ, η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται πλέον σε πιο αυστηρή γραμμή απέναντι στο Τελ Αβίβ, κλιμακώνοντας τη δυσαρέσκειά της για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται την ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας.
Οι Βρυξέλλες δείχνουν ότι εγκαταλείπουν τη στάση ανοχής και εξετάζουν, για πρώτη φορά με τέτοια σαφήνεια, την επιβολή κυρώσεων εις βάρος του Ισραήλ. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται η πιθανότητα αναθεώρησης της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ΕΕ–Ισραήλ, μια κίνηση με έντονο πολιτικό βάρος και ισχυρό μήνυμα. Η μεταστροφή αυτή αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη πίεση από κράτη μέλη και κοινή γνώμη, που απαιτούν πιο αποφασιστική στάση έναντι των ισραηλινών ενεργειών, ενόψει της επιδεινούμενης κατάστασης στη Γάζα και των συνεχιζόμενων στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Την πρόταση για επανεξέταση της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με το Ισραήλ έθεσε επίσημα στο τραπέζι ο Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Κάσπαρ Βέλντκαμπ, προκαλώντας έντονη εντύπωση, καθώς η Ολλανδία συγκαταλέγεται παραδοσιακά στους πιο σταθερούς συμμάχους του Ισραήλ στην Ευρώπη.
Η πρωτοβουλία του Βέλντκαμπ ωστόσο φαίνεται να αντανακλά μια βαθύτερη μετατόπιση στο ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο, καθώς έτυχε άμεσης και ευρείας αποδοχής. Συγκεκριμένα, 17 από τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης –μεταξύ αυτών το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Σουηδία– στήριξαν ανοιχτά την πρόταση, τονίζοντας την ανάγκη να επανεκτιμηθεί συνολικά το πλαίσιο των εμπορικών σχέσεων με το Ισραήλ, με φόντο τον συνεχιζόμενο αποκλεισμό της Γάζας και τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις που επιφέρει.
Το κλίμα εντός της ΕΕ δείχνει να μετατοπίζεται, με όλο και περισσότερες κυβερνήσεις να ζητούν ουσιαστική επανεξέταση της στάσης τους απέναντι στις ενέργειες του Τελ Αβίβ.
Ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, ενημέρωσε τη Βουλή των Κοινοτήτων ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου όχι μόνο ανέστειλε τις εμπορικές διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ, αλλά προχώρησε και στην επίσημη κλήση του Ισραηλινού πρέσβη στο Λονδίνο, στέλνοντας σαφές μήνυμα δυσαρέσκειας για την πορεία της ισραηλινής επιχείρησης στη Λωρίδα της Γάζας. Ο Λάμι ξεκαθάρισε πως, εάν το Ισραήλ επιμείνει στη στρατιωτική του επίθεση και αποτύχει να επιτρέψει την ανεμπόδιστη είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, η βρετανική κυβέρνηση είναι έτοιμη να προχωρήσει σε περαιτέρω μέτρα.
Με σαφή και απευθείας έκκληση, ο Λάμι κάλεσε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ να αλλάξει στάση: «Πρωθυπουργέ Νετανιάχου, τερματίστε αυτόν τον αποκλεισμό τώρα και αφήστε τη βοήθεια να μπει».
Παράλληλα, η Βρετανία ανακοίνωσε την επιβολή κυρώσεων σε συγκεκριμένα άτομα και ομάδες στη Δυτική Όχθη, τους οποίους κατηγορεί για συμμετοχή σε πράξεις βίας εναντίον Παλαιστινίων. Η κίνηση αυτή αποτέλεσε επιπλέον ένδειξη της αυξανόμενης δυτικής πίεσης προς το Ισραήλ και προκάλεσε την άμεση αντίδραση του εκπροσώπου Εξωτερικών Υποθέσεων του Ισραήλ, Όρεν Μάρμορσταϊν, ο οποίος έσπευσε να τοποθετηθεί δημόσια, υπερασπιζόμενος τις ενέργειες της χώρας του.
Σε μια σπάνια κοινή παρέμβαση, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία και ο Καναδάς κάλεσαν το Ισραήλ να τερματίσει την επέκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λωρίδα της Γάζας και να διασφαλίσει την απρόσκοπτη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ.
Στην κοινή ανακοίνωσή τους, οι τρεις χώρες εξέφρασαν την αυξανόμενη ανησυχία τους για την επιδεινούμενη κρίση και ξεκαθάρισαν πως, εάν το Ισραήλ συνεχίσει την παρούσα στρατηγική, δεν θα διστάσουν να προχωρήσουν σε συγκεκριμένα και στοχευμένα μέτρα. Το μήνυμα προς το Τελ Αβίβ ήταν άμεσο και αυστηρό, σηματοδοτώντας μια εντεινόμενη πίεση από κορυφαίους δυτικούς συμμάχους που έως πρόσφατα τηρούσαν πιο προσεκτική στάση απέναντι στις ισραηλινές ενέργειες.
Εν μέσω μιας οξύτατης ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα και ενώ ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι 14.000 βρέφη κινδυνεύουν να πεθάνουν μέσα στις επόμενες 48 ώρες αν δεν φτάσει άμεσα βοήθεια, η ελληνική κυβέρνηση επιλέγει να κρατήσει αποστάσεις από τις διεθνείς πιέσεις προς το Ισραήλ. Η στάση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από σύσσωμη την αντιπολίτευση, η οποία την κατηγορεί για σιωπηρή συνενοχή και απουσία πολιτικού θάρρους.
Με επίσημες ανακοινώσεις αλλά και μαζικές παρεμβάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κόμματα και στελέχη της αντιπολίτευσης καλούν την κυβέρνηση να πάρει ξεκάθαρη θέση, να καταδικάσει τις εξελίξεις στη Γάζα και να ταχθεί χωρίς αστερίσκους υπέρ του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Ζητούν από την Ελλάδα να ευθυγραμμιστεί με τη στάση άλλων ευρωπαϊκών κρατών που πλέον ασκούν ανοιχτή πίεση στο Ισραήλ και να σταματήσει να εμφανίζεται αμήχανη ή παθητική απέναντι σε ένα δράμα που σοκάρει τη διεθνή κοινότητα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στην επανεξέταση της εμπορικής συμφωνίας με το Ισραήλ, επικαλούμενη τις σοβαρές καταγγελίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γάζα. Όπως δήλωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας, η απόφαση αυτή έρχεται ως άμεση αντίδραση στην καταστροφική κατάσταση που επικρατεί στον παλαιστινιακό θύλακα και αποτελεί προϊόν ευρείας συναίνεσης εντός του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε.
Η Κάλας έκανε λόγο για «ισχυρή πλειοψηφία» υπουργών Εξωτερικών που στήριξαν την κίνηση αυτή, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μία συντονισμένη προσπάθεια να ασκηθεί ουσιαστική πίεση στο Ισραήλ. Η ίδια τόνισε πως τα κράτη–μέλη βλέπουν πλέον ξεκάθαρα ότι η κατάσταση στη Γάζα είναι μη βιώσιμη και απαιτείται άμεση δράση για να φτάσει η ανθρωπιστική βοήθεια στους ανθρώπους που την έχουν ανάγκη.
Χαρακτηρίζοντας τις μέχρι στιγμής παραχωρήσεις του Ισραήλ ως «σταγόνα στον ωκεανό», η Κάλας κάλεσε για μια μαζική, ανεμπόδιστη και συνεχή ροή βοήθειας. Όπως επισήμανε, η ανάγκη είναι τεράστια και δεν μπορεί να καλυφθεί με ημίμετρα ή με επιλεκτική πρόσβαση. Η δήλωσή της αντανακλά την αυξανόμενη πίεση εντός της Ε.Ε. να συνδεθούν οι πολιτικές και εμπορικές σχέσεις με σαφείς όρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Με έντονη γλώσσα και σαφείς αιχμές κατά του Λονδίνου, ο εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων του Ισραήλ, Όρεν Μάρμορσταϊν, απάντησε στην απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να παγώσει τις εμπορικές διαπραγματεύσεις και να επιβάλει κυρώσεις σε πρόσωπα και ομάδες στη Δυτική Όχθη.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), ο Μάρμορσταϊν επιχείρησε να απαξιώσει την πρωτοβουλία της κυβέρνησης Λάμι, δηλώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις για ελεύθερο εμπόριο «δεν προχωρούσαν καθόλου» πριν από την πρόσφατη ανακοίνωση στη Βουλή των Κοινοτήτων. Προχώρησε, μάλιστα, σε βολές εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου, υποστηρίζοντας πως η απόφαση οφείλεται σε «αντι-ισραηλινή εμμονή και εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες» που τελικά πλήττουν τη δική του οικονομία.
Αναφερόμενος στις κυρώσεις του Λονδίνου κατά ορισμένων προσώπων στη Δυτική Όχθη, ο Ισραηλινός εκπρόσωπος τις χαρακτήρισε «αδικαιολόγητες», απορρίπτοντάς τες πλήρως. Στην ίδια ανάρτηση, αναφέρθηκε και σε μια πρόσφατη επίθεση που αποδίδεται σε Παλαιστίνιους, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο της Τζίλα Γκεζ, την ώρα που πήγαινε να γεννήσει. Όπως είπε, οι γιατροί δίνουν μάχη για να κρατήσουν στη ζωή το νεογέννητο παιδί της.
Ολοκληρώνοντας, ο Μάρμορσταϊν ξεκαθάρισε πως η εξωτερική πίεση δεν πρόκειται να αλλάξει την πορεία του Ισραήλ: «Θα συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε την ύπαρξή μας και την ασφάλειά μας απέναντι σε εκείνους που επιδιώκουν την καταστροφή μας».
Ο ισραηλινός στρατός ετοιμάζεται να επεκτείνει τις επιχειρήσεις του εντός της Λωρίδας της Γάζας, με στόχο την πλήρη συντριβή της Χαμάς. Ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός Εγιάλ Ζάμιρ, δήλωσε ότι η επιχείρηση μπαίνει σε νέα φάση, βάσει οργανωμένου σχεδίου. Όπως είπε, η Χαμάς θα πληρώσει «το τίμημα για την ανυπακοή της», καθώς ο ισραηλινός στρατός σκοπεύει να καταλάβει περισσότερα εδάφη, να ερευνήσει και να καταστρέψει υποδομές που χαρακτηρίζονται τρομοκρατικές.
Την ίδια στιγμή, η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε την προσωρινή ανάκληση των ανώτατων διαπραγματευτών της από τη Ντόχα, όπου διεξάγονται συνομιλίες με αντικείμενο την απελευθέρωση ομήρων και μια πιθανή κατάπαυση του πυρός. Αν και το Ισραήλ αποδέχθηκε αμερικανική πρόταση που διαβιβάστηκε μέσω Αιγύπτου και Κατάρ, η Χαμάς φέρεται να εμμένει στην άρνησή της, σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Μετά από σχεδόν μία εβδομάδα εντατικών διαπραγματεύσεων στην πρωτεύουσα του Κατάρ, οι επικεφαλής της ισραηλινής διαπραγματευτικής ομάδας επιστρέφουν για διαβουλεύσεις στο Ισραήλ, ενώ μια μικρότερη ομάδα παραμένει στη Ντόχα για να συνεχίσει την επαφή με τους μεσολαβητές.
Η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι η διπλωματική διαδικασία έχει εισέλθει σε κρίσιμο στάδιο, ενώ ταυτόχρονα το στρατιωτικό σκέλος της ισραηλινής πολιτικής εντείνεται, με τις επιχειρήσεις στη Γάζα να κλιμακώνονται και τις ελπίδες για άμεση αποκλιμάκωση να απομακρύνονται.