\Αργεντινή: Ο φιλελεύθερος οικονομολόγος Χαβιέρ Μιλέι, θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της τρίτης οικονομίας της Λατινικής Αμερικής, όπως αναγνώρισε το βράδυ της Κυριακής ο κεντρώος αντίπαλός του, ο υπουργός Οικονομίας Σέρχιο Μάσα.
Η Αργεντινή εξέλεξε τον Μίλει ως νέο πρόεδρό της την Κυριακή, ρίχνοντας τα ζάρια σε έναν άνθρωπο με ριζοσπαστικές απόψεις για να διορθώσει μια οικονομία που χτυπιέται από τριψήφιο πληθωρισμό, μια επικείμενη ύφεση και την αυξανόμενη φτώχεια.
Τα επίσημα αποτελέσματα ότι ο Μιλέι λαμβάνει το 56% έναντι 44% του αντιπάλου του, περονιστή υπουργού Οικονομίας Σέρτζιο Μάσα, ο οποίος παραδέχτηκε την ήττα του σε μια ομιλία του. Η υποψηφιότητά του παρεμποδίστηκε από τη χειρότερη οικονομική κρίση της χώρας εδώ και δύο δεκαετίες, ενώ βρισκόταν στο τιμόνι.
Λίγη ώρα αφού ανακοινώθηκαν τα πρώτα μερικά αποτελέσματα, ο υποψήφιος της περονιστικής συμπολίτευσης δήλωσε σε υποστηρικτές του, που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά στα κεντρικά γραφεία της εκστρατείας του στο Μπουένος Άιρες, πως τηλεφώνησε στον Μιλέι «για να τον συγχαρεί και να του ευχηθεί καλή τύχη».
Ο Μιλέι υπόσχεται οικονομική θεραπεία σοκ που περιλαμβάνει από το κλείσιμο της κεντρικής τράπεζας μέχρι την κατάργηση του πέσο και την περικοπή των δαπανών. Πρόκειται για δυνητικά επώδυνες μεταρρυθμίσεις που όμως έχουν απήχηση στους ψηφοφόρους, οι οποίοι είναι οργισμένοι από τον τριψήφιο πληθωρισμό, μια επικείμενη ύφεση και την αυξανόμενη φτώχεια.
Μολαταύτα προσέλκυσε στρώματα του πληθυσμού που λένε ότι έχουν απαυδήσει εξαιτίας της βαθιάς οικονομικής κρίσης, με βασικά χαρακτηριστικά τον τριψήφιο πληθωρισμό (πλησιάζει το 150%), τη συνεχιζόμενη υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, το μεγάλο εξωτερικό χρέος (44 δισ. δολάρια).
«Ο Μιλέι είναι κάτι το καινούργιο, είναι λίγο άγνωστος και είναι λίγο τρομακτικό, αλλά ήρθε η ώρα να γυρίσουμε μια νέα σελίδα», είπε ένας 31χρονος εργαζόμενος σε εστιατόριο Cristian καθώς ψήφισε την Κυριακή.
Οι προκλήσεις του Μιλέι είναι τεράστιες. Θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα άδεια ταμεία της κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας, ένα πρόγραμμα χρέους 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τον πληθωρισμό κοντά στο 150% και μια ιλιγγιώδη σειρά από capital controls.
Κάποιοι Αργεντινοί είχαν χαρακτηρίσει την ψηφοφορία ως επιλογή του «μικρότερου κακού»: φόβος για την οδυνηρή οικονομική ιατρική του Milei έναντι του θυμού για τον Massa και του περονιστικού κόμματός του που δημιούργησε μια οικονομική κρίση που άφησε την Αργεντινή βαθιά χρεωμένη και ανίκανη να αξιοποιήσει τις παγκόσμιες πιστωτικές αγορές.
Ο 53χρονος Μιλέι, οικονομολόγος που βρίσκεται στο «τιμόνι» του κόμματος Freedom Advances, έχει συγκριθεί με δεξιούς ηγέτες όπως ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ και ο πρώην Πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο. Όμως, σε αντίθεση με τον Τραμπ και τον Μπολσονάρο, ο Μιλέι κατάφερε να κερδίσει την υποστήριξη από τους νέους ψηφοφόρους.
Ο Milei ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους, οι οποίοι μεγάλωσαν βλέποντας τη χώρα τους να βυθίζεται από τη μια κρίση στην άλλη.
«Η γενιά μας στηρίζει την προεδρία του Milei για να σταματήσει η χώρα μας να είναι παρίας», είπε η 22χρονη Agustina Lista, φοιτήτρια στο Μπουένος Άιρες.
Οι βασικοί υποστηρικτές θεωρούσαν ότι είναι ο μόνος υποψήφιος ικανός να εκθρονίσει την πολιτική «κάστα», όπως αποκαλεί ο Μιλέι τους κυρίαρχους πολιτικούς, και να τερματίσει την πολυετή κρίση που κατατρέχει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Νότιας Αμερικής.
Η άνοδος σοκ του 53χρονου οικονομολόγου και πρώην τηλεοπτικού ειδήμονα ήταν η ιστορία των εκλογών, σπάζοντας την ηγεμονία των δύο βασικών πολιτικών δυνάμεων στα αριστερά και στα δεξιά – των Περονιστών και του κύριου συντηρητικού μπλοκ Μαζί για την Αλλαγή.
“Οι εκλογές σηματοδοτούν μια βαθιά ρήξη στο σύστημα πολιτικής εκπροσώπησης στην Αργεντινή”, δήλωσε ο Χούλιο Μπάρντμαν, διευθυντής της εταιρείας συμβούλων Observatorio Electoral, πριν από την ψηφοφορία.
Ο Μιλέι είναι επίσης σθεναρά κατά των αμβλώσεων, τάσσεται υπέρ της χαλαρότερης νομοθεσίας για τα όπλα και έχει αποκαλέσει τον Αργεντινό Πάπα Φραγκίσκο σοσιαλιστή. Συνήθιζε να κουβαλάει ένα αλυσοπρίονο ως σύμβολο των σχεδιαζόμενων περικοπών του, αλλά το άφησε στο ράφι τις τελευταίες εβδομάδες για να τονώσει τη μέτρια εικόνα του.
Μετά την ψηφοφορία στον πρώτο γύρο του Οκτωβρίου, ο Μιλέι έκλεισε μια συμμαχία με τους συντηρητικούς, γεγονός που ενίσχυσε την υποστήριξή του. Αλλά αντιμετωπίζει ένα εξαιρετικά κατακερματισμένο Κογκρέσο, χωρίς κανένα μπλοκ να έχει πλειοψηφία, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστεί να λάβει υποστήριξη από άλλες παρατάξεις για να προωθήσει τη νομοθεσία. Ο συνασπισμός του Μιλέι επίσης δεν έχει περιφερειάρχες ή δήμαρχους.
Αυτό μπορεί να μετριάσει ορισμένες από τις πιο ριζοσπαστικές προτάσεις του. Οι πολύπαθες ψηφοφόροι είναι πιθανό να έχουν λίγη υπομονή και η απειλή της κοινωνικής αναταραχής ειναι μεγάλη.
Οι υποστηρικτές του λένε ότι μόνο αυτός μπορεί να ξεριζώσει το πολιτικό status quo και την οικονομική δυσφορία που ταλαιπωρεί τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Νότιας Αμερικής εδώ και χρόνια.
«Ο Milei είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή, ώστε να μην καταλήξουμε στη μιζέρια», είπε ο Santiago Neria, ένας 34χρονος λογιστής.