Η αύξηση των αμυντικών δαπανών, όπως ζητείται στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στους εθνικούς προϋπολογισμούς και στις οικονομίες των χωρών-μελών, καθώς το κόστος προβλέπεται να αυξηθεί κατά δισεκατομμύρια.
Πρώην εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, η Oana Lungescu, δήλωσε ότι τα μέλη της Συμμαχίας πιθανώς θα χρειαστεί να δαπανούν το 4% ή 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα τα επόμενα χρόνια, ειδικά εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες μειώσουν τη στήριξή τους υπό την ηγεσία του εκλεγμένου προέδρου Donald Trump. Σε ημερίδα του Royal United Services Institute (RUSI) στο Λονδίνο, ανέφερε πως παρότι η πλειοψηφία των χωρών δαπανά ήδη το 2% του ΑΕΠ τους για άμυνα, το ερώτημα παραμένει αν αυτό επαρκεί.
Επιπτώσεις της σύγκρουσης στην Ουκρανία
Η συζήτηση για τις αμυντικές δαπάνες πραγματοποιείται εν μέσω της συνεχιζόμενης έντασης στην Ουκρανία. Στις 21 Νοεμβρίου, ο ουκρανικός στρατός ανέφερε επίθεση με διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο (ICBM) από τη Ρωσία στην πόλη Ντνίπρο, λίγες ημέρες αφότου οι ΗΠΑ ενέκριναν τη χρήση όπλων μακρού βεληνεκούς από την Ουκρανία για επιθέσεις στη ρωσική επικράτεια.
Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι η Ουκρανία χρησιμοποίησε πυραύλους ATACMS κατά της περιοχής Bryansk, ενώ ο Jim Townsend, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, δήλωσε πως η αντίδραση της Ρωσίας δείχνει την αυξανόμενη δυσαρέσκειά της προς τη Δύση και τη σύσφιξη των σχέσεων της Μόσχας με την Κίνα.
Μεταβαλλόμενες προτεραιότητες στο ΝΑΤΟ
Η Lungescu τόνισε ότι η αύξηση στο 3% ή και περισσότερο του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες είναι αναπόφευκτη, ειδικά αν μειωθούν οι δεσμεύσεις των ΗΠΑ προς την Ευρώπη. Στη Γερμανία, μάλιστα, μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 50% των πολιτών θεωρεί λογική μια αύξηση στο 3-3,5%, κάτι που αντανακλά σημαντική αλλαγή στη στάση της γερμανικής κοινωνίας.
Η ημερίδα του RUSI, με θέμα την επίδραση των αμερικανικών προεδρικών εκλογών στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, αποκάλυψε ανησυχίες για τις προθέσεις του Donald Trump να επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική των ΗΠΑ προς το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία. Ο Max Bergan, διευθυντής του CSIS, προειδοποίησε για πιθανή αλλαγή παραδείγματος στη σχέση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, με τον Trump να σχεδιάζει πιο ριζοσπαστικές προσεγγίσεις.
Κάλεσμα για στρατηγική ενότητα
Παρά τις προκλήσεις, η Lungescu επεσήμανε τη σημασία της διατήρησης της ενότητας της Δύσης έναντι αυταρχικών καθεστώτων όπως η Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα. «Είναι προς το συμφέρον μας να επικεντρωθούμε σε ό,τι μας ενώνει και όχι σε ό,τι μας διαιρεί», υπογράμμισε.