«Με τις φετινές καιρικές συνθήκες το κόστος παραγωγής είναι αβάσταχτο. Δεν μας έφτανε η ΔΕΗ, είχαμε και τα βυτιοφόρα, γιατί έπρεπε να ποτίζουμε κάθε μέρα. Για να καταλάβετε τι ζούμε, αυξήθηκε κατακόρυφα το κόστος μας και παράλληλα η παραγωγή μας μειώθηκε και σε ποιότητα αλλά και σε ποσότητα. Η πολιτεία δεν κάνει κάτι πάνω σε αυτό. Η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται τι θα κάνουμε. Δεν θέλει να παράγουμε; Πιθανόν… Δεν ξέρω, ειλικρινά. Ο κόσμος ζορίζεται αλλά ακόμη μας προτιμάει, όσο όμως κι αν μειώσουμε τις τιμές δεν μπορούμε να ισοφαρίσουμε το κόστος παραγωγής».
Το απόλυτο αδιέξοδο που βιώνουν οι παραγωγοί περιγράφει ο αγρότης Παναγιώτης Σαΐσανάς, παραγωγός από τη Νεμέα Κορινθίας. Ο ίδιος και να θέλει δεν μπορεί να σταματήσει να καλλιεργεί και να δουλεύει στην έβδομη δεκαετία της ζωής του. Τρέχοντα έξοδα, υποχρεώσεις και η οικογένειά του είναι οι λόγοι που κάθε εβδομάδα φορτώνει το φορτηγό του για να πουλήσει τα προϊόντα του στη λαϊκή αγορά της Νέας Σμύρνης. Την τελευταία τριετία που η ενεργειακή κρίση έχει πλήξει ανεπανόρθωτα τους παραγωγούς και με τη λειψυδρία να αποτελεί νέο γολγοθά, οι εργαζόμενοι των λαϊκών αγορών φοβούνται για το μέλλον της αγροτικής παραγωγής.
Η λαϊκή αγορά αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο των Ελλήνων για φτηνότερα είδη πρώτης ανάγκης, με δεδομένη την τραγική επιδείνωση των μισθών στη χώρα μας κατά την περίοδο 2019-22, όπως αποκαλύπτει και η έκθεση του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη ανάμεσα σε 38 χώρες στο ποσοστό όσων δεν τα βγάζουν πέρα και πρώτη με διαφορά στην Ευρώπη στο ποσοστό ληξιπρόθεσμων δόσεων, ενοικίων και λογαριασμών. Και όλες αυτές οι… πρωτιές με υπογραφή της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη. Από αυτό το νεοφιλελεύθερο «success story» που βαθαίνει την οικονομική και κοινωνική κρίση δεν θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι οι παραγωγοί. Οι ίδιοι αποκαλύπτουν στο Documento τα εξωφρενικά κόστη και τον φόβο της επόμενης μέρας.
Διπλάσιο το ρεύμα και διόδια-φωτιά
Η γιγάντωση του κόστους παραγωγής έχει ξεκινήσει εδώ και μια τριετία, όπως εξηγεί ο Παντελής Μόσχος, πρόεδρος της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Παραγωγών Λαϊκών Αγορών, καθώς «βιώνουμε μια μεγέθυνση του κόστους παραγωγής που είναι δυσβάσταχτη. Εχουμε διπλασιασμό στο ηλεκτρικό ρεύμα. Το πετρέλαιο έχει αυξηθεί κατά 30% και 40% αύξηση στα αγροεφόδια – σε κάποια φάση αυτής της τριετίας είχαμε και αύξηση 100%. Μας έχει κάψει κυριολεκτικά το κόστος μεταφοράς. Οταν κάποιος για να πάει στη λαϊκή αγορά ξεκινάει από την Πελοπόννησο ή τον Ορχομενό ή τη Χαλκίδα και χρειάζεται να ανέβει πάνω από μία φορά την εβδομάδα γίνονται και τα διόδια ανασταλτικός παράγοντας. Τις προάλλες ένας συνάδελφος μου ανέφερε ότι με 150 ευρώ έξοδα και με τη βροχή που είχε αποφάσισε πως δεν θα κάνει τίποτε γιατί… δεν τον συμφέρει, πολύ απλά. Διόδια, καύσιμα και τα έξοδα των επαγγελματικών αυτοκινήτων μάς φέρνουν σε αδιέξοδο».
Η Σοφία Μπουζινέλου, παραγωγός από τη Νεμέα Κορινθίας, συμπληρώνει: «Από τη Νεμέα έως την Αθήνα πληρώνουμε διόδια, για ένα φορτηγό 4,5 τόνων το οποίο θέλει 100-120 ευρώ πετρέλαιο. Υπολογίστε τα διόδια πηγαινέλα. Είναι 2,70 στο Σπαθοβούνι (επί δύο 5,40), ακόμη 1,90 στην Κόρινθο (άρα 3,80) και 2,30 στην Ελευσίνα (άρα 4,6)…
Από πού θα βγάλουμε αυτά τα χρήματα; Αλλοι έρχονταν παλαιότερα από τη βόρεια Ελλάδα και τώρα δεν κατεβαίνουν γιατί δεν βγαίνουν. Να ξέρετε ότι στην Αττική είναι πολύ λίγοι αυτοί που έρχονται από τον νομό (Μαραθώνας, Ασπρόπυργος), οι περισσότεροι είμαστε από την Πελοπόννησο. Προσπαθούμε να κρατήσουμε τις τιμές όσο πιο χαμηλά γίνεται, αλλά για πόσο; Αμα δεν ανεβάσουμε έστω λίγο τις τιμές, δεν θα μπορέσουμε να έρθουμε την επόμενη εβδομάδα».
Μάλιστα η Σ. Μπουζινέλου, που στα 75 της παρά τις δυσκολίες ακόμη χαμογελάει, εκφράζει και ένα παράπονο: «Γιατί δεν πάνε τα κανάλια στα σουπερμάρκετ, που το ίδιο ματσάκι που πουλάω εγώ 0,60 εκεί το πουλάνε 1 και 1,5 ευρώ; Δεν έχω δει να πάνε να ρωτήσουν τα σουπερμάρκετ, που ο κόσμος παίρνει τα μισά ή και το 1/3 από αυτά που παίρνει εδώ σε εμάς».
Μετά το ρεύμα… πληρώνουν και το νερό
Η λειψυδρία, που έχει κάνει παραπάνω από αισθητή την παρουσία της και στην ηπειρωτική Ελλάδα, απειλεί το μέλλον του πρωτογενούς τομέα. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει τις συγχωνεύσεις των κλονισμένων από τις αυξήσεις του ρεύματος δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), χωρίς καν να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής, με στόχο την ιδιωτικοποίησή τους.
Παράλληλα θα επαναφέρει ακόμη ένα μέτρο από το 1990, όταν επί κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη η τιμή του νερού της ΕΥΔΑΠ αυξήθηκε έως και 338%. Ο υιός Κυρ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι «το μάξιμουμ το οποίο συζητάμε είναι αύξηση στα όρια του πληθωρισμού», όταν αντίστοιχες «καθησυχαστικές» δηλώσεις είχαν ακουστεί και για το ρεύμα.
karditsastakra