Με δραματικούς τόνους και μέσα σε κλίμα αυξανόμενης ανησυχίας, η γαλλική προεδρία κήρυξε εθνική κινητοποίηση κατά της ισλαμιστικής διείσδυσης στη γαλλική κοινωνία, με αφορμή απόρρητη έκθεση που παρουσιάζει με λεπτομέρειες τη δράση των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Την Τετάρτη, σε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Άμυνας και Εθνικής Ασφάλειας (CDSN) στο Ελιζέ –όργανο συνήθως αρμόδιο για υποθέσεις τρομοκρατίας και διεθνών κρίσεων– ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ενίσχυσε τις προειδοποιήσεις του υπουργού Εσωτερικών Μπρουνό Ρεταγιό, ο οποίος έχει αναδείξει το ζήτημα ως ύψιστης σημασίας για την εσωτερική ασφάλεια.
Η σύγκληση του CDSN για το συγκεκριμένο ζήτημα υποδηλώνει την κρισιμότητα που αποδίδει το Ελιζέ στην απειλή ενός αθόρυβου ισλαμιστικού επεκτατισμού. Όπως σημείωσαν προεδρικοί σύμβουλοι, η Μουσουλμανική Αδελφότητα αποτελεί ένα διεθνές δίκτυο, με γεωπολιτικές προεκτάσεις και στόχο τη διαβρωτική επιρροή στους θεσμούς της Δημοκρατίας.
Στο επίκεντρο των εξελίξεων βρίσκεται η πολυσέλιδη έκθεση με τίτλο «Ο πολιτικός ισλαμισμός και το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων», που είχε παραγγελθεί από την κυβέρνηση του Γκαμπριέλ Ατάλ πριν από έναν χρόνο και συντάχθηκε από τον διπλωμάτη Φρανσουά Γκουγιέτ και τον περιφερειάρχη Πασκάλ Κουρτάντ, με τη συμβολή των μυστικών υπηρεσιών. Η έκθεση, η οποία διέρρευσε μερικώς στα ΜΜΕ ήδη από την Τρίτη, αποχαρακτηρίστηκε για να επιτρέψει τη δημόσια συζήτηση.
Μεταξύ άλλων, τεκμηριώνει:
- Τη δράση θρησκευτικών σχολείων και επιρροών από «κήρυκες 2.0» στα κοινωνικά δίκτυα,
- Τη ροή ξένης χρηματοδότησης, κυρίως από το Κατάρ,
- Την κλιμάκωση «αντισιωνιστικών δραστηριοτήτων» μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, η οποία μετατρέπεται σε ανοιχτό αντισημιτισμό.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης λειτουργεί πλέον ως καταλύτης για την ρητορική και τη στρατηγική της Αδελφότητας εντός της γαλλικής κοινωνίας.
Οι προτεινόμενες λύσεις και οι προειδοποιήσεις
Μεταξύ των μέτρων που εισηγείται η έκθεση περιλαμβάνονται:
- Η ενίσχυση της ισλαμολογικής εκπαίδευσης,
- Η διδασκαλία της αραβικής γλώσσας στα δημόσια σχολεία,
- Η διπλωματική αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, ως εργαλείο άμβλυνσης εντάσεων.
Ο Μπρουνό Ρεταγιό έχει χαρακτηρίσει τη δράση της Αδελφότητας ως «επιθετικό πολιτικό ισλαμισμό», ο οποίος διεισδύει σε πολιτιστικούς, αθλητικούς και κοινωνικούς φορείς, ενώ καλλιεργεί μακροπρόθεσμα ένα αφήγημα υπεροχής του ισλαμικού δικαίου (σαρία) έναντι των δημοκρατικών νόμων. Ωστόσο, η ίδια η έκθεση επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για σχέδιο εγκαθίδρυσης ισλαμικού κράτους ή επίσημης επιβολής της σαρίας στη Γαλλία.
Το Ελιζέ υπενθύμισε την επιχείρηση κατά του σεπαρατισμού από το 2017, με την οποία έχουν κλείσει 741 εγκαταστάσεις (χώροι λατρείας, πολιτιστικά κέντρα, καταστήματα και συλλογικά σχήματα) που κρίθηκαν επικίνδυνα για την κοινωνική συνοχή. Ωστόσο, η διάκριση ανάμεσα σε «σεπαρατισμό» και «διείσδυση» παραμένει θεσμικά και πολιτικά θολή, με αποτέλεσμα να ζητείται νέα δέσμη μέτρων.
Οι αρχικές προτάσεις που εξετάστηκαν την Τετάρτη απορρίφθηκαν ως ανεπαρκείς, και νέα συνεδρίαση του CDSN αναμένεται για τις αρχές Ιουνίου.
Η αντιπαράθεση για τη μαντίλα και οι πολιτικές εντάσεις
Πολιτική θύελλα προκάλεσε η πρόταση του πρώην πρωθυπουργού και νυν προέδρου του κόμματος Μακρόν, Γκαμπριέλ Ατάλ, να απαγορευτεί η χρήση της ισλαμικής μαντίλας σε κορίτσια κάτω των 15 ετών στους δημόσιους χώρους. Η γερουσιαστής Ναταλί Γκουλέ κατήγγειλε την πρόταση ως «ηλίθια» και επικίνδυνη για τον κοινωνικό ιστό: «Δεν λύνεις τα προβλήματα απαγορεύοντας μαντίλες και παντόφλες. Πρέπει να γίνει συμφωνία με τις μουσουλμανικές κοινότητες και να ελεγχθούν οι χρηματοδοτήσεις».
Ακόμη πιο σφοδρή ήταν η αντίδραση της Αριστεράς. Ο ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας Ζαν-Λικ Μελανσόν κατήγγειλε ότι η ισλαμοφοβία περνά πλέον θεσμικά όρια. «Συμβούλιο Άμυνας που εγκρίνει τις παρανοϊκές θέσεις Ρεταγιό και Λεπέν; Αυτό οδηγεί σε καταστροφή της χώρας μας. Εφαρμόζονται μεθόδοι που στο παρελθόν στράφηκαν κατά των προτεσταντών και των Εβραίων».
Ο βουλευτής Φρανσουά Ραφέν προσέθεσε πως «ο καιροσκοπισμός του Ατάλ ενισχύει τους ίδιους τους ισλαμιστές, που επιδιώκουν τη ρήξη μεταξύ μουσουλμάνων και Δημοκρατίας».
Η έκθεση, αν και δεν τεκμηριώνει σαφή στρατηγική για τη θεσμική κατάληψη του κράτους, αναδεικνύει μια διαβρωτική πραγματικότητα που προκαλεί ανησυχία στο πολιτικό κατεστημένο της Γαλλίας. Η αυξανόμενη πόλωση γύρω από την ισλαμική ταυτότητα, οι καταγγελίες για κρατική ισλαμοφοβία, η ανησυχία για ενδεχόμενη γκετοποίηση, αλλά και η διαφαινόμενη πρόθεση αξιοποίησης του θέματος για πολιτικά οφέλη, δημιουργούν ένα επικίνδυνα ευμετάβλητο πεδίο.