Πριν από λίγες ημέρες, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ανακοίνωσε το 15ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο περιλαμβάνει περιοριστικά μέτρα κατά δεκάδων φυσικών και νομικών προσώπων, καθώς και 52 δεξαμενόπλοια. Οι νέες κυρώσεις, που έχουν ως στόχο να αποδυναμώσουν την οικονομία της Ρωσίας και να περιορίσουν τη δυνατότητά της να παρακάμψει τις υπάρχουσες κυρώσεις, έφεραν μια απρόσμενη αντίδραση από το Πεκίνο, η οποία αιφνιδίασε τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως αναφέρει το κινεζικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Baijiahao.
Η ΕΕ, τον Δεκέμβριο του 2024, επέβαλε νέες κυρώσεις που πλήττουν όχι μόνο τη Ρωσία, αλλά και μια σειρά άλλων χωρών, συμπεριλαμβανομένων της Ινδίας, του Ιράν, της Σερβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Κίνας. Σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους, οι εταιρείες από αυτές τις χώρες συνεργάζονται με τη Ρωσία, διευκολύνοντας την παράκαμψη των δυτικών περιορισμών. Ειδικότερα, επτά κινεζικές εταιρείες περιλαμβάνονται στη νέα λίστα, γεγονός που ενισχύει την εντύπωση ότι η Κίνα ενισχύει τις σχέσεις της με τη Ρωσία, παρά τις πιέσεις και τις κυρώσεις που ασκούνται από τη Δύση.
Η Απογοήτευση του Πεκίνου και οι Σχέσεις Ρωσίας-Κίνας
Οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Κίνας έχουν ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με τις δύο χώρες να βρίσκονται σήμερα σε ένα ιστορικό υψηλό επίπεδο συνεργασίας. Αυτό, ωστόσο, προκαλεί ενόχληση στις ΗΠΑ και στην ΕΕ, οι οποίες έχουν προσπαθήσει επανειλημμένα να αποτρέψουν την ενίσχυση αυτής της στρατηγικής συμμαχίας, ιδίως στον τομέα της στρατιωτικής συνεργασίας. Το Πεκίνο, από την πλευρά του, εκλαμβάνει τις νέες κυρώσεις ως μια ακόμα προσπάθεια της Δύσης να αποδυναμώσει τον άξονα Ρωσίας-Κίνας.
Η αντίδραση της Κίνας σε αυτές τις εξελίξεις έχει προκαλέσει έκπληξη στη Δύση. Η εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών, Λιν Τζιάν, κατήγγειλε τις κυρώσεις, χαρακτηρίζοντάς τες αδικαιολόγητες και προειδοποίησε ότι η Κίνα θα αναγκαστεί να λάβει αντίμετρα για να προστατεύσει τα συμφέροντά της. Παράλληλα, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου εξέφρασε παρόμοιες ανησυχίες, καταδεικνύοντας την απογοήτευση του Πεκίνου για τις δυτικές πιέσεις και τις προσπάθειες να περιοριστεί η συνεργασία με τη Ρωσία.
Το Πεκίνο έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να σταματήσει τη συνεργασία του με τη Ρωσία. Αντίθετα, η Κίνα θεωρεί τις προσπάθειες της Δύσης να παρέμβει στις υποθέσεις της ως μια παραβίαση της κυριαρχίας της. Ειδικότερα, η Κίνα εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για τις δυτικές πιέσεις και την ένταση που προκαλούν οι κυρώσεις, τονίζοντας ότι αυτές οι ενέργειες ενδέχεται να οδηγήσουν σε σοβαρές συνέπειες για την ΕΕ, καθώς πλήττουν τη στρατηγική της σχέση με τη Ρωσία.
Η ΕΕ, με αφορμή την καταστροφή του υποθαλάσσιου καλωδίου ηλεκτρικής ενέργειας Estlink-2 στη Βαλτική Θάλασσα, προχώρησε σε νέες κυρώσεις, στοχεύοντας σε μέλη του λεγόμενου «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας. Οι ευρωπαϊκές αρχές θεωρούν ότι αυτός ο στόλος, αποτελούμενος από πλοία που λειτουργούν εκτός της ρωσικής κρατικής επιτήρησης, επιτρέπει στη Ρωσία να εξάγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο, παρακάμπτοντας τις διεθνείς κυρώσεις. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλλας, προειδοποίησε ότι η ΕΕ σχεδιάζει νέες κυρώσεις για την προστασία των υποθαλάσσιων καλωδίων και την ενίσχυση της ασφάλειας στην περιοχή.
Η Κάλλας δήλωσε μέσω ανάρτησής της ότι το πλοίο που κατασχέθηκε από τις φινλανδικές αρχές συνδέεται με τη ρωσική προσπάθεια να παρακάμψει τις κυρώσεις, επισημαίνοντας ότι ο «σκιώδης στόλος» της Ρωσίας απειλεί την ασφάλεια και το περιβάλλον της Ευρώπης. Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να προστατεύσει τη βασική υποδομή της, ενώ διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για τον εφοδιασμό με ηλεκτρική ενέργεια στην περιοχή.
Το 15ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ περιλαμβάνει μέτρα κατά 52 πλοίων από τον σκιώδη στόλο της Ρωσίας, με στόχο να περιορίσει τις δυνατότητες εξαγωγής ρωσικών ενεργειακών πόρων. Επιπλέον, οι κυρώσεις περιλαμβάνουν 84 νέες καταχωρίσεις, που αφορούν ρωσικές στρατιωτικές και βιομηχανικές εταιρείες, καθώς και εταιρείες από την Κίνα, τη Σερβία, το Ιράν, την Ινδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι οποίες συνεισφέρουν στην παρακάμψη των περιορισμών που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία.
Οι νέες κυρώσεις περιλαμβάνουν περιορισμούς στις εξαγωγές αγαθών διπλής χρήσης και προηγμένων τεχνολογιών, όπως εξαρτήματα για αεροσκάφη, drones και στρατιωτικό εξοπλισμό. Η ΕΕ προσπαθεί έτσι να αποδυναμώσει το στρατιωτικό και βιομηχανικό συγκρότημα της Ρωσίας, με στόχο να περιορίσει τις στρατηγικές της δυνατότητες και να ενισχύσει την πίεση προς τη Μόσχα.
Οι τελευταίες εξελίξεις στην ΕΕ και η αντίδραση του Πεκίνου καταδεικνύουν την ένταση που επικρατεί στις σχέσεις μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας, με την Κίνα να παίζει κρίσιμο ρόλο στην ισορροπία εξουσίας. Η συνεχής ενίσχυση των κυρώσεων από τη Δύση, σε συνδυασμό με την ανυποχώρητη στάση της Κίνας, διαμορφώνει μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα, με άμεσες συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία και την ενεργειακή ασφάλεια.