Σε μια κίνηση με βαρύνουσα πολιτική σημασία και ενδεχομένως ιστορικές συνέπειες για το μέλλον των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Elon Musk ανακοίνωσε το Σάββατο 5 Ιουλίου 2025 την ίδρυση του δικού του πολιτικού κόμματος. Το νέο κόμμα, με το όνομα «America Party» («Κόμμα της Αμερικής»), φιλοδοξεί να σταθεί ως ο τρίτος πολιτικός πόλος απέναντι στους Δημοκρατικούς και τους Ρεπουμπλικάνους και να εκφράσει τις εκατομμύρια φωνές που απορρίπτουν το ισχύον πολιτικό κατεστημένο.
Η ανακοίνωση ήρθε ως φυσική συνέχεια της έντονης δραστηριότητας του Musk στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και, συγκεκριμένα, στο δικό του δίκτυο X (πρώην Twitter), όπου προηγήθηκε ψηφοφορία με πάνω από 1,2 εκατομμύρια συμμετοχές. Το 65,4% ψήφισε υπέρ της δημιουργίας ενός νέου πολιτικού σχηματισμού, αποτυπώνοντας τον αυξανόμενο αποτροπιασμό ενός σημαντικού τμήματος του εκλογικού σώματος για το δίπολο Ρεπουμπλικανών – Δημοκρατικών.
Σε ανάρτησή του ο Musk ανέφερε: «Σε μια χώρα που οδηγείται στη χρεοκοπία λόγω υπερβολικών δαπανών και διαφθοράς, αποδεικνύεται πως δεν ζούμε σε δημοκρατία, αλλά σε ένα μονοκομματικό σύστημα. Η Αμερική σχηματίζεται εκ νέου για να σας φέρει πίσω την ελευθερία σας». Το πολιτικό αφήγημα του «America Party» βασίζεται στην ανάγκη για δημοσιονομική πειθαρχία και καταπολέμηση της συστημικής διαφθοράς, ενώ φιλοδοξεί να αποτελέσει αντισυστημικό όχημα υπέρ της περιορισμένης κυβέρνησης και της ατομικής ευθύνης.
Παρά το γεγονός ότι οι επίσημες θέσεις του κόμματος δεν έχουν ακόμα διατυπωθεί ολοκληρωμένα, οι πρώτες ενδείξεις σκιαγραφούν ένα πολιτικό σχήμα με έντονα πατριωτικά χαρακτηριστικά, επιρροές από τη libertarian δεξαμενή σκέψης και αιχμή του δόρατος τη ριζική αμφισβήτηση του πολιτικού διπολισμού. Ο Musk προτάσσει ένα μοντέλο πολιτικής δράσης που συνδυάζει τεχνοκρατική διαχείριση με υψηλό ψηφιακό και επικοινωνιακό δυναμισμό, αξιοποιώντας τη δική του επιρροή, το ψηφιακό του ακροατήριο και την τεράστια οικονομική του ισχύ.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η ίδρυση ενός τρίτου κόμματος στις ΗΠΑ συνιστά εγχείρημα με υψηλό βαθμό δυσκολίας. Από τον Theodore Roosevelt μέχρι τον Ross Perot, αντίστοιχες προσπάθειες δεν κατάφεραν να διαρρήξουν το ισχυρό δίπολο που διατηρείται μέσω του εκλογικού συστήματος “winner-takes-all”, των αυστηρών κανόνων χρηματοδότησης και των δομών κομματικής εξουσίας. Ωστόσο, ο Musk έχει το συγκριτικό πλεονέκτημα της παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας, της ψηφιακής κυριαρχίας και της δυνατότητας να χρηματοδοτήσει εξ ολοκλήρου την εκλογική μηχανή ενός νέου κόμματος, χωρίς εξαρτήσεις από παραδοσιακές πολιτικές ή οικονομικές ελίτ.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν πρόκειται για μια σοβαρή πολιτική πρωτοβουλία με μακροπρόθεσμο σχεδιασμό ή για ένα διαδικτυακό πυροτέχνημα που θα ξεφουσκώσει σύντομα. Η συγκυρία είναι κρίσιμη, καθώς πλησιάζουν οι ενδιάμεσες εκλογές του 2026, οι οποίες ενδέχεται να αναδιαμορφώσουν τις ισορροπίες στο Κογκρέσο. Αν το «America Party» κατέβει τελικά στις εκλογές, μπορεί να διαδραματίσει ρόλο ρυθμιστή, διασπώντας ψήφους σε πολιτείες-κλειδιά και προκαλώντας αλυσιδωτές επιπτώσεις στις παραδοσιακές παρατάξεις.
Η πρωτοβουλία του Musk έχει ήδη επιπτώσεις στο εσωτερικό του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Ο ίδιος δηλώνει ότι χωρίς τη στήριξή του, ο Donald Trump δεν θα είχε επανεκλεγεί το 2024, ενώ έχει εκφράσει ανοιχτά την υποστήριξή του στην ιδέα παραπομπής του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ. Παράλληλα, η στάση του απέναντι σε Ρεπουμπλικάνους που στηρίζουν τον υπερβολικό δανεισμό ή συναινούν σε γραφειοκρατικές επιλογές, καταδεικνύει πρόθεση επανακαθορισμού του εσωκομματικού συσχετισμού δυνάμεων. Συμμαχεί δε με πολιτικούς όπως ο Rand Paul και ο Thomas Massie, που εκπροσωπούν τη libertarian τάση της δεξιάς και πρεσβεύουν οικονομική ελευθερία και μικρό κράτος.
Η διείσδυση του νέου πολιτικού σχηματισμού στον ευρύτερο χώρο των ανεξάρτητων ψηφοφόρων, αλλά και η ενδεχόμενη προσέλκυση ψηφοφόρων από τον χώρο των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών, μπορεί να δημιουργήσει ένα νέο πολιτικό τοπίο. Το ενδεχόμενο διχασμού στο εσωτερικό του MAGA κινήματος, οι διαφοροποιήσεις μεταξύ μετριοπαθών και ριζοσπαστών, αλλά και η συσπείρωση φιλελεύθερων ψηφοφόρων γύρω από μια αντιγραφειοκρατική ατζέντα, είναι εξελίξεις που ενδέχεται να καθορίσουν το πολιτικό σκηνικό των επόμενων ετών.
Η είσοδος του Elon Musk στην πολιτική, με τρόπο θεσμικό και όχι απλώς παρεμβατικό, αναμένεται να δοκιμάσει αντοχές, δομές και νοοτροπίες του αμερικανικού πολιτικού συστήματος. Αν το «America Party» εξελιχθεί σε κίνημα με οργανωτική συνοχή, κοινωνική επιρροή και εκλογική δύναμη, δεν αποκλείεται να αποτελέσει τον καταλύτη για την έναρξη ενός νέου πολιτικού κεφαλαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντίθετα, αν δεν κατορθώσει να αποκτήσει θεσμικό έρεισμα και πολιτικό βάθος, ενδέχεται να προστεθεί στη λίστα των αποτυχημένων προσπαθειών για την ανατροπή του δίπολου.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η ίδρυση του κόμματος Musk δεν αποτελεί απλώς μια είδηση τεχνολογικής υφής ή επικοινωνιακού εντυπωσιασμού. Είναι μια πολιτική δήλωση προθέσεων, με στόχο την άσκηση επιρροής, την αναδιαμόρφωση της δημόσιας συζήτησης και, δυνητικά, την ανατροπή της ισορροπίας εξουσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο χρόνος θα δείξει αν ο Elon Musk μπορεί να μετασχηματίσει τη διαδικτυακή επιρροή και την οικονομική του υπεροχή σε πολιτική δύναμη με θεσμική κατοχύρωση και εθνική απήχηση.