Της Αγγελικής Κώττη
Τέσσερα χρόνια έχει αφεθεί στο έλεος των καιρικών συνθηκών το ταφικό μνημείο στον τάφο Καστά της Αμφίπολης, λόγω ιδεολογικών αντιλήψεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ. Τέσσερα χρόνια έχουν γίνει ολίγιστες παρεμβάσεις και, πάντως, σε καμία περίπτωση αυτές που το μνημείο είχε ανάγκη.
Τώρα, με αφορμή την εγκατάσταση εργοταξίου (επιτέλους!) το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού προσπαθεί να βγει από πάνω, ενώ ακόμα τα έργα που είναι απαραίτητα δεν έχουν καν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ Κεντρικής Μακεδονίας με ευθύνη του ΥΠΠΟΑ.
Ταυτοχρόνως το υπουργείο κατηγορεί ευθέως για εθνικιστική εκμετάλλευση του ταφικού μνημείου και λέει πως δεν προσφέρεται για πολιτική εκμετάλλευση. Και για όποιον δεν κατάλαβε, τα περί εθνικιστικής εκμετάλλευσης λέγονται για την κυβέρνηση Σαμαρά και τον ίδιο τον πρώην πρωθυπουργό, που είχε δείξει προσωπικό ενδιαφέρον για την ανασκαφή. Τα δε περί πολιτικής εκμετάλλευσης λέγονται για τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας και την αξιωματική αντιπολίτευση.
Κατά το υπουργείο φταίνε όλοι οι άλλοι, εκτός από το ίδιο. Το… κακό ριζικό, ο…Θεός που μας μισεί, το… κρασί, όπως θα έλεγε κι ο ποιητής. Τουτέστιν, ο τρόπος ανασκαφής (έγινε με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς λέει το δελτίο Τύπου) αλλά όχι το ότι έγιναν μόνο ελάχιστες σωστικές εργασίες κατά το 15 και 16. Έκτοτε, βεβαίως, καμία. Αλλά μάλλον ούτε και αυτό φταίει κατά το ΥΠΠΟΑ.
Το υπουργείο αναφέρει ότι ενέταξε το έργο «στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Κεντρικής Μακεδονίας με προϋπολογισμό 1,5 εκ ευρώ, μετά την ολοκλήρωση του οποίου το μνημείο θα αποδοθεί στο κοινό προστατευμένο και με κατάλληλες υποδομές επίσκεψης.» Δεν διευκρινίζει όμως ότι μέχρι σήμερα η ένταξη έχει προβλήματα.
«Οι εργασίες στο μνημείο έχουν ξεκινήσει και βαίνουν με γρήγορους ρυθμούς» αναφέρει η ανακοίνωση. «Έχει ήδη εγκατασταθεί το εργοτάξιο και ολοκληρώνεται η μεταφορά των διάσπαρτων λίθων για την αποκατάσταση του μνημείου, ενώ παράλληλα στον λόφο πραγματοποιήθηκαν ανασκαφικές τομές και στρωματογραφικές διερευνήσεις.
Σε αυτή τη φάση πραγματοποιούνται εργασίες συντήρησης των γραπτών επιχρισμάτων και προγραμματίζεται η εισαγωγή των εξειδικευμένων μελετών στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στο πρώτο τρίμηνο του 2019.» Ταυτοχρόνως, μπλέκει, επίτηδες, το διακρατικό πρόγραμμα με προϋπολογισμό 276.000 ευρώ, ώστε το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης να διαμορφωθεί σε έναν ενιαίο οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο. Ένα πρόγραμμα που καμία σχέση δεν έχει με το ταφικό μνημείο.
«Για όλα τα παραπάνω, τo Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας, οι οποίες ενημερώνονται ανελλιπώς για την πορεία του έργου» λέει.
«Ο,τιδήποτε άλλο διακινείται, εντάσσεται στο πεδίο της μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και δεν υπηρετεί τον στόχο της ανάδειξης του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης ως οργανωμένου επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου. Η πολιτιστική κληρονομιά, όπως δεν προσφέρεται για εθνικιστική εκμετάλλευση, δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης.»
Τι έχει γίνει στην πραγματικότητα; Τίποτα ουσιαστικό. Εγκαθίσταται το εργοτάξιο, αλλά εξακολουθούν να λείπουν μελέτες, όπως πχ δομικής παθολογίας του μνημείου. Η πρώτη αίτηση για ένταξη του έργου στερέωσης, συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξης του μνημείου του Τύμβου Καστά στο ΕΣΠΑ το καλοκαίρι του 2017 ήταν αποτυχημένη εξαιτίας ελλείψεων στον φάκελο που κατέθεσε το υπουργείο. Τελικώς το έργο εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ τον Νοέμβριο του 2017 αλλά οι μελέτες δεν κατατέθηκαν εγκαίρως.
Ετσι η περιφέρεια χρεώνει στο υπουργείο Πολιτισμού μεγάλες καθυστερήσεις, διαβλέποντας ότι είναι «ορατός πλέον ο κίνδυνος η Ευρωπαϊκή Ενωση να απεντάξει το έργο και να χαθεί η χρηματοδότησή του», με τον περιφερειάρχη Απόστολο Τζιτζικώστα να δηλώνει ότι αν οι εργασίες δεν ξεκινήσουν άμεσα ή οι απαντήσεις δεν είναι επαρκείς, θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
Η υπουργός Μυρσίνη Ζορμπά έχει ενημερωθεί με επιστολή της Περιφέρειας που εστάλη την 1η Νοεμβρίου. Με ανάλογη επιστολή είχε ενημερωθεί και η προκάτοχός της Λυδία Κονιόρδου.
Πηγή: Λίμπεραλ