Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) Αντόνιο Γκουτέρες έγραψε επιστολή στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και φέρεται να «υπέβαλε 4 συγκεκριμένες προτάσεις για την ανανέωση της Πρωτοβουλίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας» σύμφωνα με την γερμανική εφημερίδα Bild.
Στην είδηση της Bild, υποστηρίζεται ότι ο Γκουτέρες έστειλε μυστική επιστολή στον Λαβρόφ στις 28 Αυγούστου για την αναζωογόνηση της πρωτοβουλίας για τα σιτηρά όπου έκανε 4 συγκεκριμένες προτάσεις.
Η πρώτη πρόταση αφορούσε την επιστροφή του συστήματος οικονομικής επικοινωνίας SWIFT της ρωσικής κρατικής τράπεζας.
Υποστηρίχθηκε ότι ο Γκουτέρες πρότεινε τη χρήση της εταιρείας με την επωνυμία «RSHB Capital S.A.», θυγατρικής της ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας RAB, για να ξεπεραστούν οι δυτικές κυρώσεις και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ αναφέρθηκε λέγοντας ότι «η RSHB Capital S.A. θα μπορεί να ανταλλάσσει παγκόσμια οικονομικά μηνύματα μέσω του SWIFT».
Αναφέρθηκε ότι αυτή η ελεγχόμενη από το Κρεμλίνο εταιρεία «θα μπορούσε να ενεργεί ως σημείο σύνδεσης και να παρέχει τεχνικές υπηρεσίες για πληρωμές χωρίς να παίζει το ρόλο μιας τράπεζας, οπότε δεν χρειάζεται τραπεζική άδεια σύμφωνα με τη νομοθεσία του Λουξεμβούργου».
Επισημαίνοντας ότι η δεύτερη πρόταση του Γκουτέρες ήταν ότι ο ΟΗΕ ήθελε να ασφαλίσει τα ρωσικά πλοία από την επίθεση της Ουκρανίας, σημειώνεται ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ ανέφερε στην επιστολή ότι «μια χρηματοδοτούμενη από τον ΟΗΕ ασφαλιστική εταιρεία για τις ρωσικές εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων θα μπορούσε να λειτουργήσει με τους Lloyd’s σε 4-6 εβδομάδες».
Αναφέρθηκε ότι δεν πρόκειται μόνο για «ασφάλιση φορτίου για τις ρωσικές εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων», αλλά και για ασφάλιση «hull and P&I», η οποία περιλαμβάνει ασφάλιση του κύτους έναντι εξωτερικών ζημιών σε πλοία που χρησιμοποιούνται στις μεταφορές και πλήρη ασφάλιση ευθύνης έναντι ζημιών σε τρίτους.
Ως τρίτη πρόταση, ο Γκουτέρες προσφέρθηκε να βοηθήσει στην επιστροφή των περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί λόγω των κυρώσεων στην ΕΕ στην κυβέρνηση Πούτιν ότι «τα Ηνωμένα Έθνη μπορούν να συνεχίσουν να βοηθούν στην απελευθέρωση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων των ρωσικών εταιρειών λιπασμάτων στην ΕΕ».
Στην επιστολή του προς τον Λαβρόφ, ο Γκουτέρες ανέφερε ότι για το σκοπό αυτό «θα πρέπει να υποβληθεί κατάλογος συγκεκριμένων λογαριασμών ή περιουσιακών στοιχείων» και «οι ρωσικές εταιρείες λιπασμάτων θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για ρυθμίσεις απαλλαγής στις αρμόδιες αρχές της ΕΕ» και ότι «ο ΟΗΕ θα συνεργαστεί με τις αρμόδιες εθνικές αρχές και τις αρχές της ΕΕ βάσει αυτών των αιτήσεων».
Υποστηρίχθηκε ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ πρότεινε ότι τα ρωσικά πλοία που μεταφέρουν λιπάσματα και τρόφιμα θα μπορούσαν να λάβουν ταχείες λιμενικές άδειες για τον ελλιμενισμό τους σε λιμάνια της ΕΕ.
Η επιστολή ανέφερε ότι «ο ΟΗΕ είναι έτοιμος να εξετάσει περαιτέρω επιλογές για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ρωσικών πλοίων σε λιμένες της ΕΕ στο πλαίσιο του εμπορίου γεωργικών προϊόντων», συμπεριλαμβανομένων «απλουστευμένων διαδικασιών για την έκδοση σχετικών αδειών, μεταξύ άλλων και πριν τα πλοία εγκαταλείψουν τα ρωσικά λιμάνια».
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επιλεγμένες λιμενικές αρχές, όπως αυτές της Γερμανίας, του Βελγίου, της Ισπανίας και της Ολλανδίας, έχουν πραγματοποιήσει συζητήσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε ότι υπάρχουν άμεσες εξαιρέσεις από τις κυρώσεις της ΕΕ που θα επέτρεπαν στα ρωσικά πλοία την πρόσβαση σε λιμένες της ΕΕ όταν είναι απαραίτητο να αγοράσουν, να εισάγουν ή να μεταφέρουν γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένου του σιταριού και των λιπασμάτων.
Στην είδηση αναφέρεται ότι η ρωσική διοίκηση έχει εξετάσει τις προτάσεις και δεν έχει δώσει ακόμη την έγκρισή της και αμφιβάλλει για την τεχνική τους δυνατότητα, ενώ κύκλοι της ουκρανικής κυβέρνησης θεωρούν τις προτάσεις του Γκουτέρες «απίστευτη προσβολή» και τον ΟΗΕ «επιβράβευση της επιθετικής ρωσικής συμπεριφοράς».