Στην παρασκηνιακή στήλη Brussels Playbook του Politico αναφέρεται ότι το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενισχύσει την παραγωγή ημιαγωγών, θα συγκρουστεί με την απόφασή της να καταργήσει σταδιακά τα επικίνδυνα χημικά, προειδοποιούν η βιομηχανία και οι ειδικοί.

Τα PFAS («Forever chemicals») χρησιμοποιούνται ευρέως στην κατασκευή μικροτσίπ, κυρίως λόγω των ιδιοτήτων που τους δίνουν το όνομά τους: διαρκούν πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, θέτοντας κινδύνους για την υγεία και το περιβάλλον.

Τα PFAS είναι ανθεκτικά στο νερό, το λίπος και τη θερμότητα και βρίσκονται σε μια σειρά από καθημερινά προϊόντα, όπως συσκευασίες τροφίμων, ρούχα, καλλυντικά και χαρτί υγείας και άλλα.

Νωρίτερα φέτος, οι χώρες της ΕΕ πρότειναν την πολύ σταδιακή κατάργησή τους. Ωστόσο, η βιομηχανία μικροτσίπ προειδοποίησε ότι αυτό δημιουργεί «υπαρξιακά προβλήματα».

Η οριστική απαγόρευση των χημικών προϊόντων θα εμποδίσει τους στόχους που κατοχυρώνονται στην ευρωπαϊκή στρατηγική «ψηφιακής δεκαετίας» που στοχεύει να φτάσει το 20% του μεριδίου αγοράς στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας ημιαγωγών μέχρι το 2030, υποστήριξε η βιομηχανία.

Η ΕΕ προτείνει ήδη τη χορήγηση παρέκκλισης στη βιομηχανία τσιπ για 12 χρόνια προτού αρχίσουν και αυτές να καθαρίζουν τα PFAS. Ο κλάδος υποστηρίζει ότι η περίοδος χάριτος δεν είναι αρκετή, ενώ οι ακτιβιστές λένε ότι είναι πάρα πολύ.

Σε μια πρόταση που εστάλη στον οργανισμό χημικών της ΕΕ νωρίτερα αυτό το έτος, η Γερμανία, η Δανία, η Σουηδία, οι Κάτω Χώρες και η Νορβηγία υποστήριξαν ότι η μη απαγόρευση της χρήσης PFAS θα σήμαινε ότι «οι συγκεντρώσεις τους θα συνεχίσουν να αυξάνονται και οι τοξικές και ρυπογόνες τους επιπτώσεις θα είναι δύσκολο να αντιστραφούν.»

Οι βιομηχανικοί όμιλοι πιέζουν, υποστηρίζοντας ότι η κίνηση αυτή θα βάλει τρικλοποδιά στα σχέδια της ΕΕ για την εκ νέου εξυγίανση της κατασκευής μικροτσίπ.

Αυτές οι προσπάθειες θα «υπονομεύονταν θεμελιωδώς, καθώς μια τέτοια απαγόρευση θα αποδυνάμωνε αποφασιστικά την ανταγωνιστική θέση της ΕΕ σε σχέση με τους ανταγωνιστές της που δεν έχουυν παρόμοιους περιορισμούς», σύμφωνα με την ομάδα λόμπι SEMI Europe, η οποία περιλαμβάνει κορυφαίους κατασκευαστές τσιπ όπως η Intel και η GlobalFoundries με έδρα τις ΗΠΑ.

Τα τσιπ «δεν μπορούν να παραχθούν χωρίς το PFAS να είναι διαθέσιμο σε πολλά σημεία της αλυσίδας εφοδιασμού», τόνισε η ομάδα σε πρόσφατη ανάλυσή της.

Ο Γερμανός κατασκευαστής Infineon, ο οποίος έχει ανακοινώσει σχέδια για επέκταση της παραγωγής, δήλωσε ευθαρσώς ότι η απαγόρευση του PFAS «αντίκειται» με τους στόχους της ΕΕ για τα τσιπ.

Κερδίζοντας χρόνο

Στην πρότασή τους, οι πέντε χώρες πρότειναν να επιτραπεί στον κλάδο των τσιπ να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το PFAS για 12 χρόνια — σε ένδειξη της στρατηγικής σημασίας του κλάδου.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων (ECHA) θα πρέπει να αποφασίσει εάν συμφωνεί με την παρέκκλιση, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι χώρες της ΕΕ θα έχουν τον τελευταίο λόγο.

Η προοπτική περισσότερων περιθωρίων κινήσεων ώθησε τις εταιρείες τσιπ να ενισχύσουν το λόμπι και να πιέσουν για μια πιο γενναιόδωρη εξαίρεση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Ημιαγωγών κάλεσε την ΕΕ να εξετάσει «μια συνολική παρέκκλιση» για τη βιομηχανία, προειδοποιώντας ότι «η ικανότητα κατασκευής ή όντως εισαγωγής ημιαγωγών θα σταματήσει» μόλις εξαντληθεί η προσωρινή εξαίρεση.

Ο φόβος είναι επίσης ότι ορισμένες περιπτώσεις χρήσης θα μπορούσαν να παραβλεφθούν — και επομένως να μην εξαιρεθούν — λόγω της απόλυτης πολυπλοκότητας της διαδικασίας κατασκευής τσιπ.

Η SEMI Europe υποστήριξε επίσης πως θα πρέπει να υπάρχει περισσότερη ευελιξία, λέγοντας ότι η παρέκκλιση πρέπει να καλύπτει όχι μόνο τη μεταποίηση “αλλά όλες τις αλυσίδες εφοδιασμού και εμπορευματικής αξίας που είναι βασικές [για αυτήν]”.

Η βιομηχανία τονίζει ότι είναι ανοιχτή στο να εξετάσει ουσίες που θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν τα χημικά PFAS, αλλά υποστηρίζει ότι μια περίοδος 12 ετών είναι πολύ μικρή για να βρεθούν υποκατάστατα χωρίς PFAS σε ολόκληρη την αλυσίδα εμπορευματικής αξίας.

Σε έγγραφο που έλαβε το POLITICO, η Επιτροπή Κοινωνικοοικονομικής Ανάλυσης του ECHA αμφισβητεί το επιχείρημα ότι η δυσκολία αντικατάστασης μόνο των χημικών PFAS δικαιολογεί παρέκκλιση από τους κανόνες, λέγοντας ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερη ρύπανση και «μη αναστρέψιμη έκθεση σε αυτήν».

Οι ακτιβιστές κατά των χημικών – και ορισμένες φωνές της βιομηχανίας – απωθούν επίσης το συγκεκριμένο πλάνο.

Ο Jonatan Kleimark, ανώτερος σύμβουλος χημικών και επιχειρήσεων για τη ΜΚΟ ChemSec, δήλωσε: «Εάν δούμε αύξηση στον αριθμό των εγκαταστάσεων [κατασκευής ημιαγωγών], αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση [στη] συγκέντρωση του PFAS στην ΕΕ [η οποία] αναμφίβολα θα οδηγήσει σε περισσότερα προβλήματα υγείας και μεγαλύτερο κόστος για την κοινωνία».

«Βλέπουμε ήδη ότι έχουμε υψηλή συγκέντρωση [PFAS] στο αίμα, έχουμε PFAS στο νερό σε όλη την ΕΕ. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει το συνολικό πρόβλημα», πρόσθεσε.

Ακόμη και επαγγελματίες του κλάδου έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται τη δυσκολία της κατάστασης.

«Οι αντικαταστάσεις PFAS είναι βιώσιμες, ακόμη και σε πολύ δύσκολα περιβάλλοντα», δήλωσε ο Christopher Christuk, πρόεδρος της Transene Company, μια εταιρείας κατασκευής υλικών για τη βιομηχανία ηλεκτρονικών ειδών που έχει καταφέρει να δημιουργήσει υλικά χωρίς PFAS.

Υπήρξε «ελάχιστος αντίκτυπος στις πωλήσεις», είπε ο Christuk κατά τη διάρκεια μιας διαδικτυακής διάσκεψης, προσθέτοντας ότι «είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση για εμάς να μπορούμε να βγούμε και να πούμε «όχι», τα προϊόντα μας δεν περιέχουν PFAS».

«Προς όλες τις εταιρείες που λένε ότι δεν μπορούν να επιβιώσουμε χωρίς PFAS: Τότε ας μην επιβιώσουν», είπε ο Jan de Kloe, ένας επιχειρηματίας-ακτιβιστής κατά του PFAS που ζει στην ολλανδική πόλη Helmond, η οποία μαστίζεται από υψηλή ρύπανση εξαιτίας του σκανδάλου παραγωγής χρωμάτων τη δεκαετία του 1990. «Είναι τόσο απλό».