Τέλος στον μύθο της εισαγόμενης κρίσης βάζουν τα παράδοξα και οι δυσλειτουργίες, η Ελλάδα βρίσκεται αρκετές ημέρες στις πρώτες θέσεις με την ακριβότερη χονδρεμπορική στην Ευρώπη, ενώ οι αγορές βρίσκονται σε πτώση.
Σε αναζήτηση άλλων πηγών υπερκερδών φαίνεται πως βρίσκεται η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς οι επιδοτήσεις στη λιανική σταμάτησαν και στην παραγωγή η ολοένα μεγαλύτερη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας δημιουργεί νέες συνθήκες, αλλά και πεδία… αξιοποίησης όσο η ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα διατηρείται και θεωρείται «πολύτιμη» για λόγους ασφαλείας, αν και περιορίζεται σε βάθος χρόνου.
Το πρώτο δίμηνο του έτους η χονδρεμπορική αγορά κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου, προσεγγίζοντας μάλιστα τον Φεβρουάριο τις τιμές του πρώτου εξαμήνου 2021 (73,61 ευρώ/μεγαβατώρα). Βέβαια, ακόμα και με τις αγορές σε πτώση, η Ελλάδα βρίσκεται αρκετές ημέρες στις πρώτες θέσεις με την ακριβότερη χονδρεμπορική στην Ευρώπη.
Η δε τιμή του φυσικού αερίου επίσης πέφτει στο χρηματιστήριο αναφοράς της Ε.Ε. (TTF), οπότε σιγά-σιγά εκλείπει και η δικαιολογία της ξενόφερτης κρίσης. Από την άλλη, στην προμήθεια αναμένεται συγκράτηση ή και πτώση στα τιμολόγια ιδίως του Μαρτίου με την προσφορά πληθώρας προϊόντων, από τα οποία πάντως δεν λείπουν τα διάφορα εμπορικά… κολπάκια (π.χ., ύψος κατανάλωσης, πανάκριβο πάγιο, προϋποθέσεις για εκπτώσεις κ.λπ).
Εξισορρόπηση με το αζημίωτο
Βέβαια, και οι δύο αγορές (χονδρεμπορική-λιανική) κινούνται φέτος ελεύθερα χωρίς μηχανισμούς ανάκτησης μέρους των υπερεσόδων, χωρίς επιδοτήσεις, αν και με ρήτρες. Προφανώς οι παίκτες, ιδίως οι καθετοποιημένοι (παραγωγοί και προμηθευτές) δεν ζημιώνονται, διατηρούν την κερδοφορία τους, ενώ συγχρόνως τουλάχιστον στο «σκοτεινό» σύστημα της παραγωγής υπάρχει και η δυνατότητα επιπλέον κερδών μέσω της αγοράς εξισορρόπησης (balancing).
Θυμίζουμε ότι στόχος της αγοράς αυτής είναι η βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων πηγών προκειμένου να εξισορροπηθεί η παραγωγή με το φορτίο για την ασφαλή λειτουργία και την αναμενόμενη αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ, ενώ το μερίδιό της στην αγορά θα αυξάνεται όσο θα αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ, αφού ουσιαστικά καλύπτει το έλλειμμα ισχύος, ιδίως τις απογευματινές ώρες που βγαίνουν εκτός τα φωτοβολταϊκά. Ο ΑΔΜΗΕ δεσμεύει τις απαραίτητες εφεδρείες από θερμικές μονάδες για την ασφαλή λειτουργία του συστήματος, για τις οποίες προβλέπεται, βέβαια, γενναία αποζημίωση των παραγωγών που παρέχουν αυτή την υπηρεσία και η τιμολόγηση γίνεται βάσει της προσφοράς (pay-as-bid).
Η αγορά για την υπηρεσία παροχής συνήθως είναι πιο επικερδής για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας δεδομένων της πιο υψηλής συγκέντρωσης και της διάρκειας των συμβάσεων. Έτσι δεν πληρώνονται όλες οι μονάδες των παραγωγών με τη χαμηλή τιμή, ιδίως το τελευταίο δίμηνο, της βασικής χονδρεμπορικής αγοράς (επόμενης ημέρας – DAM), αλλά με την υψηλότερη της balancing αγοράς.
Δηλαδή, προτιμούν να εντάσσονται καθημερινά στο πρόγραμμα του Διαχειριστή και να αμείβονται με τις υψηλότερες τιμές αγοράς εξισορρόπησης, αντί της «κανονικής» αγοράς που είναι σημαντικά φθηνότερη, χωρίς τη δυνατότητα επιπλέον κερδών.
karditsastakra