Οι προειδοποιήσεις του υπουργού Εσωτερικών, των τελευταίων μηνών, σε σχέση με την κατάσταση στο Μεταναστευτικό και τον κίνδυνο αύξησης των ροών Σύρων παράτυπων μεταναστών, από τον Λιβανο στην Κύπρο, επιβεβαιώθηκαν.
Η Κύπρος, παρά τις προσπάθειες, καλείται για ακόμα μια φορά να δεχθεί τεράστια πίεση, πολύ μεγαλύτερη από εκείνη που της αναλογεί ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τόσο στο κομμάτι της φιλοξενίας, όσο και στο κομμάτι της διαχείρισης γεωπολιτικών, πολιτικών, ακόμα και οικονομικών ζητημάτων, που αφορούν τις γειτονικές χώρες της Μέσης Ανατολής και κυρίως τον Λίβανο και τη Συρία.
Πρόλαβαν τα χειρότερα
Αν υπάρχει κάτι θετικό για να αναδείξει κανείς από το ζήτημα του Μεταναστευτικού το τελευταίο διάστημα, ήταν η επιτυχημένη προσπάθεια της Κυβέρνησης να αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των επιστροφών και με αυτόν τον τρόπο να αποσυμφορήσει μια ήδη πιεσμένη κατάσταση. Κανείς δεν θα ήθελε να σκεφτεί, ποια εικόνα θα παρουσίαζαν τα κέντρα φιλοξενίας, αν δεν είχαν προηγηθεί οι μεγάλες σε αριθμό επιστροφές παράτυπων μεταναστών, για τις οποίες τόσο ο υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου, όσο και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έλαβαν στο πρόσφατο παρελθόν τα εύσημα από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και την αρμόδια Επίτροπο για το Μεταναστευτικό Γιόχανσον.
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι κυβερνώντες καλούνται να διαχειριστούν μια πολύ δύσκολη κατάσταση, για την οποία δεν φέρουν ευθύνη. Η προσπάθεια που γίνεται, ενόψει της ραγδαίας αύξησης των ροών με βάρκες προς την Κύπρο, είναι οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, να λειτουργήσουν μέσα στα πλαίσια που καθορίζει η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, χωρίς να μπαίνει σε κίνδυνο η ζωή αυτών των ανθρώπων.
Οι ενέργειες του αρμόδιου Υπουργείου, ήταν ταυτόχρονες και προς πολλές κατευθύνσεις. Σε πρώτο πλάνο, είναι ξεκάθαρο μέσω των χειρισμών, πως προτεραιότητα δόθηκε στο θέμα της αλλαγής του καθεστώτος, των ασφαλών περιοχών της Συρίας, έτσι ώστε, πιο εύκολα, άνθρωποι που κατάγονται από περιοχές που είναι ασφαλείς, να επιστρέφουν στην χώρα τους.
Το δεύτερο ήταν η συνεννόηση με τις Αρχές του Λιβάνου, προκειμένου να λειτουργήσουν αποτρεπτικά στην αύξηση των ροών προς την Κύπρο και το τρίτο, να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου στους Ευρωπαίους εταίρους, ώστε να σταθούν αλληλέγγυοι σε αυτή την δύσκολη κατάσταση που καλείται να διαχειριστεί η Κύπρος και να βοηθήσουν, τόσο για την υλοποίηση των άλλων δύο προτεραιοτήτων όσο και στο κομμάτι της ίσης κατανομής των βαρών που προκύπτουν, από την αύξηση των ροών.
Διαφορετικές προτεραιότητες και συμφέροντα
Σε κάθε προσπάθεια ωστόσο, τα συμφέροντα και οι διαφορετικές προτεραιότητες των Ευρωπαίων εταίρων, λειτουργούν κατασταλτικά στις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για παράδειγμα στο θέμα της δημιουργίας διπλωματικών σχέσεων με τη Συρία, που θα επέτρεπε σε μια μίνιμουμ συνεννόηση με το καθεστώς Άσαντ, για το ποιόν, την προέλευση και το ενδεχόμενο επιστροφής, Σύρων μεταναστών στη χώρα, μέσα σε ασφαλείς συνθήκες, αντιστέκονται σημαντικές ευρωπαϊκές χώρες.
Όπως συμβαίνει και στο ζήτημα του Λιβάνου, αφού αν και η Κυπριακή Δημοκρατία ουσιαστικά ζητά από την ΕΕ να βοηθήσει την αδύναμη Κυβέρνηση της χώρας, να περιορίσει τις αναχωρήσεις βαρκών, όπως έκανε πολύ πρόσφατα με την Αίγυπτο και κάνει εδώ και αρκετά χρόνια με την Τουρκία, στις Βρυξέλλες, υπάρχει ένα λόμπι χωρών που δεν το ευνοεί.
Μάλιστα, κάποιοι εκτιμούν πως οι αυξημένες ροές των τελευταίων εβδομάδων, είναι απότοκο μιας συντονισμένης προσπάθειας της γειτονικής χώρας για να αποκομίσει οικονομικά οφέλη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να ενισχύσει τα άδεια ταμεία της.
Πώς άλλαξε ο χάρτης του Μεταναστευτικού
Σε ένα άλλο επίπεδο, εάν διερευνήσει κανείς πώς άλλαξε ο χάρτης των ροών τα τελευταία χρόνια, θα καταλήξει σε συγκεκριμένες διαπιστώσεις. Σε ό,τι αφορά τον διάδρομο της ανατολικής Μεσογείου, είναι πλέον ξεκάθαρο πως ο διάδρομος μέσω Τουρκίας που κατέληγε, είτε δια ξηράς, είτε δια θαλάσσης στην ελληνική επικράτεια, έχει εξασθενίσει. Όπως εξασθένησε και ο διάδρομος από την Τουρκία στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω κατεχομένων, που ως επί το πλείστον επέλεγαν, μετά από υποδείξεις Τούρκων διακινητών, Αφρικανοί μετανάστες.
Το ερώτημα που εγείρεται, έχει να κάνει με τους λόγους, που συντονισμένα πλέον επιλέγεται η διαδρομή με βάρκες προς την Κύπρο. Την ώρα μάλιστα πoυ διακινούνται πληροφορίες, ότι οι Σύροι, μετακινούνται από καταυλισμούς που βρίσκονται στην Τουρκία, κι αφού διασχίσουν την ίδια τους τη χώρα, φτάνουν στον Λίβανο και από κει με βάρκες έρχονται στην Κύπρο.