Η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ καταγγέλλει ως ανεπαρκές το σχέδιο εκεχειρίας στη Γάζα Ζητά από τα κράτη – μέλη του Οργανισμού να διακόψουν τις σχέσεις με το Ισραήλ

Η ειδική εισηγήτρια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, εξαπέλυσε σφοδρή κριτική εναντίον του σχεδίου κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, το οποίο προωθήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και εγκρίθηκε από τα εμπλεκόμενα μέρη. Κατά τη δήλωσή της την Τετάρτη 22 Οκτωβρίου, η Ιταλίδα νομικός χαρακτήρισε τη συμφωνία «απόλυτα ανεπαρκή» και «ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο», υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να οδηγήσει στον τερματισμό αυτού που περιέγραψε ως «γενοκτονία» των Παλαιστινίων από το Ισραήλ με τη συνενοχή των Ηνωμένων Πολιτειών. Η δήλωσή της έρχεται σε μια στιγμή που, παρά την εκεχειρία που εφαρμόζεται από τις 10 Οκτωβρίου, η κατάσταση στη Γάζα παραμένει εύθραυστη, με τις ισραηλινές δυνάμεις να διατηρούν τον έλεγχο περίπου της μισής επικράτειας του θύλακα.

Η προσωρινή συμφωνία, αποτέλεσμα δύο ετών σφοδρών συγκρούσεων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, προέβλεπε την επιστροφή των εναπομεινάντων ομήρων, την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον πληθυσμό της Γάζας και τη σταδιακή ανοικοδόμηση του παραθαλάσσιου παλαιστινιακού εδάφους, το οποίο έχει σχεδόν ισοπεδωθεί από τους βομβαρδισμούς. Ωστόσο, σύμφωνα με την Αλμπανέζε, οι προβλέψεις αυτές δεν επαρκούν ούτε για να αποκαταστήσουν την αξιοπρέπεια των Παλαιστινίων ούτε για να σταματήσουν τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, «χρειάζεται δέσμευση για να τερματιστεί η κατοχή, να σταματήσει η εκμετάλλευση των παλαιστινιακών πόρων και να σταματήσει ο αποικισμός των παλαιστινιακών εδαφών».

Η ειδική εισηγήτρια υπογράμμισε ότι οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού στη Γάζα δεν μπορούν να θεωρηθούν συμβατικές στρατιωτικές συγκρούσεις, αλλά συνιστούν «γενοκτονική εκστρατεία» με σαφή πρόθεση «να καταστραφεί ένας λαός ως τέτοιος». Η ίδια, αν και ενεργεί με εντολή του ΟΗΕ, δεν εκφράζει επίσημα τη θέση του οργανισμού. Παρά ταύτα, οι δηλώσεις της βρίσκονται σε ευθυγράμμιση με τις εκτιμήσεις διαφόρων διεθνών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Διεθνής Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι οποίες έχουν επίσης κατηγορήσει το Ισραήλ για προθέσεις γενοκτονίας. Η κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανιάχου απορρίπτει τις κατηγορίες ως «ψευδείς» και «αντισημιτικές», υποστηρίζοντας ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις της αποσκοπούν αποκλειστικά στην εξουδετέρωση της Χαμάς.

Η Αλμπανέζε έκανε τις δηλώσεις αυτές στη Νότια Αφρική, χώρα που έχει ήδη προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο εναντίον του Ισραήλ με την κατηγορία της γενοκτονίας. Βρέθηκε εκεί για να συμμετάσχει στην ετήσια εκδήλωση που είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Νέλσον Μαντέλα και που θα πραγματοποιηθεί στις 25 Οκτωβρίου. Η ίδια, στην οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει κυρώσεις από τον Ιούλιο για τις επικρίσεις της προς το Ισραήλ, αναμένεται να παρουσιάσει μέσα στις επόμενες ημέρες τη νέα της έκθεση στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

Στην προκαταρκτική εκδοχή της έκθεσης, η οποία έχει ήδη αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΟΗΕ, η Αλμπανέζε καταγγέλλει τη «συνέργεια» δυτικών κυβερνήσεων στη συνεχιζόμενη τραγωδία της Γάζας. Όπως σημειώνει, «ακόμη και όταν η γενοκτονική βία έγινε οφθαλμοφανής, κράτη, κυρίως δυτικά, συνέχισαν να παρέχουν στο Ισραήλ στρατιωτική, οικονομική, διπλωματική και ιδεολογική υποστήριξη, ακόμη και ενώ ο λιμός και η ανθρωπιστική βοήθεια μετατρέπονταν σε όπλα από τον ισραηλινό στρατό». Η ειδική εισηγήτρια υποστηρίζει ότι τα κράτη αυτά «θα μπορούσαν και θα έπρεπε να κληθούν να λογοδοτήσουν επειδή βοήθησαν, συνέβαλαν ή συμμετείχαν σε ενέργειες που είναι παράνομες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στη Νότια Αφρική, η Αλμπανέζε δήλωσε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ δεν διέπραξαν μόνο γενοκτονία στη Γάζα, αλλά οδήγησαν σε διάβρωση και κατάρρευση του πολυμερούς συστήματος», καταγγέλλοντας ότι οι ενέργειές τους απειλούν τη διεθνή τάξη και υπονομεύουν κάθε προσπάθεια απονομής δικαιοσύνης και λογοδοσίας. Ειδική αναφορά έκανε στα τέσσερα μέλη του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που υπέστησαν επίσης αμερικανικές κυρώσεις, γεγονός που, κατά την ίδια, καταδεικνύει τον εκφοβισμό όσων προσπαθούν να προωθήσουν τη διεθνή δικαιοσύνη.

Αναφερόμενη στις συζητήσεις που αναζωπυρώθηκαν τους τελευταίους μήνες σχετικά με τη λεγόμενη «λύση των δύο κρατών», η εισηγήτρια του ΟΗΕ την αποκάλεσε «πρόσχημα» που χρησιμοποιείται για να δοθεί η εντύπωση ότι η διεθνής κοινότητα δρα, ενώ στην πραγματικότητα παρακάμπτεται το επείγον ζήτημα της παύσης της βίας και της λογοδοσίας. «Το επείγον», τόνισε, «είναι να συζητηθεί πώς θα σταματήσει η γενοκτονία».

Η Φραντσέσκα Αλμπανέζε κατέληξε καλώντας τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να διακόψουν τις διπλωματικές, πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές σχέσεις τους με το Ισραήλ, επισημαίνοντας ότι δεν είναι «υποχρεωμένα να βοηθούν κράτη που διαπράττουν παράνομες ενέργειες». Υποστήριξε ότι όσα κράτη συνεχίζουν να συνεργάζονται με το Ισραήλ «φέρουν ευθύνη σε κάποιο βαθμό» για την παράταση της τραγωδίας στη Γάζα και για την αποδυνάμωση των διεθνών θεσμών που έχουν ως αποστολή την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου.