Σοκ έχει προκαλέσει στην Αλβανία – και όχι μόνο – το αιματηρό περιστατικό που εκτυλίχθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας στην αίθουσα δικαστηρίου των Τιράνων, όταν ένας 30χρονος άνδρας εισέβαλε οπλισμένος και άνοιξε πυρ εντός της δικαστικής αίθουσας, δολοφονώντας εν ψυχρώ τον δικαστή Astrit Kalaja και τραυματίζοντας δύο ακόμη άτομα.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της αστυνομίας, ο δράστης, Έλβις Σκέμπι, άνοιξε πυρ κατά τη διάρκεια δικαστικής συνεδρίασης, σπέρνοντας τον πανικό μέσα στην αίθουσα. Ο δικαστής Kalaja δέχθηκε τουλάχιστον μία σφαίρα και υπέκυψε στα τραύματά του κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο. Οι δύο τραυματίες, που συμμετείχαν στην ακροαματική διαδικασία, νοσηλεύονται εκτός κινδύνου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Σκέμπι ήταν παρών στην αίθουσα του δικαστηρίου, όπου στις 2:00 μ.μ. είχε ξεκινήσει ακροαματική διαδικασία για υπόθεση περιουσίας, στην οποία ο ίδιος ήταν διάδικος. Στη συνέχεια, η ακροαματική διαδικασία συνεχίστηκε κανονικά μέχρι να ενημερωθεί η δικαστής Astrit Kalaja για τους ισχυρισμούς και των δύο μερών.
Λίγα λεπτά αργότερα, ο δικαστής αποφάνθηκε υπέρ της αντίπαλης πλευράς του Shkëmbi, των πολιτών RK και EK, οι οποίοι τραυματίστηκαν και βρίσκονται εκτός κινδύνου. Ο Σκέμπι πυροβόλησε τον δικαστή με πιστόλι μόλις εξέδωσε την ετυμηγορία.
Μετά το έγκλημα που διαπράχθηκε εντός του δικαστικού μεγάρου, ο δράστης παρέδωσε το όπλο στον φύλακα ασφαλείας του δικαστηρίου και στη συνέχεια διέφυγε στην αυλή του δικαστηρίου, όπου απ’ έξω υπήρχε περιπολικό της αστυνομίας. Ο δράστης δεν αντιστάθηκε και παρέμεινε στην αυλή του δικαστηρίου μέχρι που οι αστυνομικοί του έβαλαν χειροπέδες.
Ανείπωτο σοκ στην αλβανική Δικαιοσύνη
Η δολοφονία του δικαστή Kalaja συγκλόνισε την αλβανική κοινωνία και φέρνει στο προσκήνιο κρίσιμα ερωτήματα για την ασφάλεια των δικαστικών λειτουργών στη χώρα, ειδικά σε μια περίοδο κατά την οποία η Δικαιοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων με τη στήριξη διεθνών οργανισμών όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Μέχρι στιγμής, οι αρχές δεν έχουν ανακοινώσει επίσημο κίνητρο για την επίθεση. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες που προκύπτουν από την ιστοσελίδα του δικαστηρίου, η υπόθεση στην οποία συμμετείχε ο δράστης σχετιζόταν με διαφορά για ακίνητη περιουσία.
Ποιος ήταν ο Astrit Kalaja
Ο 62χρονος Astrit Kalaja θεωρούνταν από τους πλέον έμπειρους και σεβαστούς δικαστές της χώρας. Γεννημένος στη Σκόδρα, υπηρέτησε για δεκαετίες το δικαστικό σώμα της Αλβανίας, με σημαντική διαδρομή σε διάφορες βαθμίδες της δικαιοσύνης.
Από το 2004 έως το 2023 διετέλεσε δικαστής στο Εφετείο της Σκόδρας, ενώ μεταξύ 2019 και 2023 υπηρέτησε ως αναπληρωτής πρόεδρος του ίδιου δικαστηρίου. Το τελευταίο διάστημα, είχε μετατεθεί στο Εφετείο Γενικής Δικαιοδοσίας στα Τίρανα, συνεχίζοντας ενεργά τη δικαστική του σταδιοδρομία.
Ο Kalaja ήταν ένας από τους ελάχιστους ανώτερους δικαστές που πέρασαν με επιτυχία τη διαδικασία θεσμικού ελέγχου (γνωστή ως vetting), που εφαρμόστηκε από το 2016 στο πλαίσιο της μεγάλης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για την καταπολέμηση της διαφθοράς στον τομέα της Δικαιοσύνης, με την επίβλεψη και τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ.
Ανησυχία και πολιτικές αντιδράσεις
Η στυγερή δολοφονία έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις και κύμα ανησυχίας στην Αλβανία, με πολλούς να εκφράζουν φόβους για την ασφάλεια των δικαστικών λειτουργών αλλά και για τις αντοχές του ίδιου του θεσμού της Δικαιοσύνης.
Πολιτικοί, δικαστικοί και νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η τραγωδία έρχεται σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή για το κράτος δικαίου στη χώρα, με τα δικαστήρια να ασφυκτιούν υπό το βάρος χιλιάδων εκκρεμών υποθέσεων και τους δικαστές να καλούνται να διαχειριστούν σύνθετες και συχνά επικίνδυνες υποθέσεις, με περιορισμένους πόρους και χωρίς επαρκή προστασία.
Η αλβανική κυβέρνηση αναμένεται να προβεί σε επίσημη τοποθέτηση εντός των επόμενων ωρών, ενώ ήδη γίνεται λόγος για ανάγκη άμεσης επανεξέτασης των μέτρων ασφαλείας στα δικαστήρια της χώρας.