Από την ημέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ επέστρεψε στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, στις 20 Ιανουαρίου, εννέα μετανάστες έχασαν τη ζωή τους ενώ βρίσκονταν υπό κράτηση, όπως αποκάλυψε ο Τοντ Λάιονς, διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης (ICE), σε κατάθεσή του ενώπιον επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων. Ο ίδιος δήλωσε πως η υπηρεσία λειτουργεί με «διαφάνεια» και διενεργεί «σε βάθος» έρευνες για κάθε περιστατικό.
Η ανακοίνωση έρχεται τη στιγμή που ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος έχει επαναφέρει την καταστολή της παράτυπης μετανάστευσης στην κορυφή της πολιτικής του ατζέντας. Ο Τραμπ συνεχίζει να υιοθετεί εμπρητική ρητορική, κάνοντας λόγο για «εισβολή εγκληματιών» από το εξωτερικό, επιμένοντας σε μαζικές απελάσεις και φροντίζοντας ώστε τα σχετικά περιστατικά να προβάλλονται με έμφαση από μέσα ενημέρωσης που τον στηρίζουν.
Οι θάνατοι αυτοί επαναφέρουν ερωτήματα για τις συνθήκες κράτησης και τη διαχείριση των μεταναστών από την ICE, σε ένα κλίμα όλο και πιο εχθρικό απέναντι στους ανθρώπους που διασχίζουν τα σύνορα αναζητώντας ασφάλεια ή καλύτερες συνθήκες ζωής. Παρά τις διαβεβαιώσεις περί διαφάνειας και ερευνών, η πραγματικότητα στα κρατητήρια μεταναστών παραμένει στο επίκεντρο ανησυχιών και πολιτικής αντιπαράθεσης.
Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης των ΗΠΑ (ICE) συνεργάζεται με ιδιωτικές εταιρείες μέσω υπεργολαβιών για τη διαχείριση κρίσιμων λειτουργιών, όπως η λειτουργία των κέντρων κράτησης μεταναστών — μια πρακτική που πυροδοτεί έντονες αντιδράσεις, ιδιαίτερα λόγω των σημαντικών κερδών που καταγράφουν οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις. Το ζήτημα τέθηκε εκ νέου στο προσκήνιο κατά την πρόσφατη ακρόαση του επικεφαλής της ICE, Τοντ Λάιονς, ενώπιον επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Ο Λάιονς, όταν πιέστηκε να δώσει εξηγήσεις για τις συνθήκες κράτησης, ισχυρίστηκε πως οι υπηρεσίες που παρέχονται πληρούν «τα πιο υψηλά πρότυπα», υπερασπιζόμενος το σύστημα και τις συνεργασίες της υπηρεσίας. Οι δηλώσεις του προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Δημοκρατικής βουλεύτριας Βερόνικα Εσκόμπαρ, η οποία κατήγγειλε πως η ICE φυλακίζει ανθρώπους που «στην πλειονότητά τους δεν αποτελούν απειλή για κανέναν». Παράλληλα, κατηγόρησε την υπηρεσία για την επιβολή ενός αυταρχικού και αστυνομικού μοντέλου αντιμετώπισης των μεταναστών, το οποίο —όπως είπε— δεν αρμόζει σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο που οι πρακτικές της ICE βρίσκονται υπό έντονη κριτική, με τους θανάτους εννέα μεταναστών υπό κράτηση να έχουν ήδη προκαλέσει κοινωνική και πολιτική αναστάτωση. Οι σχέσεις με τον ιδιωτικό τομέα, τα οικονομικά συμφέροντα πίσω από τη διαχείριση των κρατητηρίων και η πολιτική σκλήρυνσης του μεταναστευτικού πλαισίου από την κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζουν να πυροδοτούν αντιπαραθέσεις στην Ουάσιγκτον.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει κηρύξει πόλεμο στην παράτυπη μετανάστευση