Έχει ξεθωριάσει η λάμψη του 51ου άστρου της Αμερικής; Έχει ξεθωριάσει ο μύθος του «ισραηλινού ελέγχου επί των αμερικανικών αποφάσεων»;
Η επίσκεψη του Αντιπροέδρου των ΗΠΑ στο Ισραήλ αυτή την εβδομάδα δεν είναι ένα περαστικό πρωτόκολλο. Πίσω από τη δημοσιοποιημένη σκηνή χαμόγελων και δηλώσεων, μια βαθύτερη αλήθεια έχει αποκρυσταλλωθεί: οι ισραηλινές αποφάσεις δεν μαγειρεύονται πλέον μόνο στο Τελ Αβίβ, αλλά παρασκευάζονται στην Ουάσινγκτον και σερβίρονται έτοιμες στο ισραηλινό τραπέζι, με οδηγίες σερβιρίσματος και καρυκεύματα. Αυτή τη φορά, οι Αμερικανοί δεν περιορίστηκαν στην παρακολούθηση ή τη μεσολάβηση: Ο Αντιπρόεδρος έφτασε, με επικεφαλής δύο ειδικούς απεσταλμένους, και ο Υπουργός Εξωτερικών θα τον συνοδεύσει για να κλείσει τον κύκλο γύρω από την ισραηλινή κυβέρνηση, σε μια σκηνή που θυμίζει την εποχή της κηδεμονίας, όχι της συμμαχίας. Από τις 7 Οκτωβρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενεργούν ως εταίρος στη διακυβέρνηση εντός του Ισραήλ, όχι απλώς ως υποστηρικτής. Στο αποκορύφωμα του πολέμου στη Γάζα, Αμερικανοί αξιωματούχοι παρευρέθηκαν στις συνεδριάσεις του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας, εξετάζοντας τα σχέδια πεδίου και παρεμβαίνοντας στη διαμόρφωση σημαντικών αποφάσεων. Αυτό συνέβη κατά την εποχή Μπάιντεν, αλλά η κληρονομιά του έχει επεκταθεί ακόμη και στην εποχή Τραμπ, ο οποίος δεν έχει καμία αμφιβολία για τις δημόσιες επιταγές του Ισραήλ. Η μετατόπιση είναι σαφής: Η Αμερική δεν στέκεται πλέον πίσω από το Ισραήλ, αλλά μάλλον μπροστά του.
Υπό τον Μπάιντεν, η αμερικανική παρέμβαση φαινόταν να καλύπτεται από τη γλώσσα του «συντονισμού ασφαλείας» και του «στρατηγικού διαλόγου». Η Ουάσιγκτον προωθούσε την εποπτεία του πολέμου ως αναγκαιότητα για τον έλεγχο του ρυθμού και την αποτροπή μιας περιφερειακής έκρηξης. Αλλά η πραγματικότητα ήταν βαθύτερη: Αμερικανοί αξιωματούχοι βρίσκονταν σε ισραηλινά δωμάτια λήψης αποφάσεων. Σήμερα, στην εποχή του Τραμπ, καθοδηγούμενη από την ορμή ενός διαπραγματευτή, η παρέμβαση έχει μετατραπεί σε άμεση υπαγόρευση. Δεν υπάρχει διπλωματική κάλυψη ή γλωσσική αμφισημία. Ο Τραμπ επιβάλλει το αμερικανικό σχέδιο ρήτρα προς ρήτρα (αφού έδωσε στο Ισραήλ πλήρη ελευθερία μήνες πριν από τον πόλεμο): ανταλλαγές κρατουμένων, φάσεις αποχώρησης, χάρτες ασφαλών ζωνών, ακόμη και τα ονόματα των αντιπροσωπειών που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις του Σαρμ ελ-Σέιχ. Ασκεί την πολιτική σαν μια συμφωνία ακινήτων, αντιμετωπίζοντας το Ισραήλ σαν έναν τοπικό εργολάβο που εφαρμόζει ένα έργο σχεδιασμένο από την Αμερική και θεωρείται υπεύθυνος για κάθε καθυστέρηση στην εφαρμογή. Αυτό που συμβαίνει δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το Ισραήλ έχει χάσει την πολιτική του βούληση, αλλά έχει χάσει το μονοπώλιο της αυτοδιάθεσης για το οποίο πάντα καυχιόταν. Για πρώτη φορά, οι ισραηλινές πολιτικές διαμορφώνονται στο πλαίσιο των άμεσων αμερικανικών συμφερόντων, όχι υπό το λάβαρο «η ασφάλεια του Ισραήλ πρώτα». Ο Τραμπ, με την επιχειρηματική του λογική, καταλαβαίνει, στη γλώσσα των συμφερόντων, ότι οι μεγαλύτερες αγορές και τα μεγαλύτερα κέρδη δεν βρίσκονται στο Τελ Αβίβ, αλλά στον Κόλπο και την αραβική περιοχή. Επομένως, ανακατεύει τα χαρτιά: το Ισραήλ δεν είναι πλέον το μοναδικό κέντρο, αλλά μάλλον ένας δαπανηρός κόμβος για τον Αμερικανό φορολογούμενο, σε ένα δίκτυο περιφερειακών οικονομικών και στρατηγικών συμφερόντων σημαντικών για την Ουάσιγκτον. Αντίθετα, το σιωνιστικό λόμπι δεν έχει παρακμάσει εντελώς, αλλά δεν είναι πλέον η πιο ισχυρή δύναμη. Η επιρροή του διαβρώνεται υπό την πίεση της αμερικανικής κοινής γνώμης, η οποία τώρα θεωρεί το Ισραήλ ως ηθικό και πολιτικό βάρος. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις έχουν δείξει ότι η πλειοψηφία των νέων Αμερικανών δεν υποστηρίζει πλέον το Ισραήλ και έχει αρχίσει να το επικρίνει ανοιχτά, δίνοντας στην Ουάσιγκτον μεγαλύτερη ελευθερία να ασκεί υπολογισμένη κηδεμονία. Αυτό είναι στρατηγικά ανησυχητικό για το Ισραήλ, καθώς αυτή η νέα γενιά τελικά θα κυβερνήσει την Αμερική.
Το Ισραήλ εδώ και καιρό περιγράφεται ως «το 51ο αστέρι στην αμερικανική σημαία» ή «το μόνιμο αμερικανικό αεροπλανοφόρο στη Μέση Ανατολή». Αλλά το τοπίο αλλάζει. Το αεροπλανοφόρο δεν πλέει πλέον υπό τις δικές του διαταγές, αλλά διοικείται από μια αίθουσα επιχειρήσεων στην Ουάσινγκτον. Ακόμα και στο έδαφος, ο ισραηλινός στρατός έχει εμφανιστεί σε διάφορα σημεία περιμένοντας το σήμα της Ουάσινγκτον: Πότε θα ξεκινήσει η επίθεση; Πότε θα σταματήσει; Ποιοι θα συμπεριληφθούν στη λίστα των κρατουμένων; Ποιοι θα αποκλειστούν; Κάθε φορά που το Ισραήλ δίσταζε, η αμερικανική απάντηση ήταν σταθερή: «Εκτελέστε το σχέδιο». Αυτή η νέα πραγματικότητα δεν αναιρεί τη στρατηγική και δομική αλληλεξάρτηση μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά αποκαλύπτει ότι η ηθική κυριαρχία του Ισραήλ στη λήψη αποφάσεων στις ΗΠΑ έχει μετατραπεί σε εκτελεστική υποταγή μετά τις 7 Οκτωβρίου (ο Τραμπ απεχθάνεται την αποτυχία, γι’ αυτό και έδρασε και μετά την αποτυχία της επίθεσης στη Ντόχα). Το Ισραήλ, το οποίο κάποτε καυχιόταν για την επιρροή του στην Ουάσινγκτον, τώρα βρίσκεται πλήρως υπό την επιρροή της Ουάσινγκτον. Κάποιοι βλέπουν αυτή τη μετατόπιση ως μια απλή ανταλλαγή ρόλων, εξαπατώντας τους αναλυτές, μέσα στο ίδιο σύστημα: οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ δεν αντιφάσκουν μεταξύ τους, αλλά μάλλον αλληλοσυμπληρώνονται στην υπηρεσία ενός ενιαίου έργου. Ωστόσο, μια βαθύτερη ανάγνωση αποκαλύπτει ότι η Ουάσιγκτον είναι σήμερα πιο πραγματιστική και ιδιοτελής από ποτέ. Δεν ενδιαφέρεται πλέον τόσο για την «ταυτότητα του κράτους» όσο για τον ρόλο και τα συμφέροντά του εντός αυτού. Αν η λειτουργία του Ισραήλ είναι να προστατεύει τα αμερικανικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή, αυτή η λειτουργία αναθεωρείται και τροποποιείται τώρα για να ταιριάζει σε έναν νέο χάρτη των αραβοαμερικανικών σχέσεων. Ο Τραμπ, με το επιχειρηματικό του υπόβαθρο, δεν πιστεύει στις ιστορικές αφοσιώσεις αλλά στις «συνεχιζόμενες συμφωνίες». Επομένως, επαναπροσδιορίζει το Ισραήλ: όχι τον μοναδικό εταίρο, αλλά τον υπό όρους εταίρο.
Αυτή η μετατόπιση μπορεί να είναι προσωρινή ή λειτουργική, αλλά είναι πρωτοφανής στην ιστορία των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αρκούνται πλέον στο να υπαγορεύουν τις γενικές γραμμές, αλλά μάλλον καθορίζουν με ακρίβεια τις λεπτομέρειες της ισραηλινής πολιτικής. Από το πεδίο της μάχης στη Γάζα μέχρι τις αίθουσες της Κνεσέτ, από τις πολεμικές αποφάσεις μέχρι τις διαπραγματεύσεις και την κατάπαυση του πυρός, η Ουάσιγκτον σήμερα δεν είναι σύμμαχος του Ισραήλ… αλλά εταίρος στη διακυβέρνησή του. Πρόκειται για μια νέα εποχή στη Μέση Ανατολή, όπου το αστέρι με τις 51 άκρες έχει χάσει τη λάμψη του, ή σχεδόν, και έχει γίνει μέρος ενός αμερικανικού γαλαξία που περιστρέφεται γύρω από έναν μόνο άξονα: Αμερική/συμφέροντα πρώτα, ακόμη και αν το τίμημα είναι η υποχώρηση του ισραηλινού μύθου από τον θρόνο της λήψης αποφάσεων και τον ρόλο που ιστορικά αγαπούσε ως το κλειδί για την Ουάσιγκτον και το κακομαθημένο παιδί της.
dimpenews.com