Πρωτοφανείς σκηνές εκτυλίχθηκαν το απόγευμα της Παρασκευής 28 Φεβρουαρίου 2025 στον Λευκό Οίκο, κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου Donald Trump με τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky.
Στη συνάντηση αυτή, η οποία είχε προγραμματιστεί για να επισφραγιστεί η συμφωνία για τα ορυκτά, κατέληξε σε μια τεράστια αποτυχία και σοβαρές πολιτικές εντάσεις. Αντί να οδηγήσει σε μια επιτυχία για τις δύο πλευρές, η συνάντηση εξελίχθηκε σε φιάσκο, με αποτέλεσμα να μην υπογραφεί η συμφωνία που είχε προκαλέσει μεγάλες προσδοκίες.
Η ένταση μεταξύ των δύο ηγετών ξεκίνησε από την αρχή της συνάντησης και κορυφώθηκε όταν ο Zelensky ζήτησε από τον Trump να είναι προσεκτικός με τη Ρωσία και να αναγνωρίσει τη σοβαρότητα της κατάστασης στην Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος εξέφρασε ανησυχία για την πιο ήπια στάση του Αμερικανού προέδρου απέναντι στον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin, κάτι που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Trump. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατηγόρησε τον Zelensky για ασέβεια και ανευθυνότητα, γεγονός που προκάλεσε την έκρηξη εντάσεων στην αίθουσα.
Στη συνέχεια, ο Zelensky αμφισβήτησε ευθέως τον Trump για την αντίληψή του σχετικά με την κατάσταση των ουκρανικών πόλεων μετά από τρία χρόνια πολέμου. Ο Ουκρανός πρόεδρος απέρριψε τις δηλώσεις του Trump ότι οι πόλεις της Ουκρανίας έχουν μετατραπεί σε ερείπια και αντέτεινε ότι η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη και απαιτεί μια πιο δυναμική διεθνή προσέγγιση. Η επικοινωνία μεταξύ των δύο ηγετών έγινε τόσο τεταμένη που, παρά τις προσπάθειες των συμβούλων τους να ηρεμήσουν την κατάσταση, οι συνομιλίες κατέληξαν σε αδιέξοδο.
Η συνέντευξη Τύπου που είχε προγραμματιστεί αμέσως μετά τη συνάντηση ακυρώθηκε, ενώ ο Zelensky αποχώρησε εσπευσμένα από τον Λευκό Οίκο, αφήνοντας πίσω του μια αίσθηση έντασης και απογοήτευσης. Αυτή η απρόβλεπτη εξέλιξη προκαλεί ανησυχία, καθώς η πρωτοβουλία του Donald Trump για ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία φαίνεται να έχει υπονομευτεί σοβαρά από αυτήν την αποτυχία.
Η αποτυχία της συμφωνίας και η διακοπή της συνάντησης ενδέχεται να έχουν τραγικές συνέπειες για την Ουκρανία, καθώς δημιουργείται μια νέα αβεβαιότητα για το μέλλον της χώρας και για την πορεία της διεθνούς κοινότητας στο θέμα του ουκρανικού. Τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στον Λευκό Οίκο δείχνουν ότι οι εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Ουκρανίας ενδέχεται να αυξηθούν, υπονομεύοντας τις προσπάθειες για ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης και θέτοντας σε κίνδυνο τις διεθνείς σχέσεις.
Η ένταση κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου Donald Trump με τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky, όταν ο Trump κατηγόρησε τον Ουκρανό ηγέτη ότι “παίζει με τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο” και τον προειδοποίησε για τις συνέπειες αυτής της στάσης. Με έντονο ύφος, ο πρόεδρος των ΗΠΑ ζήτησε από τον Zelensky να είναι «ευγνώμον» για την παρέμβαση των ΗΠΑ και την υποστήριξη που παρέχουν στην Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία.
Ο Donald Trump προχώρησε σε μια αποκαλυπτική δήλωση, αποκαλύπτοντας ότι είχε επικοινωνήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin μόλις δύο ημέρες πριν από τη συνάντηση, αναφέροντας πως οι επαφές τους ήταν «εξαιρετικές». Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Putin είχε εκφράσει την επιθυμία του για την επίτευξη συμφωνίας, κάτι που ενισχύει την αίσθηση ότι οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου προχωρούν.
Ο Trump ανέφερε ότι οι διαπραγματευτές είχαν ήδη ξεκινήσει τις συνομιλίες για μια μελλοντική συμφωνία, ενόψει του τερματισμού της σύγκρουσης στην Ουκρανία. «Είχα εξαιρετικές επαφές με τον πρόεδρο Putin», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος, υπογραμμίζοντας ότι αν και οι επαφές του με τον Ρώσο ηγέτη ήταν θετικές, δεν «ευθυγραμμίζεται» με τον Putin, αλλά «ευθυγραμμίζεται με τις ΗΠΑ και το καλό του κόσμου».
Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις, καθώς η αναφορά του Trump σε «εξαιρετικές επαφές» με τον Putin φάνηκε να αντιβαίνει στην πιο σκληρή γραμμή που αναμένεται από τις ΗΠΑ προς τη Ρωσία, και ενδεχομένως να υπονομεύει τη σταθερή υποστήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στην Ουκρανία. Τα σχόλια του Trump ερμηνεύτηκαν ως μια αποδοχή της ιδέας της ειρηνικής λύσης μέσω διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία, σε αντίθεση με τη σκληρή στρατηγική που προωθεί η Ουκρανία για την πλήρη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από το ουκρανικό έδαφος.
Ο Donald Trump, κατά τη διάρκεια της έντονης συνάντησης με τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky, αναφέρθηκε στην προτεινόμενη συμφωνία για τα ορυκτά, η οποία συνδέεται άμεσα με τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο, αυτή η συμφωνία θεωρείται «πολύ δίκαιη» και έχει ως κύριο στόχο την εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της Ουκρανίας, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης και στρατιωτικών εφαρμογών, τομέας στον οποίο οι ΗΠΑ έχουν έντονο στρατηγικό ενδιαφέρον.
Η ένταση κλιμακώθηκε όταν ο Trump, με προφανή οργή, ύψωσε τη φωνή του και επιτέθηκε ευθέως στον Zelensky, λέγοντας: «Σου δώσαμε 350 δισεκατομμύρια. Βρίσκεσαι σε δύσκολη κατάσταση τώρα. Δεν έχεις δυνατά χαρτιά στα χέρια σου». Η επίθεση αυτή είχε στόχο να υπογραμμίσει τη βοήθεια που έχει παρασχεθεί στην Ουκρανία από τις ΗΠΑ, η οποία πλέον φαινόταν να μην αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
Ο Trump συνέχισε με επιθετική διάθεση, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ ήθελαν να «σώσουν τη χώρα σου και να σταματήσουμε τον πόλεμο», θέτοντας εμφατικά τη σημασία μιας συμφωνίας που θα φέρει έναν τερματισμό της σύγκρουσης και θα αποτρέψει περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση. Η δήλωσή του αυτή έδειξε την ένταση της πίεσης που ασκούσε στον Zelensky, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για διαπραγματεύσεις και συμφωνία.
Η αναφορά του Trump στην οικονομική στήριξη της Ουκρανίας, η οποία ανέρχεται σε 350 δισεκατομμύρια δολάρια, και η επιμονή του ότι η Ουκρανία δεν διαθέτει «δυνατά χαρτιά» στην παρούσα κατάσταση, προσδιόρισαν την ατμόσφαιρα της συνάντησης. Αυτή η προειδοποίηση φάνηκε να αντικατοπτρίζει την απογοήτευσή του για τη στάση της Ουκρανίας, που δεν φαίνεται να αποδέχεται πλήρως τη στρατηγική των ΗΠΑ για μια ειρηνική λύση με τη Ρωσία.
Ο Trump, με αυτήν την επιθετική προσέγγιση, φάνηκε να στέλνει το μήνυμα ότι η αμερικανική βοήθεια δεν μπορεί να συνεχιστεί απεριόριστα χωρίς να υπάρξουν ουσιαστικά αποτελέσματα και ότι η Ουκρανία πρέπει να προχωρήσει σε συμφωνία για την επίτευξη ειρήνης, ακόμα και αν αυτή η συμφωνία περιλαμβάνει την εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών της χώρας.
Δεν μπορείς να λες ‘δεν θέλω να σταματήσει ο πόλεμος’», είπε σε έντονο ύφος ο ισχυρός άνδρας του Λευκού Οίκου. «Σου έδωσα τους Javelins (σ.σ. αντιαρματικοί πύραυλοι) για να χτυπήσεις όλα αυτά τα τανκς. Τότε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος J.D. Vance φώναξε στον Zelensky: «Έχετε πει μια φορά ευχαριστώ; Πήγατε στην Πενσιλβάνια για να εκστρατεύσετε εναντίον μας. Ο Trump, απευθυνόμενος εκ νέου στον Zelensky, τον κατηγόρησε ότι «παίζει με τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων». Ή κάνετε συμφωνία με τη Ρωσία, ή εμείς είμαστε έξω, υπερτόνισε ο Trump.
«Μαζί, μπορούμε να τον σταματήσουμε», είπε ο Zelensky αναφερόμενος στον πρόεδρο της Ρωσίας ενώ δήλωσε η Ουκρανία χρειάζεται την αεράμυνα των ΗΠΑ. Μάλιστα έδειξε στον Trump μερικές φωτογραφίες από τον πόλεμο «Ακόμη και στον πόλεμο υπάρχουν κανόνες… Αυτοί οι τύποι, δεν έχουν κανόνες», πρόσθεσε, αναφερόμενος στη Ρωσία.
Πριν από την ένταση που σημειώθηκε κατά τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump είχε εκφράσει μια πιο ήπια στάση για την επίλυση του ουκρανικού ζητήματος, εκτιμώντας ότι τα εμπλεκόμενα μέρη βρίσκονται «αρκετά κοντά» στη συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης. «Η πραγματικά συναρπαστική στιγμή θα έρθει, όταν τα εμπλεκόμενα μέρη σταματήσουν να πυροβολούν και κάνουμε μια συμφωνία για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης. Και νομίζω ότι είμαστε ήδη πολύ κοντά σε αυτό», είχε δηλώσει ο Trump, δίνοντας την εντύπωση ότι η διαδικασία για τη διευθέτηση της σύγκρουσης βρισκόταν σε ένα κρίσιμο σημείο. Ωστόσο, η απότομη στροφή στην ατμόσφαιρα και η ένταση που ακολούθησε αναδείχθηκαν λίγη ώρα αργότερα, με τον Αμερικανό πρόεδρο να αναπτύσσει ένα πιο επιθετικό ύφος, ειδικά όταν ανέφερε την ανάγκη για συμφωνία που να περιλαμβάνει τη χρήση των φυσικών πόρων της Ουκρανίας.
Επιπλέον, ο Trump εξέφρασε την ελπίδα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα στείλουν «πολλά όπλα» στην Ουκρανία, αν και δήλωσε ότι οι παραδόσεις στρατιωτικού εξοπλισμού θα συνεχιστούν, υπογραμμίζοντας έτσι την αντίφαση μεταξύ της επιθυμίας του για διαπραγματεύσεις και της συνέχισης των στρατιωτικών υποστηρίξεων. Η αντίφαση αυτή εντάθηκε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, δείχνοντας την αβεβαιότητα στις προθέσεις των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση του ουκρανικού ζητήματος.
Το παρασκήνιο της συνάντησης και η ανατροπή των αρχικών σχεδίων έφεραν στο φως μια ακόμα ενδιαφέρουσα διάσταση. Σύμφωνα με πληροφορίες από το γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι BFMTV, ο Trump δεν είχε στην αρχή την πρόθεση να δεχτεί τον Zelensky στον Λευκό Οίκο, προτού τελικά αλλάξει γνώμη ύστερα από παρέμβαση του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron. Όπως αναφέρθηκε, ο Zelensky είχε αρχικά προγραμματίσει να επισκεφτεί την Ουάσινγκτον, αλλά το περιβάλλον στην κυβέρνηση Trump άλλαξε ξαφνικά, όταν ένας αξιωματούχος του Λευκού Οίκου του ανέφερε ότι οι συναντήσεις είχαν ακυρωθεί και ο πρόεδρος Trump δεν θα τον δεχόταν. Αυτή η απόφαση δημιούργησε πανικό στο Κίεβο, προκαλώντας έντονη ανησυχία για τις διπλωματικές συνέπειες.
Σε μια κίνηση για να ανατρέψει αυτή την απόφαση, ο Zelensky απευθύνθηκε στον Macron, ζητώντας του να επικοινωνήσει με τον Trump και να τον πείσει να αλλάξει γνώμη. Ο Ουκρανός πρόεδρος, σύμφωνα με τις πληροφορίες, περίμενε να υπογράψει μια συμφωνία για τα ουκρανικά ορυκτά, η οποία θα είχε εξαιρετικά σημαντικό στρατηγικό και οικονομικό χαρακτήρα για τη χώρα του. Επιπλέον, η επίσκεψη στο Λευκό Οίκο θεωρούνταν εξαιρετικά συμβολική, καθώς θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα για την υποστήριξη των ΗΠΑ και για την ενεργή συμμετοχή τους στη διευθέτηση του πολέμου στην Ουκρανία.
Από την πλευρά του Macron, η επικοινωνία με τον Trump φαίνεται να είχε θετικά αποτελέσματα, καθώς ο Γάλλος πρόεδρος φέρεται να έπεισε τον Αμερικανό ηγέτη να δεχτεί τελικά τον Zelensky στην Ουάσινγκτον, παρέχοντας εγγυήσεις για την επίσκεψη. Παρά τη νέα αυτή εξέλιξη, η συνάντηση φαίνεται να μην εξελίχθηκε όπως αναμενόταν, με τις αρχικές ελπίδες για μια διπλωματική πρόοδο να υπονομεύονται από τις εντάσεις και τις αντιπαραθέσεις μεταξύ των δύο ηγετών.
Η αποτυχία της συνάντησης να φέρει την επιθυμητή συμφωνία και οι αντιφάσεις στη στάση του Trump, καθώς και οι προκλήσεις που αντιμετώπισε ο Zelensky κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, προσθέτουν ένα ακόμα κεφάλαιο στην πολυδιάστατη και απρόβλεπτη φύση της διεθνούς διπλωματίας, όπου προσωπικές στρατηγικές και εξωτερικές πιέσεις φαίνεται να διαμορφώνουν την κατεύθυνση των συνομιλιών.