Η ελληνική κοινωνία έχει μεταμορφωθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Η σημερινή πραγματικότητα δεν θυμίζει σε τίποτα την Ελλάδα του παρελθόντος, τότε που ο μέσος μαθητής φορούσε αμπέχονο, άκουγε Σαββόπουλο και έπινε χύμα κονιάκ.
Σήμερα, η νέα γενιά κινείται σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο, γεμάτο μάρκες, ρυθμούς της trap μουσικής και νυχτερινή διασκέδαση στα «ιν» κλαμπ.
Η χώρα εξακολουθεί να ακολουθεί τις διεθνείς τάσεις με καθυστέρηση, συχνά αποσπασματικά και χωρίς τις αναγκαίες βάσεις για να τις ενσωματώσει δημιουργικά. Πέρα από τα μεγάλα διεθνή ζητήματα, όπως η Γάζα και η Ουκρανία, η εσωτερική ειδησεογραφία κυριαρχείται από την ακρίβεια, τα σκάνδαλα και την αυξανόμενη εγκληματικότητα. Μαζί με αυτά, προβάλλονται έντονα οι συζητήσεις γύρω από την «πολιτική ορθότητα» και την υπερπροβολή θεμάτων όπως οι κακοποιήσεις, οι δολοφονίες γυναικών και το revenge porn.
Στον δημόσιο διάλογο συχνά δίνεται έμφαση σε υποθέσεις που, ενώ απασχολούν τα μέσα ενημέρωσης, παραμερίζουν σοβαρότερα κοινωνικά ζητήματα. Παράδειγμα αποτελεί η υπόθεση ενός ανήλικου κοριτσιού που κατήγγειλε τους γονείς του μετά από οικογενειακό καβγά, οδηγώντας τους στη σύλληψη και στη διάλυση της οικογένειας. Το περιστατικό αναδεικνύει τις υπερβολές ενός συστήματος που, στο όνομα της προστασίας, συχνά μετατρέπεται σε τιμωρό.
Ανάλογες περιπτώσεις αφορούν και εκπαιδευτικούς που κατηγορούνται για «κακοποίηση» μαθητών μετά από πειθαρχικά περιστατικά. Η εποχή της αυστηρής παιδαγωγικής φαίνεται να έχει δώσει τη θέση της σε μια κοινωνία που τιμωρεί κάθε έκφραση αυστηρότητας, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί η ανασφάλεια και η έλλειψη σεβασμού.
Την ίδια στιγμή, η εγκληματικότητα αυξάνεται και η αστυνομική παρουσία παραμένει ελλιπής. Οι πολίτες βλέπουν περιπολικά να καθυστερούν ώρες για να φτάσουν σε περιστατικά ληστειών, ενώ δεν είναι σπάνιο να υπάρχουν ολόκληρες περιοχές με μόλις ένα διαθέσιμο περιπολικό για δεκάδες χωριά. Αντίθετα, γνωστά πρόσωπα της δημοσιότητας και πολιτικοί απολαμβάνουν 24ωρη αστυνομική φύλαξη, σε μια χώρα όπου ο απλός πολίτης αισθάνεται απροστάτευτος.
Ακόμη και σε τραγικά συμβάντα, όπως ο πνιγμός ενός παιδιού, οι αρχές σπεύδουν πρώτα να συλλάβουν τους γονείς για παραμέληση, προκαλώντας αγανάκτηση. Το ίδιο κράτος που στερείται προσωπικού και μέσων για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, επιδεικνύει υπερβάλλοντα ζήλο όταν πρόκειται να επιδείξει τυπική νομιμότητα.
Η αντίφαση αυτή γίνεται πιο έντονη αν συγκριθεί με τα προνόμια πολιτικών και «επωνύμων». Ενώ οι πολίτες ζητούν ενίσχυση της ασφάλειας και των υπηρεσιών, η κρατική μηχανή δείχνει να εξυπηρετεί κυρίως τους ισχυρούς. Όπως σχολιάζουν ακόμη και υποστηρικτές της κυβέρνησης, η κατάσταση στα αστυνομικά τμήματα της περιφέρειας είναι απογοητευτική, με ελλείψεις σε προσωπικό και μέσα.
Η εικόνα μιας χώρας που υποσχέθηκε «τάξη και ασφάλεια» μοιάζει να καταρρέει μέσα από την ίδια της τη ρητορική. Οι πολίτες ζουν με ανασφάλεια, ενώ οι ηγεσίες απολαμβάνουν προστασία και αποστασιοποίηση. Το αποτέλεσμα είναι μια κοινωνία που συνηθίζει τον φόβο, παραμένει παθητική και αποδέχεται την αδικία ως αναπόφευκτη.
Σε αυτό το τοπίο, η πολιτισμική και ηθική σύγχυση γίνεται όλο και πιο έντονη. Από τα χρόνια του Σαββόπουλου και των ιδεών της αμφισβήτησης, φτάσαμε σε μια εποχή όπου η επιφανειακή εικόνα και η κατανάλωση καθορίζουν τα πάντα. Ακόμη και ο θάνατος ενός καλλιτέχνη γίνεται αφορμή για πολιτικές δηλώσεις και δημόσιες σχέσεις.
Η Ελλάδα της «πολιτικής ορθότητας» και της «αστυνομοκρατίας χωρίς αστυνομία» φαίνεται να χάνει σταδιακά την ουσία της. Ανάμεσα στις υπερβολές της γραφειοκρατίας, την τηλεοπτική υπερπληροφόρηση και τη διαρκή αίσθηση ανασφάλειας, η κοινωνία μοιάζει να έχει απομακρυνθεί από τις αξίες της συνοχής, της λογικής και της πραγματικής ευαισθησίας.
Έτσι, η φράση «όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος» ακούγεται πλέον ειρωνική. Μια Ελλάδα που φορούσε κάποτε αμπέχονο και τραγουδούσε Σαββόπουλο, σήμερα παλεύει να βρει ξανά τον εαυτό της μέσα σε έναν κόσμο όπου η ασφάλεια, η λογική και η ανθρωπιά δείχνουν να έχουν χάσει τη θέση τους.
primenews.