Η 10η Οκτωβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας και τα στοιχεία για τη χώρα μας δεν είναι ενθαρρυντικά
Η 10η Οκτωβρίου είναι αφιερωμένη σε όλον τον κόσμο στην ψυχική υγεία, η αξία της οποίας μόνο τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να συζητείται πιο έντονα. Με τις κοινωνίες να αντιμετωπίζουν πολύ συχνά ακόμα και σήμερα τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κάποια ψυχική νόσο ως «τρελούς», «περίεργους» ή «προβληματικούς» το ζήτημα είναι φανερό ότι απαιτεί ακόμα μεγαλύτερη προσοχή. Την ίδια στιγμή τα όλο και πιο έντονα προβλήματα σε παγκόσμιο αλλά και τοπικό επίπεδο επηρεάζουν συνεχώς την ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Η χώρα μας όχι μόνο δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά οι Έλληνες αντιμετωπίζουν πιο συχνά ψυχικά προβλήματα σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, ενώ ίσως εξαιτίας της βαθιά ριζωμένης προκατάληψης πολύ σπάνια θα αναζητήσουν βοήθεια από κάποιον ειδικό.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα που πραγματοποίησε το Ευρωβαρόμετρο, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας. Η έρευνα διεξήχθη στις 14 – 21 Ιουνίου 2023. Ερωτήθηκαν συνολικά 26.501 συμμετέχοντες, ηλικίας 15 ετών και άνω από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, με διαδικτυακή συνέντευξη μέσω υπολογιστή.
Συγκεκριμένα το 60% των Ελλήνων δήλωσε ότι ήρθε αντιμέτωπο με την κατάθλιψη ή το άγχος, όμως το 61% αυτών δεν αναζήτησε ποτέ βοήθεια από κάποιον επαγγελματία υγείας. Το 15% απευθύνθηκε σε ψυχίατρο, το 10% σε ψυχολόγο και το 8% στο γενικό γιατρό του.
Αντίστοιχα στην Ευρώπη, κατάθλιψη ή άγχος βίωσε κατά μέσο όρο το 46% των Ευρωπαίων, από τους οποίους το 54% δεν αναζήτησε ιατρική βοήθεια, ενώ το 19% απευθύνθηκε στο γενικό γιατρό του, ένα 14% απευθύνθηκε σε ψυχίατρο και άλλο ένα 14% σε ψυχολόγο.
Παράλληλα, το 77% των Ευρωπαίων πολιτών θεωρούν ότι οι ψυχικά ασθενείς αντιμετωπίζουν το στίγμα της υπόλοιπης κοινωνίας, ενώ το 13% θεωρεί ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Στη χώρα μας, το 86% των Ελλήνων πιστεύουν ότι υπάρχει προκατάληψη από όλη την κοινωνία απέναντι στους ψυχικά ασθενείς (το 10% θεωρεί ότι δεν ισχύει). Αυτό είναι και το υψηλότερο ποσοστό σε όλη την Ευρώπη. Μάλιστα στο 72% των Ελλήνων θεωρεί ότι το στίγμα είναι παρόν και από τους ανθρώπους της εκπαίδευσης, ενώ το ποσοστό αυτό πανευρωπαϊκά φτάνει το 60%.
Τι μας κάνει να νιώθουμε ψυχικά υγιείς
Οι Έλληνες θεωρούν ότι η οικονομική ασφάλεια είναι ο πρώτος παράγοντας για τη διασφάλιση της καλής ψυχικής υγείας καθώς το 65% των ερωτηθέντων το επιλέγει ως το πιο σημαντικό. Αντίστοιχα, το ποσοστό των Ευρωπαίων που επιλέγουν την οικονομική κατάσταση φτάνει στο 53%.
Για τους Έλληνες, ακολουθούν κατά 55% οι καλές συνθήκες διαβίωσης, μια παράμετρος που έρχεται πρώτη για τους λοιπούς Ευρωπαίους σε ποσοστό 60%.
Αντίστροφες είναι οι αντιλήψεις των Ελλήνων σε σχέση με τους λοιπούς Ευρωπαίους και για τις επόμενες δύο παραμέτρους που ορίζουν την καλή ψυχική υγεία. Οι Έλληνες θέτουν κατά 44% ως πολύ σημαντικό παράγοντα τις κοινωνικές επαφές έναντι 41% των λοιπών Ευρωπαίων. Ακολουθεί η φυσική δραστηριότητα, η οποία είναι σημαντική για το 34% των Ελλήνων, αλλά για το 41% των Ευρωπαίων.
Στον αντίποδα βρίσκονται τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθώς η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού, πιστεύει ότι η χρήση τους μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία των νέων.
Συμπερασματικά, κατά σειρά προτεραιότητας, οι Έλληνες θέτουν ως βασικούς παράγοντες για την ποιότητα της ψυχικής υγείας την οικονομική ασφάλεια, τις συνθήκες διαβίωσης, τις κοινωνικές σχέσεις και την φυσική δραστηριότητα.
O πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας φέρνει κατάθλιψη στους Ευρωπαίους
Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, οι διεθνείς εξελίξεις δεν άφησαν ανεπηρέαστο τον πληθυσμό της Ευρώπης, επιδεινώνοντας τα ήδη χαμηλά επίπεδα ψυχικής υγείας στην Ευρώπη.
Πριν την πανδημία, ένας στους έξι ανθρώπους στην ΕΕ αντιμετώπιζε προβλήματα ψυχικής υγείας.
Σήμερα, όμως τα πρόσφατα παγκόσμια γεγονότα (πόλεμος στην Ουκρανία, οικονομική και ενεργειακή κρίση, κλιματική κρίση, πανδημία) έχουν επηρεάσει την ψυχική υγεία «σε κάποιον βαθμό» στο 44% του πληθυσμού τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ σε «μεγάλο βαθμό» στο 23% των Ελλήνων και στο 18% των λοιπών Ευρωπαίων.
karditsastakra